Su Yolları
 |
| İznik Su Yolları |
İznik’in doğusundaki su kaynaklarından kente Havuzbaşı-Lefke Kapısı arasındaki su yolundan getirilmiştir. Bu su yolu MS.VI.yüzyılda, İmparator Justinianus (527-565) zamanında yaptırılmıştır. Taş ve harcın bir arada kullanıldığı bu su yolları günümüzde iyi bir durumda olup, kullanıma açık bulunmaktadır.
Su kemerleri antik çağlarda yapılmış olup, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde de kullanılmıştır. Bu şekilde kente getirilen sular Lefke Kapısı yakınındaki çeşmeden akar ve ana caddenin iki yanında yer alan su yolları ile göle kadar uzanıyordu. Bu yolun genişletilmesi sırasında su arkları kaldırılmış, yeni yapılanmalar nedeni ile de çoğu kaybolmaya başlamıştır.
Koimesis Kilisesi’nin yakınında İznik’in de güneydoğusunda bulunan Böcek Ayazması ise Hıristiyanlarca kutsal sayılmıştır. Buradaki üstü kubbe ile örtülü yuvarlak bir mekanın ortasında yakın tarihlere kadar dört köşe bir havuz bulunuyordu ve gelen suların bir bölümü de burada toplanıyordu. Prof.Dr.Semavi Eyice yakın tarihlere kadar bu havuzlardan bir tanesi üzerinde surlara ait bir kitabenin bulunduğuna değinmiştir. Bu da bu ayazmanın İznik’te yaşayan Rum halkı tarafından tamir edildiği ve bu kitabenin de o zaman buraya getirildiğini göstermektedir.
Prof.Dr.Schneider bu ayazmanın Bizans yerleşiminden çok daha önce bulunduğunu, toplanan suların kullanıldığını ve Hıristiyanlar tarafından da ayazma haline getirildiğini ileri sürmektedir.
Prof.Dr.Semavi Eyice, İznik Gölü’nün kuzey kıyısında Kyr Georgios isimli bir köy bulunduğunu ve Selçukluların buraya yaptığı kuşatmalarda Gemlik’ten arabalarla taşınan suların kayıklarla bu köyde toplandığını ileri sürmektedir. Burada bulunan Hagios Klementos Manastırı ile yanındaki bir kaleden hiçbir iz günümüze gelememiştir.
Kenthaber Kültür Kurulu
