Ankara Fırıncılar Odası Başkanı Orhan Yaralı, ekmek fiyatlarındaki artış yönündeki tarife değişikliği taleplerinin Ankara Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği tarafından onaylandığını bildirirken, Oda yönetimi olarak Cuma günü toplanıp, uygulama tarihini belirleyeceklerini söyledi.

Yaralı, daha önce yaptıkları fiyat artışı talebinin ret edildiğini, ancak un fiyatlarındaki artış nedeniyle 9 Eylül'de tarife değişikliği nedeniyle tekrar başvuruda bulunduklarını anlattı.

Onaylanan yeni tarifeye göre daha önce 25 YKr olan 150 gram ekmeğin fiyatının 30 YKr, 50 YKr olan 300 gram ekmeğin fiyatının 60 YKr, 75 YKr olan 450 gram ekmeğin fiyatının 90 YKr olarak belirlendiğini bildiren Yaralı, ''Oda yönetimi olarak Cuma günü toplanıp yeni tarifenin yürürlük tarihini belirleyeceğiz. Ama eğilimimiz hemen uygulanması yönünde'' dedi Un fiyatlarının sürekli arttığını belirten Yaralı, ''Bir çuval un 40 YTL oldu. Bu seviyede de durmayacak gibi görünüyor. TMO bu konuda önlem almalı'' diye konuştu.

-TÜRKİYE GENELİNDE EKMEĞİN KG FİYATI 2 YTL'NİN ÜZERİNDE DEĞİL

Türkiye Fırıncılar Federasyonu (TFF) Başkanı Halil İbrahim Balcı, Ankara'da ekmek fiyatlarına zam yapılacağını Ramazan ayından önce açıkladıklarını, ancak uygulanması için Ramazan'ın bitmesini beklediklerini söyledi.
Balcı, un sanayicilerinin un fiyatlarını spekülatif bir şekilde artırmaya devam ettiklerini belirtirken, ''Biz Ramazan ayına hürmeten ekmek zammını bir ay uygulamadık, ama onlar, Ramazan ayı içinde tekrar un fiyatlarını artırdı'' dedi.

Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) stoklarındaki buğdayı satışa çıkarmasına, hasat sezonu nedeniyle piyasada buğday sıkıntısı olmamasına rağmen un sanayicilerinin spekülatif amaçla fiyatları artırdığını öne süren Balcı, şöyle devam etti:'

2006 yılının 9. ayına kadar Türkiye genelinde ekmeğin kg fiyatı 1,5 YTL idi ve ekmeğe 2,5 yıl süreyle zam yapılmamıştı. Biz, geçen yıl sonunda, maliyetlerdeki artış nedeniyle ekmeğin kg fiyatının Türkiye genelinde 2 YTL'ye yükseltileceğini açıkladı. Bir çok ilde bu fiyat uygulandı. Ama büyük şehirlerde uygulanamadı. Ramazan ayından önce, un fiyatlarındaki artış durdurulmazsa Ankara'da ekmeğin kg fiyatının 2 YTL olacağını ilan etmiştik. Un sanayicileri, Ramazan ayı olmasına karşın, unun çuval fiyatını 36-37 YTL'den 40 YTL'ye yükseltti. Bu maliyetlerle ekmeği daha düşük fiyata satmak mümkün değil. Mevcut şartlar devam ederse, bu fiyat devam eder. TMO, buğday ithalatı için aldığı yetkiyi kullanarak, un fiyatlarındaki spekülatif artışı önlemeli.'' TMO'nun ''ekmeğin maliyeti içinde buğdayın payının yüzde 21, unun payının ise yüzde 30 olduğu'' hesaplamasının gerçekçi olmadığını, maliyet içinde unun payının yüzde 35 düzeyinde bulunduğunu anlatan Balcı, işçiliğin payının da aynı düzeyde olduğuna işaret etti.
''Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin halk ekmeğin fiyatının artırılmayacağını'' açıkladığının hatırlatılması üzerine Balcı, ''Onların giderlerinin büyük bölümü finanse ediliyor. Ekmeğe zam yapmazlar, 1 ay sonra suya zam yaparlar. Ekmek fiyatı piyasada oturunca da ekmeğe zam yaparlar. Onların politikası bu'' dedi.

''Ekmekte rekabetin fazla olması nedeniyle, fiyat artışı kararına karşın birçok fırının buna uymadığını, birçok yerde daha düşük fiyata ekmek satıldığının'' hatırlatılması üzerine de TFF Başkanı Balcı, fırınların bu fiyatın üzerinde ekmek satamayacağını, ancak, maliyetine katlanırsa daha düşük fiyattan satabileceğini kaydetti.
Alım gücüne göre vatandaşların halk tipi ekmeğin dışındaki çeşitli ekmeklere yöneldiğini, bunlarda fiyat ve gramaj sınırlaması bulunmadığını anlatan Balcı, ancak alım gücü düşük vatandaşlar için halk tipi ekmeğin hala çok önemli olduğunu vurguladı.

-TMO'NUN MALİYET HESAPLARI-

TMO'nun hesaplamalarına göre, ekmek maliyetleri içinde buğdayın payı yüzde 21 düzeyinde. Buna göre piyasada 50 YKr'ye satılan 300 gramlık ekmeğin içinde 10 YKr'lik buğday var. Hesaplamalara göre, unun maliyetinin yüzde 70'ini buğday oluşturuyor. Ekmeğin maliyeti içinde unun payı ise yüzde 30. Geri kalan yüzde 70'lik maliyeti, genel imalat giderleri, işçilik giderleri, fırıncı karı, bayi ücreti oluşturuyor. Fırınlar, 50 kg'lık bir çuval undan, 300 gramlık 260 adet ekmek üretiyor. Piyasada, 300 gramlık ekmek, ortalama 50 YKr'den satılıyor. TMO'nun hesaplamalarına göre, 50 YKr'ye satılan 300 gramlık ekmeğin içinde sadece 10 YKr'lik buğday bulunuyor.

TMO'nun hesaplamalarına göre, bu yıl Haziran ayı itibariyle buğday satış fiyatı, 2007 Ocak-Mayıs dönemine göre yüzde 14 artırıldı. Bu artışın, ekmek fiyatlarına yüzde 3,5 olarak yansıtılması gerekiyordu. Ancak hesaplamada, 2006 yılı ortalama fiyatına göre, ekmek fiyatlarına yüzde 15 zam yapıldığına dikkat çekiliyor. TMO, buğdayda spekülatif fiyat hareketlerini önlemek için Ekim ayında stoklarındaki 60 bin ton buğdayı satışa açarken, Bakanlar Kurulu da 800 bin ton buğdayın gümrüksüz ithalatı için TMO'ya yetki vermişti. Ofis ayrıca, AB'den tarife kontenjanı kapsamında 300 bin ton buğday ithalatı yetkisini de aldı.

Yayın Tarihi : 17 Ekim 2007 Çarşamba 15:03:35