Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn'in TBMM'de milletvekilleriyle yaptığı görüşmeye ifade özgürlüğü ve 301. maddeyle birlikte "salatalık" tartışması damgasını vurdu. 

Basına kapalı yapılan toplantıda, düşünce ve ifade özgürlüğünün AB üyeliğinin temel şartı olduğunu vurgulayan Rehn, "301 tümüyle kaldırılmalı ya da AB standartlarına uygun hale getirilmeli. İfade özgürlüğü her şeyin önündeki temel şarttır. Her müzakerede önünüze gelecektir" diye konuştu. 

Rehn, bugünkü TBMM ziyaretinde Dışişleri ve AB Uyum Komisyonu üyesi milletvekilleriyle biraraya geldi. AB'nin TCK'nın 301. maddesinin değiştirilmesiyle ilgili beklentisini açık biçimde söyleyen Rehn'in sözleri, AB'nin bu konuya 9. Uyum Paketi'nden daha çok önem verildiğini gösterdi. Türkiye'de hukukun üstünlüğüyle temel hak ve özgürlükleri genişletici reformların Kasım ayında görüşülecek İlerleme Raporu'na olumlu yönde etki yapacağını belirten Rehn, son günlerde yaşanan AB ve irtica tartışmalarına da üstü kapalı değindi. Rehn, "Türkiye'de hem iç hem de dış etkenlere dayalı olarak duyulan hassasiyetlerin farkındayız. Bu hassasiyetler nedeniyle reform yapmanın güçlüğünü biliyoruz. Bu konuda tam desteğimizin olduğunu bilmelisiniz" diye konuştu. 

İfade özgürlüğüyle TCK'nın 301. maddesiyle ilgili değişikliğin 9. Uyum Paketi içinde yer almadığını vurgulayan Rehn, AB'nin bu konuda ilerleme beklediğini kaydetti. 301'le ilgili cezaların AB'de Türkiye'ye verilen desteği azaltıcı etki yaptığını belirten Rehn, şöyle konuştu: 

"301 tümüyle kaldırılmalı ya da AB standartlarına uygun hale getirilmeli. Düşünce ve ifade özgürlüğü AB üyeliğinin temel esasıdır. İnsan hakları ve temel özgürlüklerin ihlal edilmesiyle ilgili olarak raporda Türkiye'ye 9 sayfa ayrılmış. Bu konuda bazı Avrupa ülkelerine bir sayfa ayrılırken, bazıları ise raporda hiç yok. Türkiye'nin AB üyeliğine sıcak bakanların hepsi ifade özgürlüğü önündeki engellerden rahatsız. Ben de bu kesimin içindeyim ve bunlar bizi rahatsız ediyor. 301 ve ifade özgürlüğü her müzakerede önünüze koyulacaktır."

SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI YASASINA KARŞI FRANSA'NIN TUTUMU 

Rehn'in sözlerine cevap veren TBMM AB Uyum Komisyonu Başkanı Yaşar Yakış, Fransa'da "Ermeni soykırımını kabul etmeyenlere 1 yıl hapis cezası verilmesini öngören" bir düzenlemenin yasalaşmak üzere olduğunu belirterek, "AB bu konuda çifte standart uyguluyor. Fransa'nın uyarılması gerekmez mi?" diye sordu. Türkiye'nin, "Reformlar ağır gidiyor" diye eleştirildiğini söyleyen Yakış, tarımla ilgili konularda "salatalığın boyu" görüşürken dahi ifade özgürlüğünün masaya konulduğunu hatırlattı. AB'nin genişlemeden sorumlu bir önceki komiseri Günter Verheugen'in, "Türkiye, 80 yılda yapılamayan reformları 1,5 senede yaptı" sözlerini hatırlatan Yakış, AB'yi tutarlı olmaya çağırdı. Rehn, "Verheugen abartılı konuşmasıyla ünlü bir kişidir" diyerek reformlarla alınan mesafenin abartıldığını belirterek, Yakış'ın salatalık örneğine, "Beni kornişon (turşuluk salatalık) boyu ilgilendirmiyor, o tarımcıların işi. Beni ifade özgürlüğü ilgilendiriyor. İfade özgürlüğü AB için her şeyin önünde gelir. AB'nin temel esasıdır" dedi. Rehn, Meclis'teki görüşmede, Ruhban Okulu konusuna da değindi. Fener Rum Patrikhanesi bünyesinde bulunan Ruhban Okulu'na dini eğitim verme hakkının tanınmasını isteyen Rehn, "Ruhban okuluna eğitim hakkı verilmelidir. Türkiye'nin bu konuda adım atmasını bekliyoruz" dedi.

RUHBAN OKULU TARTIŞMALARI 

Ruhban okulu konusundaki eleştirilere cevap veren komisyon Başkanı Yaşar Yakış, "Biz bu uygulamayı laiklik açısından değerlendiriyoruz. Ruhban okuluna dini eğitim imkanı verilirse, Türkiye'deki diğer dini cemaatler de kendi yüksek okullarını açmak ister. Laikliği korumak amacıyla yapılmış bir düzenlemedir. Ruhban Okulu'nun YÖK'e bağlı bir fakülte biçiminde eğitim vermesinin önünde bir engel yok" diye konuştu. Milletvekillerine Kıbrıs sorununun çözümü konusunda dönem Başkanı Finlandiya'nın üzerinde çalıştığı formülü hatırlatan Rehn'in, "Bu fırsatı değerlendirin" dediği öğrenildi. KKTC'ye uygulanan izolasyonların kaldırılması gerektiğini hatırlatan Yakış'ın ise, "Anlaşmalardan gelen sorumluluklarımızı biliyoruz. Annan Planı referandumunda AB'nin verdiği sözleri tutmasını bekliyoruz. Rumlar'ın hayır dediği plana riskleri göze alarak Türk tarafı evet dedi. AB ahlaki olarak verdiği sözleri yerine getirmelidir" dedi. 

Rehn, 9. Uyum Paketi içinde kamu denetçiliği (ombudsman) ve Vakıflar Yasası ile Türk Silahlı Kuvvetleri'nin harcamalarını denetim altına alan Sayıştay yasasının getirdiği düzenlemelerden memnuniyet duyduklarını belirtti. Rehn, AK Parti Milletvekili İnci Özdemir'in, "PKK, AB'nin terör örgütü listesinden çıkmak için başvurdu. Bu karşılıklı ilişkileri zedeler" şeklindeki sözleri üzerine konuyu inceleyeceğini belirtti.