Adana'nın tarihi yerleri Anavarza, Misis ve Şar ile Osmaniye'nin Kadirli İlçesi'ne bağlı Kastabala ören yerinde bulunan 501 evin sahibi, evler sit alanında bulunduğu için mahkemelik oldu. Bir çivi bile çakanın mahkemelik olduğu yerleşim birimlerinde yaşayanlar, zor günler geçiriyor. 

Adana'nın Kozan İlçesi'ndeki Anavarza Antik Kenti'nde bulunan Dilekkaya Köyü'nde 56, Tufanbeyli İlçesi'ndeki Şar Antik Kenti'nde 11, merkez ilçe Yüreğir'e bağlı Yakapınar Beldesi'ndeki Misis Antik Kenti'nde 427 ve Osmaniye'nin Kadirli İlçesi'ndeki Kastabala ören yerinde 7 evin mahkemelik olduğu, Misis'te 12 evin mahkemece yıkılmasına karar verildiği bildirildi. Adana İl Kültür ve Turizm Müdürü Zeki Yılmaz yaptığı açıklamada, Adana'da ve Osmaniye'de bulunan tarihi ören yerlerinde yaşayan vatandaşların zor günler geçirdiğini söyledi. 

Yılmaz, ören yerlerinde yaşayan köylülerin sorun yaşamaması için mutlak suretle yerleşim yerlerinin taşınması gerektiğini ifade ederek, "1985'li yıllarda Anıtlar Yüksek Kurulu'nca sit alanı ilan edilen Anavarza, Misis, Şar ve Kastabala'da 501 ev, sit alanına yapıldığı için mahkemelik. Misis'te 12 eve mahkeme yıkım kararı verdi. Ancak karar belediyenin vatandaşlara yer göstermemesinden dolayı uygulanamıyor" dedi. 

Köylülerin sorunlarının ortadan kalkmasının tek çözüm yolunun sit alanında bulunan yerleşim yerlerinin başka bir yere taşınması olduğuna dikkat çeken Yılmaz, şunları kaydetti:
"Ören yerlerinde oturan köylülerin doğal olarak başka yere taşınması gerekir, ama bu şu an çok zor. Çünkü köylerin başka yere taşınması bütçeyi zorlar. Hedef buraların vatandaş mağdur edilmeden başka yere taşınması. Şar'da vatandaş antik tiyatronun sahnesine ev yapmış. Açık hava müzesini ortaya çıkarmak için evleri yıkmak gerekir. Anvarza'da bir oda yaptıran herkes mahkemeye gidiyor. Eski Misis'te de bir sürü yıkım kararı var, ancak belediye yıkmıyor. Sit alanındaki yerleşim yerlerinin taşınması ve kazı yapılması işlemi ilk önce Anvarza'dan başlayacak ve Dilekkaya sakinleri zor günlerden kurtulacak. Ancak bu biraz zaman alacak." 


Kozan Belediye Başkanı Kazım Özgan ise, Anavarza'nın tapusu Kültür ve Turizm Bakanlığı'nda bulunan tek ören yeri olduğunu belirterek, Anavarza Antik Kenti'nde 30 kişilik ekibin sürdürdüğü belgeleme çalışmalarının son aşamaya geldiğini, antik kentin içinde ve çevresinde kalan Dilekkaya Köyü'nde 700 kişinin yaşadığını söyledi. Köyün 1930'lu yıllarda yerleşim yeri yapıldığını, 1960'lı yıllarda köydeki bir evden mozaik çıkması üzerine köye bekçi yerleştirildiğini, yapılan incelemeler sonucu köyün 1985'li yıllarda Anıtlar Yüksek Kurulu'nca sit alanı ilan edildiğini vurgulayan Özgan, "Köyün sit alanı ilan edilmesi nedeniyle bugüne kadar köylü evine tek bir çivi bile çakamadı. Köylünün tamamına yakını ise başta hapis olmak üzere çeşitli cezalara çarptırıldı. Tapusu Kültür ve Turizm Bakanlığı'nda bulunan, surlarla çevrili bin 300 hektarlık alandaki Anavarza Antik Kenti'nde 35 ev bulunuyor. Bunlarla beraber sit alanındaki diğer 50 hane de tapusuz" diye konuştu. 

Dilekkaya Köyü sakinlerinin çok zor durumda olduğunu belirten Özgan, şöyle devam etti:
"Hiçbir köylü ne ev yapabiliyor ne de toprağa bir kazma vurabiliyor. Çocuğunu evlendiren bile aynı evde yaşamak zorunda kalıyor. Birçok köylü tuvalet ya da ahır yapmak istediği için çoğu kez mahkemelik oldu, hatta ceza aldı. Bazı çocuklar bu nedenle memur bile olamadı." 

Özgan, söz konusu köye köylülerin yerleşiminin sit alanı ilanından önce olması nedeniyle ikametlerine engel olunamadığını belirterek, "Ancak tarihi yapının korunması ve köylüden gelen talebin değerlendirilmesi adına yeni yer arayışlarında son aşamaya gelindi. Daha önce bulduğumuz yerleri Dilekkaya Köyü sakinleri beğenmedi. Son olarak köy sınırlarında bulunan Hazine'ye ait arazinin köylüye devrine ilişkin Adana Valiliği'ne başvuruldu. Sorunun kısa sürede çözümleneceğini tahmin ediyorum'' dedi. 

Aynı sorunla karşı karşıya kalan Yakapınar sakinlerinin ise başı mahkemeyle dertte. Tarihi ören yeri Misis'e yaptırılan 427 ev mahkemelik olurken, mahkeme, bunlardan 12'si için yıkım kararı verdi. Yakapınar Belediye Başkanı Osman Keser, Yakapınar sakinlerinin yerini yurdunu terk edip gidemeyeceğini kaydederek, "Mahkeme kararı henüz bana intikal etmemiştir. Bu nedenle belediye olarak yıkımları gerçekleştirmedik. Ancak bu vatandaşların tapulu toprakları 'sit alanında' denilerek mahkemeye verilmekte. Vatandaşlar sokakta mı kalacak?" diye konuştu. 

Yüreğir Kaymakamı Sadettin Genç ise, mahkemelik olan evlerin, bölge sit alanı ilan edildikten sonra yapılan evleri kapsadığını vurgulayarak, "Belediye, mahkemenin yıkım kararı verdiği evlere Hazine arazisinden yer vermeli. Sit alanındaki evler ancak böyle taşınır. Köylülere yeni yerleşim imkanları sunulmalı ve tarihi ören yerleri açılmalıdır. Devletin vermiş olduğu yıkım kararı vardır ve bu uygulanacaktır. Bunu çözecek olan belediyelerdir" dedi.