Türkmenlerden 'Türkçe konuş' kampanyası

Kısa adı Türkmenler Kulübü olan Çukurova Türkmenler Yardımlaşma, Dayanışma Derneği, Gençlik ve Spor Kulübü, Karamanoğlu Mehmet Bey’in 728 yıl önce ilan ettiği fermanını hatırlatarak, "Vatandaş Türkçe konuş" kampanyası başlattı.

Türkmenler Kulübü Genel Sekreteri Avukat İsmail Demirdüzen, yaptığı açıklamada, Karamanoğlu Mehmet Bey’in 12 Mayıs 1277 tarihli, "Bugünden sonra divanda, dergahta, bargahta, mecliste, meydanda Türkçe’den başka dil kullanılmayacaktır" şeklindeki fermanını hatırlatarak, "Dede ile torunun, baba ile oğlun birbirlerini anlamasına mani olan dilimizdeki yabancı kelime istilasına karşı direnelim" dedi.

Demirdüzen, "Vatandaş Türkçe konuş" kampanyasının yalnızca bir şehirde değil ülke genelinde başlatılması ve yaygınlaştırılması gerektiğini belirterek, batı dillerinden ve özellikle de İngilizce’den dilimize bir kelime istilası başladığını ifade ederek, "İlk zamanlar birkaç kelime ile sınırlı olan yabancı kelime girişi, zamanla güzel Türkçe’mizi istila şekline dönüştü" diye konuştu.
Yabancı kelime istilasını örneklerle anlatan Demirdüzen şunları söyledi:

"Kelimelerin bir bölümü teknolojiyle birlikte geldi. Yeni bulunan ve yeni üretilen aletler, ülkemize gelirken adını da birlikte getirdi. Air-conditioner, disket, faks, kamera, kompakt disk, monitör, printer, radyo, televizyon, tubeless, video, walkman ve benzerleri. Dilimizin tabii gelişmesi içerisinde bu aletlerin çok az bir kısmına karşılık bulunabildi, buzdolabı, bilgisayar, derin dondurucu. Buna karşılık yabancı kaynaklı kelimelerin dilimize girişi her geçen gün biraz daha arttı. Yeni bulunan ve üretilen aletlerin adları dilimize girmekle kalmadı, bu aletlerin çeşitli özellikleri, parçaları, kullanıcıları ile ilgili kelimeler de dilimize girmeye başladı, hatta bu kelimelerden yeni fiiller türetildi, air-conditoned araba, kaset, diskjokey (kısaltılmış şekli dj İngilizce söylendi dicey), videojokey (vj, vicey), fakslamak, hardware, software, zapping, zaplamak, zoomlamak."

Günümüzde yabancı kaynaklı kelime kullanmanın bir özenti halini aldığını vurgulayan Demirdüzen, günlük hayatta, çarşıda, pazarda, radyoda, televizyonda, basında, okulda, sporda ve her yerde yabancı kaynaklı kelimelerin artık bilinçsizce kullanıldığını söyledi. Yabancı kaynaklı kelimelerin bir kısmının Türkçe’de karşılığı bulunmadığını ve karşılık aranmadan olduğu gibi kullanılmaya başlandığını kaydeden Demirdüzen, bunlar arasında da klip, promosyon, jakobenizm, kampüs, karizma, efekt, ekstre, ergonomi, hit, talk şovcu gibi kelimeler bulunduğunu söyledi.

Özellikle bazı basın organlarının yabancı kelime kullanımına teşvik edici tarzda yayınlar yapmasını da eleştiren Türkmenler Kulübü Genel Sekreteri İsmail Demirdüzen, dilimize yerleşen bazı yabancı kelimeler ile onun yerine kullanılması gereken Türkçe kökenli kelimeleri şöyle sıraladı:

"Şok olmak-Şoke olmak", "Derogasyon-Ayrıklık,ayrıcalık", "Show-Şov",
"Start almak-Başlamak", "Trend-Eğilim", "Spontane-Kendiliğinden", "Center-Merkez", "Check etmek-Kontrol etmek", "Laptop-Dizüstü", "Provoke etmek-Kışkırtmak", "Adapte olmak-Uyum sağlamak", "Feedback-Geri bildirim", "Printer-Yazıcı", "Revize etmek-Yenilemek", "Elimine etmek-Elemek", "Ambiyans-Hava, ortam", "Partner-Eş", "Entegre olmak-Bütünleşmek", "Bye bye-Hoşça kal", "İllegal-Yasadışı", "Pesimist-Karamsar", "Analiz-Çözümleme", "Empoze etmek-Dayatmak".