Gurbetçinin tahini taş değirmenden

Adana'da 124 yıllık tarihi taş değirmen ile tahin üreten Hacı Ahmet Şahin Helva imalathanesi, başta Almanya, Fransa, İngiltere ve Rusya'daki gurbetçilere kargo ile Ramazanlık tahin ve helva gönderiyor.

Uzun yıllar insanların ekmek kapısı olan taştan yapılmış makineler artık yok olurken, Adana'da 124 yıldır tarihi Kazancılar Çarşısı'nda tahin ve helvacılık yapan Hacı Ahmet Şahin Helvacılık, tahin ve helvadaki lezzetin kaybolmaması için taştan yapılmış tarihi tahin makinesini kullanıyor.

Tarihi makinede süzülen tahin ve onunla yapılan helva başta Almanya, Fransa, İngiltere ve Rusya olmak üzere çok sayıda ülkedeki gurbetçilere kargo ile ulaştırılıyor. 1884 yılında Malatya'nın Darende ilçesinden gelip Adana'ya yerleşen İbrahim Efendi (Şahin) tarafından kurulan Tarihi Kazancılar Helvacısı'nın en büyük özelliği ise, o güne kadar pekmezle yapılan helvayı tahin ve şeker kullanarak yapmaya başlamış olmaları.

İbrahim Efendi'nin ardından ikinci kuşak olarak oğlu Hacı Ahmet Şahin mesleği sürdürürken, üçüncü kuşak Mustafa Şahin, 4. kuşak olarak da Hacı Ahmet Şahin'in 8 çocuğundan biri olan Zeynep Efe'nin çocukları Murat Efe ve kız kardeşi Sema Ilgın bugün tarihi helvacıyı gelecek nesillere taşımaya çalışıyor. 5. kuşak olan Sema Ilgın'ın kızı Zeynep Ilgın da dükkanda şimdiden püf noktalarını öğreniyor.

Sarıyakup Mahallesi'ndeki Kazancılar Çarşısı içinde yer alan 160 metrekarelik işyerinin ilk üretimi yapan İbrahim Efendi'nin kullandığı mekan olduğunu belirten Sema Ilgın, büyük dedesinin Osmanlı döneminde at vesikası aldığını ve tahin değirmenini atların gücünden yararlanarak çalıştırdığını, makinede zil bulunduğunu, susam bittiğinde zil sesinin sustuğunu ve atın durduğunu söyleyerek, "O dönemden kalma Osmanlıca vesika ve mührü, zili ile diğer eşyaları bugün gözümüz gibi koruyoruz" dedi.

Daha önce ağabeylerinin helvacı dükkanını çalıştırdığını ancak bazı maddi sıkıntılardan dolayı ara vermek zorunda kaldıklarını belirten Sema Ilgın, dedesinin ismi yazılı olan mermer levha tozlanıp örümcekler gezmeye başlayınca bunun kendisinin ve ağabeyinin zoruna gittiğini, 6 yıl önce dükkanı tekrar açtıklarını anlattı.

Ilgın, "6 yıl önce tekrar başlar başlamaz dedemin adına marka aldık. Üretimde kullandığımız ambalajların üzerine Hacı Ahmet Şahin'in fotoğrafını kullanmaya başladık. Tahin üretimi de hala 124 sene önce kullanılan değirmende yapılıyor. Bu değirmen el yapımı ve oyma taştandır. Günümüzde yapılan benzer değirmenler dağlardan çıkarılan kesme taşlardan yapılıyor ancak bu kadar sağlam ve dayanıklı değil. Biz sadece bu değirmene elektrik motoru taktık. Ömrümüz elverdiği sürece üretimi asırlık değirmende yapacağız" diye konuştu.

Taş değirmenin susamı yavaş yavaş ezdiğini, modern değirmenlerin ise susamı çok hızlı ezdiği için lezzeti olmadığını vurgulayan Ilgın, tahin ve helvanın lezzetinin bozulmaması için 124 yıldır taş değirmenden vazgeçilmediğini kaydetti. Sema Ilgın, tarihi Kazancılar Helvacısı olarak başlangıçta tahin ve helva üretimi ile başlandığını daha sonra cezerye, lokum, şeker çeşitlerini de yapmaya başladıklarını belirterek, "Temel girdiler olan susamı Adana bölgesinden temin ediyoruz. Fıstık Nizip, fındık ise Giresun-Ordu yöresinden temin ediliyor. Normal günlerde haftada 20 ton tahin ve helva üretimi yapıyoruz. Ancak Ramazan ayında bu artabiliyor" dedi.

Türkiye'nin çeşitli kentlerine satış yaptıklarını ancak bu Ramazan'da gurbetçilerin de tahin ve helvaya çok rağbet gösterdiğini dile getiren Ilgın, şunları kaydetti:
"Bizim tahin ve helvamızı yiyen bir daha vazgeçemiyor. Yazın Almanya, Fransa, İngiltere ve Rusya gibi ülkelerden Türkiye'ye gelen gurbetçiler buraya uğramadan gitmiyor. Bu yıl Ramazan içinde siparişler aldık. Kargo ile gurbetçilere tahin ve helva gönderiyoruz. Bu yıl gurbetçilerin Ramazan tahin ve helvası tarihi taş değirmenden."
Sema Ilgın, ayrıca yazın Adana'ya gelen turistlerin de lokum, cezerye ve helva aldıklarını, ülkelerine gidince de sipariş verdiklerini sözlerine ekledi.

Niğde'nin Bor ilçesinden Ramazan tahini almaya gelen bir vatandaş ise, 3 yıl önce buradan tahin aldığını ve bir daha bırakamadığını, tahinin çok lezzetli olduğunu kaydetti.