Adana'da, Kurtuluş Savaşı yıllarında yaptırılan, özellikle 1936 ve 1944 depremlerinde çok sayıda vatandaşa şifa dağıtıp, evsiz kalan vatandaşların barınma ihtiyacını gideren "Doktor Ethem Konağı", şimdi ahır olarak kullanılıyor.

Balkan Savaşları'na katılan Doktor Hakkı Ethem tarafından yapımına 1918 yılında başlanan ve 1922 yılında tamamlanan "Doktor Ethem Konağı"nın en büyük varislerinden Kamil Oğuz Ethem (82), kendisinin 1926 yılında o konakta dünyaya geldiğini, çocukluğunun ve gençliğinin o konakta ve mahallede geçtiğini belirtti.

Konağın yapımına, babası Doktor Hakkı Ethem Balkan Savaşları'ndan döndükten sonra 1918 yılında başlandığını ifade eden Ethem, "Konağı babam Adana'nın iklim şartlarına göre yaptırdı. İtalya'dan gelen bir mimar 5 katlı apartman yaptırmak istedi. Ancak babam kışın sıcak, yazın serin olması için iki katlı, geniş balkonu olan etrafı boş bahçeli bir konak yaptırdı. Konağı Türk bir mimar yaptı. Konakta kullanılan seramikler İtalya'dan getirtildi. Seramikleri Şam'dan gelen Hasan Usta isimli biri yaptı. Konak genelde el yapımı ahşaptan yapıldı. Kapılar ve dışarıdaki ahşap eşlemelerin tamamı el yapımıdır. Odaların serin olması için yüksek yapılmıştır" dedi.

Babası doktor olduğu için iki katlı konağın üst katının ev olarak, alt katının ise muayenehane olarak kullanıldığını belirten Ethem, babasının çok tanınan bir kişi olduğunu, o dönemlerde mahallenin "Ethem Bey'in yeri" olarak anıldığını ifade etti.

Konağın en büyük özelliğinin Adana'da yaşanan depremlerde hem bir hastane hem de bir barınma yeri gibi kullanılması olduğunun altını çizen Ethem, konağın çok sayıda vatandaşa hizmet verdiğine dikkat çekerek, şunları söyledi:

"Adana'da ve çevresinde bizim konak yapıldıktan sonra çok sayıda deprem oldu. 1929 Adana, 1930 Adana-Misis, 1930 Samandağ depremleri bu kentlerimizde önemli hasarlar yapmıştır. 1932 Misis, 1933 Misis, 1936 Payas depremleri ile bu kentler önemli derecede etkilenmiştir. 1944 Antakya, 1945'te Ceyhan-Misis'te meydana gelen depremde 2 bin 500 binanın yıkılmasına ve 13 kişinin ölmesine neden olan bu deprem, Kozan ve Adana'da ağır hasarlar yapmıştır. 1947 depremi Ceyhan, Misis ve Adana'da hasarlara yol açmıştır. Ancak 1936 ve 1944 yıllarında yaşanan depremlerde babamın muayenehanesi çok sayıda vatandaşa şifa dağıttı. Evimiz ise deprem sonrası evsiz kalan vatandaşların barınma yeri oldu. Bu yönüyle konak çok önemliydi."

Babası doktorluğu bıraktıktan sonra, diş hekimi olduğu için muayenehaneyi kendisinin devraldığını ifade eden Ethem, 1966'da konağın üst katını boşaltarak Atatürk Caddesi'ne taşındıklarını, ancak muayenehanesinin bir süre daha orada kaldığını söyledi. Ethem, "Biz evi boşalttıktan sonra kiraya verdik. Kiracılar da 1994 yılına kadar oturdu. 1994 yılından bu yana kimse oturmuyor. Son olarak 1998 depreminde hasar gördü, çatlaklar oluştu. Kimse kalmadığı için virane hale geldi. Ahşap kapılar ve seramiklerin çoğu da çalınmış" diye konuştu.

Kamil Oğuz Ethem, geçen yıl Adana Büyükşehir Belediyesi'nin konağı kendilerinden satın alarak kamulaştırdığını ve restore edeceğini belirterek, "Ben o binayı restore ettirip sağlık ocağı yaptırmak istiyordum. Ancak belediyeye verdik. Şimdi belediye restore edecek" şeklinde konuştu.

Konağın daha sonra hayvan satıcıları tarafından ahır olarak kullanıldığını duyduklarını ve belediyeye bildirdiklerini, zabıtanın hayvan satıcılarını konaktan uzaklaştırdığını vurgulayan Ethem, "Benim doğup büyüdüğüm ve çok sayıda vatandaşa şifa dağıtan konağın ahır olarak kullanılması beni çok üzüyor. Böyle olmamalı. Belediye konağı hemen restore etmeli" dedi.

Adana İl Kültür ve Turizm Müdürü Osman Arık da, Cumhuriyet dönemi konağı olan "Doktor Ethem Konağı"nda hayvan beslenmesinin doğru olmadığını, bu konuda toplumun her kesimine görev düştüğünü söyledi. Konağın Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırıldığını ve Anıtlar Kurulu'na projenin sunulduğunu ifade eden Arık, proje kabul edildikten kısa süre sonra restorasyon çalışmalarının başlayacağını kaydetti.

Adana Büyükşehir Belediyesi Kamulaştırma Komisyonu Üyesi Mustafa Gülen ise, 1 yıl önce konağın çok az bir kısmının metro kamulaştırması nedeniyle alındığını, ancak Belediye Başkanı Aytaç Durak'ın talimatıyla komple kamulaştırılarak restore edilmesinin istendiğini ve 100 bin YTL'nin üzerinde bir fiyatla konağın kamulaştırıldığını, restorasyon için Anıtlar Kurulu'na projenin sunulduğunu söyledi.

Gülen, konağın aslına uygun bir şekilde restore edilerek tarihe gereken önemin verileceğini ve restorasyondan sonra kültür etkinliklerinde kullanılacağını sözlerine ekledi.

Yayın Tarihi : 21 Mayıs 2008 Çarşamba 10:27:50