Şanlıurfa ekonomisinin yüzde 88'inin bitki üretimi ve yüzde 12'sinin hayvancılığa dayandığını belirten yetkililer, "Yağışı az ve sulama imkanı yüksek olan ilde verim yüksektir. Güneydoğu Anadolu Projesi tam anlamıyla bitirildiğinde bu bölgenin çehresi daha çok değişecektir. Harran, Ceylanpınar ve Mardin Ovaları'nda sulu tarıma geçilerek verim artacaktır. Ceylanpınar Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü Çiftliği (TİGEM) halen dünyanın sayılı çiftliklerindendir" dedi.

GAP tamamlandığında Harran Ovası'nın bir çiftlik haline geleceğini kaydeden yetkililer, başlıca tarım ürünlerinin mercimek, buğday ve arpa olduğunu söyledi. Yetkililer, Türkiye'nin tarım ambarının Şanlıurfa olarak bilindiğini kaydederek, "Sebzecilik, sulama imkanı az olduğu için gelişmemiştir. Meyvecilik önemlidir. Tektek Dağları'nda yabani fıstık ağaçları aşılanmaktadır. Antep fıstığı üretimi artmaktadır. Şanlıurfa'da 14 milyon 500 fıstık ağacı bulunmaktadır. Bölgede fıstık tarımı yapan 11 il içerisinde en büyük ekim alanına Şanlıurfa sahiptir. Gün geçtikçe zeytinin yerini daha karlı olan fıstık ağaçları almaktadır. Zeytinciliğin geliştirilmesi için sofra ve yağlık zeytin olmak üzere ağaç sayısı her geçen gün artıyor. 60 köyde hayvancılık birinci derecede gelir kaynağı durumunda. Şanlıurfa'da sığır, koyun, kıl keçisi beslenmekte, arıcılık da gelişmektedir" diye konuştu.

Şanlıurfa'da sanayinin tarım kadar gelişmediğini kaydeden yetkililer, GAP ile kurulacak hidroelektrik santralının devreye girmesiyle sanayinin hızla gelişeceğini, Şanlıurfa'nın sanayi merkezi haline geleceğini belirtti. Şanlıurfa'da başlıca sanayi kuruluşlarının; un fabrikaları, tuğla-kiremit fabrikaları, Urfa Pamuk İpliği Sanayii A.Ş., Çimento Fabrikası, Hilvan Yem Fabrikası, Siverek Tereyağ Fabrikası, Tarım Aletleri ve Makinesi Fabrikası, Et ve Balık Kurumu Et Kombinası, Yün İpliği Fabrikası ve çok sayıda çırçır fabrikalarından oluştuğu ifade edildi.

Bölgede en çok tarım arazisi ise Ceylanpınar Tigem'de bulunuyor. İşletme, 1943 yılında her yıl artan nüfusun beslenebilmesi için gerekli hububatın yetiştirilmesi amacıyla boş hazine arazilerinin işlenmesi düşüncesiyle kuruldu. Kuruluş, 1950 yılına kadar zirai kombinalara, 1984 yılına kadar Devlet Üretme Çiftlikleri'ne (DÜÇ) bağlı olarak çalıştı. 1984 yılında çıkan 233 sayılı K.H.K. ile Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne (TİGEM) bağlandı.

Kuruluşun amacı; Türk çiftçisine kaliteli ve döl kademesi yüksek tohum, fide, fidan ve damızlık hayvan temin etmek, gelişen tarım teknolojisini yakından takip ederek değişen çiftçi ihtiyaçlarını tam ve zamanında karşılamaktır. Tigem'in arazi ve hayvan varlıkları şöyledir:

"Tarla arazisi 983 bin 241 dekar, bahçe arazisi 46 bin 208, mera arazisi 481 bin 80, kültür dışı arazi 241 bin 629 olmak üzere toplam 1 milyon 761 bin 629 dekar."

