Türkiye'deki kıyıların geleceğiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulunan Çevre Mühendisi Özlem Akdağ, kıyılara yapılacak yatırımların merkezi zihniyet tarafından siyasi kararlar alınarak uygulandığını söyledi.

İnsanların tarih boyunca toplu olarak yaşadığını, büyük medeniyetlerin ve kültür hareketlerinin merkezini kıyıların oluşturduğunu kaydeden Akdağ, Türkiye nüfusunun üçte birinin kıyılarda bulunduğunu belirti. Kıyıların sorunlarını artan nüfus sayısına, gelişen turizme, plansız yerleşim ve endüstrinin oluşturduğu kirlilik ile yanlış arazi planlamasına bağlayan Akdağ, "Kıyıları etkileyen ve göze en çok çirkin görünen beton yığınları ve doğal peyzajın kaybolmasıdır. Bunların oluşturduğu çöpler, kanalizasyon atıkları ve tahrip edilen kıyı bitki örtüsü de, bu zincirin halkalarını meydana getirmektedir. Endüstrinin kıyı ekolojisinde yaptığı değişiklik ve kirlenmeden doğan tahribat, kıyıda yaşayan canlıların sonu olmaktadır" dedi.

Türkiye'de kıyılara inşa eidlecek yapılarla ilgili yatırım kararlarının, merkezi zihniyet tarafından tamamen siyasi amaçlarla uygulandığını belirten Akdağ, getirilen yasal düzenlemeler ile kıyı bölgelerindeki orman ve tarım arazilerinin azalmasına zemin hazırlandığını söyledi. Ülkede kıyı yapılarında gerçekleştirilecek planlama ve yapılanma konusunda etkin ve dolaylı olarak 15 kurum ve kuruluşun söz sahibi olduğunu kaydeden Akdağ, çok sayıda kuruluşun yetkisinin olduğu bir alanda, yetki ve sorumlulukların çakışması nedeniyle olumsuzluklar yaşandığını vurguladı.

Deniz yaşamında biyolojik dengeyi oluşturan zincirin ilk halkasının kıyılardan meydana geldiğini vurgulayan Akdağ, kıyı hayat koşullarının toprak, taş ve kaya dolgularıyla bir anda bozulduğunu ileri sürdü.
Kıyıları gelecekte etkileyecek diğer bir etkenin de global ısınmadan kaynaklanan deniz seviyesi yükselmesi olacağını ve yapılan araştırmalarda dünyanın yüzey sıcaklığının son yüzyılda 0.6 santigrat derece arttığını dile getiren Özlem Akdağ, Intergovernmental Panel On Climate Change (IPCC) tarafından yapılan araştırmada, global sıcakların 2050 yılında 1, 2100 yılında ise 2 santigrat derece artacağının belirlendiğini ve bunun sonucunda ise gelecek yüzyılda deniz seviyelerinin 60 cm yükseleceğini açıkladı.

Dünyanın yüzeyindeki sıcaklık artışı durmaz ise bu rakamın 120 cm'ye kadar yükselmesinin söz konusu olabileceğini ifade eden Çevre Mühendisi Özlem Akdağ şunları söyledi:
"ABD'nin bazı eyaletlerinde gelecek 30-60 yıl içinde aşınması muhtemel kıyı alanlarında yapılaşma yasaklanmıştır. Türkiye'de deniz yükselmesinin etkileri okyanusa kıyısı olan ülkelere nazaran az olacaktır. Ancak, hiç etkilenmeyecek anlamına gelmemelidir. Bu nedenle Karadeniz kıyısında gerek karayolunun geçtiği kısımlarda, gerekse yerleşim merkezlerinde saha kazanmak için yapılan dolgular, bir an önce durdurulmalıdır. Kıyıları etkileyen unsurlardan birisi de erozyondur. Kıyı yapılarının kuruluş yerlerinin seçiminde iklim, hammadde, enerji, su, işgücü, ulaştırma, arazi, pazar gibi kriterler de yapılaşmanın ardından göz ardı edilemeyecek faktörlerdir."

İHA

Yayın Tarihi : 4 Eylül 2005 Pazar 20:16:42