Adana'nın ilk sanayi tesislerinden olan, 2000 yılında üretim durduktan sonra çürümeye terk edilen ve daha sonra Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından "Kültür varlığı endüstri mirası" olarak tescillenen asırlık Milli Mensucat Fabrikası, eğitim amaçlı kullanılacak. Bir dönem "Orhan Kemal Kültür Merkezi" veya "Orhan Kemal Müzesi"ne dönüştürülmesi gündeme gelen fabrikanın Döşeme Mahallesi'ndeki 68 bin 530 metrekarelik arazisinde "özel üniversite alanı" oluşturulmasına yönelik imar plan uygulaması teklifi, Adana Büyükşehir Belediye Meclisi'nin Aralık ayı son toplantısında kabul edildi. Ünlü Yazar Orhan Kemal'in bir dönem katiplik yaptığı ve romanlarında sıklıkla bahsettiği asırlık Milli Mensucat Fabrikası, gerekli izinler alındıktan sonra Adana Ticaret Odası (ATO) Vakıf Üniversitesi olarak hizmet verecek.

ATO Başkanı Şaban Baş, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, fabrikanın tahsisi konusunda Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ne talepte bulunduklarını belirtti. Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nden onay aldıkları takdirde üniversiteyi fabrikanın yerinde açmayı planladıklarını ifade eden Baş, "Üniversitemizi kültür varlıklarını koruyarak yapacağız" dedi. Baş, ATO Vakıf Üniversitesi'nin 2011 yılında eğitim-öğretime başlamasını hedeflediklerini de kaydetti.

Milli Mensucat Fabrikası, 1907 yılında Ermeni Simyonoğlu'nun çocuklarından Aristidi Kozma tarafından "Simyonoğlu Fabrikası" adıyla kuruldu. Kozma, diğer azınlıklarla birlikte şehri terk edince Hazine'ye geçen fabrikanın adı, İttihat ve Terakki yönetimi tarafından "Milli Fabrika" olarak değiştirildi. Fransızlar şehri işgal edince fabrika eski sahiplerine geçti. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ten Adana'daki sahipsiz fabrikaları yeniden canlandırma buyruğunu alan Kayserili tüccar ve Adana Milletvekili Nuh Naci Yazgan, 1924'te milletvekilliğinden istifa ederek Adana'daki sanayi hamlesinin öncülüğünü üstlendi. Yazgan, 1927'de dönemin diğer işadamları Mustafa Özgür, Nuri Has, Seyit Tekin ile birlikte fabrikayı Hazine'den satın aldı. Adı yeniden "Milli Mensucat" olan fabrikada üretilen "Aslan" marka vater ve ekstra iplikler, ülkede büyük talep gördü. Fabrika, 1978 yılında bu kez biriken borçları nedeniyle tekrar Hazine'ye geçti ve üretimine ara verildi. 1983'te Turgut Özal'ın direktifiyle Gaziantepli işadamı Mehmet Özüzümcü'ye 49 yıllığına kiraya verilen fabrikanın adı "Milsan Mensucat" olarak değiştirildi.

Milli Mensucat Fabrikası, bünyesinde uzun yıllar memurluk yapan yazar Orhan Kemal'in de romanlarına esin kaynağı oldu. Büyük Önder Atatürk'ün iki kez ziyaret ettiği ve kentin merkezinde yer alan fabrika, 68 bin 530 metrekare alana sahip. Türkiye'nin 7., Adana'nın ilk sanayi kuruluşu olarak bilinen fabrika için Atatürk, "Sizin göreviniz sadece para kazanmak değil, memlekete de hizmet etmektir" dedi. Sahipleri tarafından 1930'larda Türk Hava Kuvvetleri'ne 2 uçak hediye edilen fabrika, "Milli Mensucat" adı altında eğitime bir de ilköğretim okulu kazandırdı.

İHA

Yayın Tarihi : 24 Aralık 2008 Çarşamba 12:17:24