TRT VATANDAŞTAN, BBC ABONEDEN KAZANDI...

TRT'nin geçen yılki 1 milyar 15 milyon TL'lik gelirinin neredeyse yarısını elektrik faturalarından aldığı pay oluşturdu.

TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin göreve geldiğinde işe, "TRT'yi BBC gibi yapacağız" diyerek başladı. Ancak TRT'nin BBC'ye benzerliği sadece çeşitli dillerde yayın yapan yeni kanallar açmakla sınırlı kaldı.

TRT'nin geçen yılki 1 milyar 15 milyon TL'lik gelirinin neredeyse yarısını elektrik faturalarından aldığı pay oluşturdu. Geçen hafta TRT'nin gelirlerini artırmak için zam yapılan bandrol ücretlerinden 2008'de 244.5 milyon lira kazanıldı.

TRT'nin aksine BBC'nin geçen yıl elde ettiği 4 milyar 492 milyon sterlin gelirinin yüzde 80'ini lisans ücreti oluşturuyor. BBC'yi izlemek isteyenlerin ödediği lisans ücretinin yanı sıra hükümetten sadece 283 milyon sterlin destek alan BBC'nin diğer bir gelir kaynağı ticari faaliyetlerden de geçen yıl 719 milyon 600 bin sterlin kazandı.

TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, 22 Kasım 2007'de Zaman gazetesine verdiği röportajda, TRT'nin dünyanın en iyileri arasına girmesi gerektiğini belirterek TRT'nin de BBC ve CNN gibi bir kanal olması için planları olduğunu söylemişti.

1 Mayıs 1964'te, özel yasayla özerk bir kamu tüzel kişiliğine sahip olarak kurulan TRT'nin bugün 10 televizyon kanalı, 6 ulusal, 6 bölgesel, 1 yerel, 2 uluslararası radyo, trt.net.tr ve trt-world.com üzerinden 30 dilde yayın, teleteks yayını ve radyo-televizyon dergisi bulunuyor.

British Broadcasting Corporation (BBC) de İngiltere'de kraliyet beratı altında ve devletin parasal desteğiyle çalışıyor. 1922'de British Broadcasting Company adıyla özel bir şirket olarak kuruldu. 1925'te tasfiye edilen şirketin yerini 1927'de kamu kuruluşu olarak kurulan British Broadcasting Corporation aldı.

SADECE YILLIK ÜCRET ALINIYOR
BBC, gelirini televizyon ve radyo alıcıları için ödenen yıllık lisans ücretlerinden sağlıyor. BBC, kuruluş beratı uyarınca reklam yapmıyor ya da finansmanı başkalarınca karşılanmış programları yayımlamıyor.

BBC'yi izlemek isteyen İngilizler yıllık lisans ücretini ödeyerek BBC'nin tüm programlarına, televizyon, radyo ve internet servislerine ulaşabiliyor. 2008/2009 dönemi için belirlenen yıllık lisans ücreti 139.5 sterlindi.

1 Nisan 2009'da lisans ücreti 142.5 sterline yükseltildi. BBC'nin 8 ulusal televizyon kanalı, ayrıca bölgelere yönelik yayınları, 10 ulusal, 40 yerel radyo istasyonu ve bbc.co.uk adresinde internet sitesi bulunuyor. BBC Televizyonu'nun önemli haber başlıklarını Türkçe olarak içeren bir web sitesi de var. Kuruluş toplam 32 dilde yayın yapıyor. Yabancı dildeki yayınların giderleri hükümet fonu tarafından karşılanıyor.

BBC WORLWİDE'IN GELİRİ YENİ PROGRAMLARA
BBC'nin ticari birimi olan BBC Worldwide dünya genelinde program satışından, kitap ve DVD yayımcılığına kadar geniş bir alanda faaliyet gösteriyor. Elde edilen gelirler yeni program ve hizmetlere yönelik harcamalarda kullanılıyor.

BBC, Parlamento'ya karşı sorumlu olmakla birlikte çalışmalarını bağımsız olarak sürdürüyor. Yönetim kurulu Birleşik Krallık hükümdarınca atanıyor. BBC'ye verilen ilk berat, İngiltere'de yayıncılığın bütün alanlarını kapsayan bir tekeli öngörüyordu. 1927-1938 arasında BBC'nin genel yönetmenliğini yapan John Reith (sonradan Lord Reith) kuruluşun ilk yıllarında önemli bir rol oynadı.

İmparatorluk çapında kısa dalga yayınları başlattı. 1936'da ilk televizyon yayınlarının geliştirilmesi çalışmalarını yönetti. Reith'in, yayıncılığı kamu hizmeti olarak gören anlayışı İngiltere'de çok benimsendi. II. Dünya Savaşı sırasında kesintiye uğrayan televizyon yayınları, 1946'da yeniden başladı. BBC Avrupa'daki ilk düzenli renkli televizyon yayınlarını 1967'de başlattı.

BBC NEREDEN KAZANIYOR
Yıllık ruhsat ücretlerinden 3 milyar 368 milyon 800 bin sterlin.
Ticari faaliyetlerden 719 milyon 600 bin sterlin.
Hükümetten 283 milyon 600 bin sterlin gelir elde etti.

TRT NEREDEN KAZANIYOR
Elektrik faturalarından alınan yüzde 2'lik TRT payından 454.2 milyon lira.
İlan ve reklamdan 29.7 milyon lira elde etti.
Radyo ve TV satışlarından alınan bandrollerden 244.5 milyon lira.

BBC'nin gelirleri
(milyon sterlin)
2006/2007 4.177
2007/2008 4.415
2008/2009 4.606
TRT'nin 2008 geliri
1 milyar lira (milyon TL)
Gelirleri 1.015
Giderleri 829
Bütçe fazlası 186

BANDROL ÜCRETİNE İPTAL DAVASI
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Başkanı Ali Çetin, TRT bandrol ücretlerini yeniden tespit eden bakanlar kurulu kararının yasaya aykırı olduğunu savunarak, bu kararın iptali için dava açacaklarını bildirdi.
Bu arada CHP Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk ile CHP Ankara Milletvekili Nesrin Baytok, bakanlar kurulu kararıyla TRT'nin bandrol ücreti alacağı elektronik ürün yelpazesinin genişletilmesini TBMM gündemine taşıdı.