Kümbetli Cami
Yozgat ili Çayıralan ilçe merkezinde bulunan bu caminin yanında Çerkes Bey Türbesi olmasından ötürü Kümbetli Cami ismi ile tanınmıştır. Caminin kitabesi günümüze gelememiştir. Yalnızca son cemaat yerinde yeni harflerle yazılmış bir yazıda h.1152 (1739–1740) yılında onarıldığı yazılıdır. Bunun yanındaki Osmanlıca bir kitabede ise sadece h.981 (1573–1574) tarihi yazılıdır. Bunlara dayanılarak caminin h.981 (1573–1574) yılında yapıldığı ve sonraki tarihte de onarıldığı sanılmaktadır.
Cami kesme ve moloz taştan dikdörtgen planlı olup, ibadet mekânı beşer ağaç direkle üç sahna bölünmüştür. Ancak bu sahınlar birbirine eş ölçüde değildir. İbadet mekânı duvarlardaki ikişer dikdörtgen pencere ile aydınlatılmıştır. Mihrap yarım silindir şeklinde olup, özellik taşımamaktadır. Minberi yeni yapılmıştır. Cami içerisinde kirişlerdeki kıvrık dallı çiçek motifleri dışında başka bir bezeme bulunmamaktadır.
Caminin taş kaideli, yuvarlak gövdeli, tek şerefeli, ince uzun minaresi geç devirlerde yapılmıştır. Ayrıca son cemaat yeri de sonraki yıllarda yapıya eklenmiştir.
Kenthaber Kültür Kurulu