Sığır sayısının 1 milyon 632 baş, koyun sayısının 26 bin 843 baş, arı kovanının 56, ceylan sayısının 726 baş olduğunu kaydeden yetkililer, "İşletmede ağırlıklı olarak kuru tarım yapılmaktadır. Gümüsu ve Beyazkule İşletme Amirlikleri'nde bulunan kuru tarım alanları 949 bin 53 dekar olup bunun her yıl yaklaşık 600 bin dekarında buğday ve mercimek ekilmektedir. Sulu tarım; Gökçayır, Habur, Akrepli ve Bayazkule olmak üzere 4 ayrı birimde yapılmaktadır. Toplam 56 bin 346 dekar sulanmaktadır. Bunun 47 bin 648 dekarı yağmurlama, 8 bin 698 dekarı da cazibe sulama yöntemleri ile sulanmaktadır. 138 adet derin kuyu ve 4 adet terfi pompasından elde edilen toplam su varlığı saniyede 16 bin 250 litredir. İşletme çevreye örnek ve önder olmak amacıyla özellikle Antep fıstığı plantasyonları tesis etmiştir. Yetiştirdiği çöğür ve aşı kalemleri ile bölge çiftçisine büyük hizmetler yapmaktadır. Bahçe Şubesi toplam 46 bin 386 dekar sahada çalışmalarını sürdürmektedir. İşletmede 3 adet sabit selektör ve 1 adet pamuk Sawgın tesisi mevcuttur. Selektörlerin toplam kapasitesi 30 ton/saattir. Üretilen yüksek döl kademesindeki buğdaylar buralarda elenip ilaçlanarak çiftçisini tohumluk ihtiyacı karşılanmaktadır. Aynı şekilde işletmede üretilen kütlü pamuklar 3 ton/saat kapasiteli sawgın tesisinde çiğitlerinden ayrılıp elyaf hale getirilip tohumluk çiğitler Çukurova ve bölge çiftçisine dağıtılmaktadır" ifadelerini kullandı.

İşletmenin kuruluş yıllarında yerli Sarı Kırmızılar ile sığırcılık çalışmalarına başlandığını belirten yetkililer, "1969-1978 yıllarında Holsteın (Siyah-Beyaz Alaca) ırkına kademeli olarak geçilmiştir. İşletmede koyunculuk faaliyetleri 1995 yıllarında bölge çiftçisinden alınan İvesi ırkı koyunlarla başlamış olup sıkı bir seleksiyonla ana kadro seviyeye getirilmiştir. İşletmede koyunculuk yarı entansif ve yarı yerleşik bir şekilde sürdürülmektedir. Koyunculuk tesisleri tarla ve bahçe ziraatına uygun olmayan kıraç bölgelerde ve mera olarak kullanılması gereken araziler dikkate alınarak 12 değişik mevkide kurulmuştur. Adını işletmeye veren ceylan neslinin giderek azalması nedeniyle 1978 yılında ilk olarak Çırfı Deresi kenarında 260 dekar açık çitle çevrilerek bölgede meraklı çiftçilerden satın alınarak temin edilen 2 dişi ve 2 erkek ceylanla üretime başlanmıştır. 1994-1995 yıllarında ziyaretçilerin daha kolay görebilmelerini sağlamak ve bine yaklaşmış olan ceylanların daha iyi bakım ve beslenmesi ve hırsızlığın engellenmesi için merkezde 800 dekar da yeni bir üretme istasyonu yapılmıştır. Ülkemizde ceylan üretimine ilgi duyan yetiştiricilere dişi ve erkek ceylan satışı yapılarak özel teşebbüsün de ceylan sayısını artırmasına yardımcı olunmaktadır. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile geçmiş yıllarda yürütülen arıcılık araştırması, GAP çiftçisine örnek olması açısından proje tamamlanmış olmasına rağmen halen devam ettirilmektedir. İşletmede üretilen koyun sütünün tamamı ile inek sütünün bir kısmı, günde 25 ton süt işleme kapasiteli son derece modern ve hijyenik süt fabrikasında işlenerek peynir, tereyağı ve sade yağ üretilmektedir. İşletme yaklaşık 50 yıldır bölgede yaptığı ve elde ettiği tarımsal üretim, yetiştirme ve eğitim faaliyetleri ile bilgi ve deney birikimine sahiptir. Bölgede kuru ve sulu şartlarda muhtelif bitkilerin; hayvancılıkta ise nelerin yapılabileceği büyük ölçüde açıklığa kavuşmuş ve ortaya konulmuştur. GAP alanı için gerekecek başta tohum, damızlık hayvan, fidan ve fideyi hemen hemen tek başına karşılayabilecek üretim seviyesine gelinmiştir. Bölge için gerekli tarımsal araştırmalar ve bilimsel çalışmalar için geniş bir alan ve laboratuvar olarak hizmet verebilecek haldedir. Ürün değerlendirmeye yönelik tarıma dayalı sanayi tesislerinin başlangıçları yapılmıştır. Duyulacak ihtiyaca göre yenileri yapılabilecektir. Bölgedeki teknik elemanların, lider çiftçilerin ve diğer çiftçilerin tatbikatlarla ilgili eksikliklerini giderici bir eğitim kuruluşu olarak kısmen hizmet verilmektedir" açıklamasını yaptı.

Yayın Tarihi : 22 Nisan 2008 Salı 12:44:51