‘Business İntelligence- İş Zekası’

                                      ‘Business İntelligence- İş Zekası’
                                                    Sürecine Doğru

Türkiye’nin AB ile müzakerelere başlamasının ardından, dünyanın gözü ülkemize çevrildi. Avrupa, Ortadoğu, ABD, Uzakdoğu gibi dünyanın birçok bölgesindeki yabancı yatırımcı ülkemizde yatırım yapmayı gündemine aldılar. Son dönemlerde Galataport, TÜPRAŞ, Erdemir gibi özelleştirmeler ve ihalelerdeki yabancı firmaların ilgisi bunun en güzel örnekleri arasında söyleyebiliriz.

Ülkemizde, AB müzakereleriyle yeni bir sayfa açıldı. Yabancı işletmelerin yakın gelecekte ülkemize daha yoğun ilgi göstereceğini ifade eden bu süreç, yerli işletmelerimizde de dünyayla rekabette yeniden yapılanma süreçlerini hızlandırmaları gerektiğinin habercisi olmaktadır. Günümüz işletmeleri, kapı komşusu firmalar ile değil, globalleşmenin sonucu olarak dünyadaki herhangi bir firma ile rekabet etmektedir. Rekabette ayakta kalmak için, uluslararası firmaların geldiği noktanın yakından takip edilerek uygulanması gerekmektedir. Günümüz dünyasında bilim ve teknoloji o kadar hızlı değişmektedir ki, bu gelişmelerin gerisinde kalan firmaları yok olma tehlikesi beklemektedir.

Bugün uluslararası firmalar, ‘Business İntelligence- İş Zekası’ süreçlerini uygulamaktadırlar. Bu süreç ülkemizde yeni yeni konuşulmaya başlanmıştır. Business İntelligence- İş Zekası; bir işletmenin kar yağdığında nasıl bir davranış benimseyeceği, bir ürün rekabetinde işletmenin davranış politikasının ne olması gerektiği, geçen 3 yılın satışlarına bakarak satış hedefinin belirlenmesi, lokomotif ürünün belirlenmesi veya herhangi dönemde yapılan kampanyanın hangi kararlarla desteklenip yeniden yapılabileceği gibi soruların, sistemin kendisi tarafından değerlendirilmesinin ardından yöneticinin alacağı karara yol gösteren bir süreçtir. Dünyayla rekabeti kendine hedef alan işletme yöneticileri, tüm süreçlerde disipline edilerek önüne gelen sonuca bakarak, işletmenin stratejisini oluşturmaktadırlar.

İşletmeler, Business İntelligence- İş Zekası sürecine ancak, Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) süreçlerini tamamladıktan sonra, geçebilirler. Business İntelligence- İş Zekası ERP’nin, üst basamağıdır. ancak bir üst basamak olarak geçebilirler. ERP’yi kısaca özetlemek gerekirse, bir işletmedeki finans yönetimi, satış yönetimi, satın alma yönetimi, planlama yönetimi, stok yönetimi, bütçe yönetim, insan kaynakları yönetimi, fabrika bakım yönetimi gibi tüm konuların elektronik yazılım ortamına taşınmasıdır. Elektronik sistem üzerine girilen veriler, burada disipline edildiği için, hızlı ve doğru olarak ortaya çıkan sonuç, işletme içerisinde kullanılabilmektedir. ERP ile sahadan toplanan ve disipline edilen tüm veriler, ara ve üst yöneticilerin karar süreçlerinde önemli bir rehberdir. Muhasebe, satın alma, stok yönetimi, üretim izlenmesi gibi konularda işletmeye yön veren ERP çözümleri, bir işletmenin geleceği için olmazsa olmazdır. ERP’yi işletmenin kalbi olarak özetleyebiliriz. Kalp, en ince kılcar damarlara kadar iletişim ve etkileşim içerisindedir. Business İntelligence- İş Zekası ise, işletmenin beynidir. Herhangi bir konu ile ilgili yöneticinin alacağı kararda, yolu gösterir. Diğer bir değişle, ERP süreçleri, bilgi sistemlerinin alt temelini oluşturmaktadır. ERP süreçleri tamamlanmadan diğer aşamaya geçilemez. ERP süreçlerini tamamlayanlar ise, dünya rekabetindeki ilk basamağı tamamlamışlardır.

Ülkemizdeki işletmeler değerlendirildiğinde, ilk 500 içindeki firmanın yaklaşık yüzde 25’i ERP projelerini kullanmaya başlamıştır. Bu durum yaklaşık 250 bin dünyayla rekabet edebilecek KOBİ’de ise sadece yüzde 5 seviyesindedir. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde, ilk 500 içindeki firmaların yüzde 90’ının, KOBİ’lerin ise en az yüzde 60’ının ERP süreçlerini tamamlaması şarttır. İlk 500’deki firmaların en az yüzde 30’u da, Business İntelligence- İş Zekası süreçlerini uygulamaya başlamalıdırlar. Yoksa, bugün içinde bulundukları mevcut durumu korumak bir yana, geriye doğru hızla hareket eden daralma sürecini yaşayabilirler. Ülkemizdeki yöneticilerimiz, rekabet için ne yapmaları gerektiğini bilmekle birlikte, uygulamaya başlamakta bazen yavaş davranabilmektedirler. Oysa, sürekli ilerleyen bir dünyada, yerinde duran işletmeler ile hareket eden işletmeler arasındaki uçurum, katlanarak artacaktır. Bazı işletmeler ise ERP çözümü almakla birlikte, uygulama sürecinde bazı sıkıntılar yaşayabilmektedirler. ERP çözümünün, işletmede bir kültür olarak benimsenmesi ve uygulanması önemlidir. Mesela, muhasebe sistemi, stok yönetimi, üretimden veri toplayan işletmeler, henüz maliyet hesaplarını değerlendirme süreci daha gerilerden takip edilmektedir.

ERP ile operasyonel seviyedeki işler yönetilip, ara yöneticilerin işleri rahatlarken, henüz işletme sahibi açısından, karar alma sürecine daha fazla ışık tutacak aşamaya gelinmemiştir. Bu aşamada, az önce yukarıda ifade ettiğim gibi ERP sürecinin tamamlanmasının ardından diğer bir aşama olan Business İntelligence-İş Zekası sürecidir. Ülkemizde yeni yeni konuşulmaya ve altyapı, kültür, danışmanlıkları oluşmaya başlanan Business İntelligence- İş Zekası süreci, birkaç yıl içerisinde konuşulup, yöneticiler tarafından talep edilmeye başlayacaktır. UyumSoft olarak biz, İşletmelerin verimlilik analizleri, karar destek sistemlerinin üretilmesi gibi bilgi sistemleri konusunda hizmet veriyoruz. Şirketlerin, bilgi sistemiyle ilgili stratejik yapılanmalarını, Türkiye şartları ve kültürünü de dikkate alarak sağlıyoruz. Bünyemizdeki Ar-Ge departmanımız akıllı sistemler üzerinde çalışıyor. Yakın zamanda ‘iş zekası’ uygulamalarını devreye alacağız. Bugünün işletmeleri, birden çok ülkede tesisi veya satış ağı bulunan işletmelerdir. Bu işletmeler için, hızlı karar alma süreçlerinde geçtiğimiz yıllara oranla daha fazla disipline bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır. İşletmeler aynı zamanda, tedarikçileri ve hizmet ürettikleri diğer birimler ile de entegrasyon içerisindedirler. Dünyayla rekabetin yol haritası, bilgi teknolojilerini kullanmaktan geçer”