Heybeliada Hagia Panaghia Kamariotissa Kilisesi
Heybeliada'da şimdi deniz kuvvetlerine ait olan binanın iç avlusundadır. VIII. İoannes Palaiologos'un (1425-1448) üçüncü karısı Trabzon Prensesi Maria Komnena tarafından 1672'de yanan Kamariotissa manastırının yerinde yaptırılmıştır. 18. Yüzyıl sonlarında harap olan bu şapelin yıkıntıları arasında İoannes Palaiologos'un adını veren bir kitabe bulunmuştur.
Bu manastırın önemi İstanbul'un fethinden önce Bizansın yaptırdığı son kilise olmasıdır. Son devir Bizans mimarisinin plan tipi olan yonca tipinde tetrakonkhos planındadır. Orta mekandaki kare bölüm dört kemerle kubbeli bir apsise açılmaktadır, doğu tarafındaki kemer bema kısmını örten bir beşik tonoz halinde uzatılarak apsisle birleşir. Bemanın iki yanında ise müstakil birer minik şapel şeklinde prothezis ve diakonikon hücreleri vardır. Binanın üzeri kavisli pencereli, sekizgen, gayet yüksek bir kasnağa sahip bir kubbe ile örtülüdür. Kilisenin solundaki apsisin içinde 16.Yüzyıla ait bir çini pano bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
