Darülkurra (Üftade) Yerkapı Muallimhanesi

Bursa, Yerkapı’da Kavaklı Caddesi ile Üftade Sokağı’nın birleştiği yerdeki Darülkurra’yı Hoca Yakup Efendi 1492’de yaptırmıştır. Avlu kapısı üzerindeki iki satırlık, nesih yazı ile yazılmış 1.60x0.53 m. ölçüsündeki kitabe:

Fahr-ul fuzalâ Hoca Yakub kim …. Ruhla ola mesrûr
Bu hûb binayı hoş eylemeye kıldı âh-ı erkemin me’mur
Çür, câyı tilâvey oldu dikleş ca sa’yı ola şad meşkûr
Kabri üzere gezub Cemalî dedi ki aleyke beytun ma’mur aded 898 (1492).

Muallimhanenin batı yönündeki tuğla örgülü sivri kemerli bir kapısından avluya girilmektedir. Bu avlunun kuzey ve kuzeydoğu yönünde iki oda bulunmaktadır. Kuzey yönündeki oda 4.50x5.10 m. ölçüsünde olup, üzeri sivri pandantiflerle kubbeye geçiş sağlanmıştır. Bu kubbe dıştan sekizgen kasnaklıdır. İçeride kuzey duvarında 0.70 m. derinliğinde dikdörtgen bir ocak bulunmaktadır. Ocağın bacası yapıldığı dönemin en güzel tuğla işçiliği örneklerinden birini yansıtmaktadır.Yerden yaklaşık 0.90 m. yüksekliğindeki bitkisel motiflerden oluşan bir friz içerisini çepeçevre dolaşmaktadır. Bu bölümün batı duvarında iki, güney duvarında da bir adet dikdörtgen pencere bulunmaktadır. Bunların üzerindeki üst sıra pencereler alçı şebekeli ve sivri kemerlidir.

Güneydoğudaki oda 0.80x0.80 m. ölçüsünde olup, üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülmüştür. Bu kubbe de dıştan sekizgen bir kasnak üzerine oturmaktadır. Odanın duvarlarında siyah ve beyaz renklerde rozetler bulunmaktadır. Kalem işlerinden pek azı günümüze gelebilmiştir. Bu odanın güney cephesinde tek bir pencere, doğusunda da alçı şebekeli iki üst sıra penceresi vardır.

Her iki yapı da iki sıra tuğla, iki sıra moloz taştan yapılmıştır. Kemerlerde ve kirpi saçaklıkta tuğla kullanılmıştır. Bahçesinde Cafer Çelebi’nin, Hasan Tabib’in mezarları bulunmaktadır. Bu yapı 1948 yılında onarılmış ve Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu tarafından kullanılmaktadır.
 

Kenthaber Kültür Kurulu