Pazaryeri'nde boza sezonu açıldı

Bozası ile meşhur Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde boza sezonu açıldı. İlçenin önemli boza üreticilerinden Soydan Boza ortaklarından Mümin Soydan, bozanın kuvvetli bir içecek olduğunu, çocuklarda kemik yapısının güçlenmesine yardımcı olduğunu, anne sütünü artırdığını ve bağırsakların çalışmasını kolaylaştırdığını söyledi.

Eylül ayının sonlarının yaklaşması ve soğukların başlaması ile Pazaryeri'nde boza sezonu açıldı. Sezonun açılması nedeniyle bozacılık hakkında bilgi veren 72 yıllık Soydan Boza ortaklarından Mümin Soydan, bozanın tarihçesini ve faydalarını anlattı. Anavatanı Orta Asya olan, Türkiye'ye de Balkan göçmenleri ile getirilen Boza, kış aylarının önemli içeceklerinden birisi.

Ancak, Soydan Boza sahibi Mümin Soydan, bozanın Balkanlar'da yaz aylarında içildiğini belirterek, Türkiye'de kış aylarında içilmesinin nedenini şu sözlerle anlattı: "Atalarımız yıllar önce Balkanlar'da boza üretirmiş. Oralarda yaz aylarında içilen boza kışın satılmazmış. Bizimkiler de kışın boş durmamak için Anadolu'ya gelerek boza üretip satarlarmış. Bu yüzden de Türkiye'de kışın içilmeye başlamış. Şu anda Yugoslavya, Kosova ve Balkanlar'da hala yazın boza içilir."

Osmanlı'nın Balkanları kaybetmesi ile dedelerinin Anadolu'ya geldiğini ve Pazaryeri'nde yerleşerek boza üretimini buraya taşıdıklarını belirten Mümin Soydan, ata mesleği olarak devam ettirdikleri bozacılığı çocuklarına devretmeye hazırlandıklarını söyledi. Şu anda 15 kişi istihdam ettiklerini ve günlük 10 ton boza üretecek kapasiteye sahip olduklarını belirten Soydan, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya gibi bir çok ile satışlarının olduğunu, raf ömrünün kısa olması nedeniyle ise ihracat yapamadıklarını söyledi. Bozanın artı 8 derecede 25 gün saklandığını ifade eden Soydan; "Havanın sıcaklığı bu ömrü kısaltır. Ancak boza bu süre dolsa da bozulmaz, ekşir. Eğer ekşi içmeyi severseniz ve içerseniz bir zararı olmaz" diye konuştu.

Bozanın buğday, mısır, şeker ve sudan yapıldığını, kendilerinin katkı maddesi kullanmadıklarını belirten Mümin Soydan, "Boza yapısı itibariyle kuvvetli bir içecek. Bu yüzden faydası çok. Çocukların kemik gelişimini güçlendiriyor. Annelerin sütünü artırıyor. Kuvvet veriyor. Bağırsaklardaki çalışmayı hızlandırıyor. Her mevsimde içilebileceği gibi, vücudun soğuklara karşı direncinin azaldığı kış aylarında vücuda güç veriyor" dedi.

Türkiye'de kodeksi oluşturulamayan tek gıdanın boza olduğunu belirten Mümin Soydan; "Devletin ilgili kurumları ile görüştük ve kodeks oluşturmaya çalıştık ama olmadı. ISO belgesi alalım dedik, yetkililer bozaya ISO belgesi verilmeyeceğini söylediler. Çünkü her usta kendine göre boza yapıyor. Kullanılan malzemelerin farklılığı bozayı da farklı yapıyor. Yan yana olan iki farklı tarladan alınan ürün bile birbirini tutmuyor. Bu yüzden de ne kodeks oluşturulabiliyor, ne de kalite belgesi verilebiliyor" şeklinde konuştu.

Kodeks ve kalite belgesi sorunlarının yanı sıra merdiven altı üretiminde sektöre zarar verdiğini kaydeden Soydan, bozanın 12 ay tüketilebilecek bir gıda olmasına rağmen, Ekim ayında sezonun başlayıp Mart ayında bitmesinin en büyük handikapları olduğuna vurgu yaptı.

Bozanın belirli bir süre sonra mayalandığını ve alkol içerdiğini, bu yüzden de alkol kullanmayan insanların bozayı içmedikleri gibi bir anlayış oluştuğunu belirten Soydan, bu yanlışlığa dikkat çekti. Mümin Soydan; "Fetavayi Hindiye isimli fıkıh kitabındaki fetvaya göre, içine alkol karıştırılmamış gıdalar alkollü gıdalar sayılmıyor. Gıdaların belirli bir süre sonra beklemesinden kaynaklanan mayalanma bir çok gıdada oluyor. Bu bildiğimiz anlamda alkol olmayıp içilmesinde ve yenilmesinde bir mahsur yok. Kitap da bunu böyle söylüyor. Böyle olmasa bile, bozanın alkole dönüşmesi için 2 ay geçmesi, 2 defa köpürmesi gerekiyor. Zaten biz bozaya 25 gün ömür biçiyoruz" diyerek sözlerini tamamladı.