Çukurova Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği'nce hazırlanan Adana Valiliği'nin savaş günleri arşiv belgelerinin "Çukurova'da Savaş Günleri" adıyla yayınlanacağı bildirildi.

Çukurova Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği Başkanı Cezmi Yurtsever, yaptığı açıklamada, 1990'lı yılların başlarında Adana Valiliği ile işbirliği yapılarak hazırlanan Fransız işgal döneminde Adana vilayetinde yaşanan katliamları araştırma, tanıkları dinleme, belge derleme çalışmalarında önemli veriler elde edildiğini söyledi.

Yıllar sonra Fransa'nın Adana işgal dönemi olan 17 Aralık 1918 ila 5 Ocak 1922 tarihleri arasında yaşanan olaylarla ilgili olarak valilik şifre kaleminden çıkan ve hem İstanbul'a hem de Ankara'daki TBMM Hükümetine ve Mustafa Kemal'e ulaştırılan birinci derecede gizli damgalı tarih belgelerinin derlemesinin yapıldığını belirten Yurtsever, "Şu anda büyük çoğunluğu İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşivi Hariciye Siyasi tasnifi içinde yer alan 80 orijinal belgenin asıllarından kopyaları alındı. Herkesin anlayacağı sade Türkçe'ye çevrildi. Ek olarak tarihçi Kasım Ener'in 1996 yılında ölmeden önce valiliğe teslim ettiği Fransız işgal günlerini ve Ermeni katliamlarını yansıtan belgeler derlendi. Elde edilen bütün belgeler fotoğraflarla da desteklenerek 'Çukurova'da Savaş Günleri' adıyla Adana Valisi İlhan Atış'a sunulmak üzere hazırlandı" dedi.

Adana Valiliği şifre kaleminden çıkan işgal dönemi Valisi Celal Bey ile Adana Müftülüğü'nün hazırladığı rapor belgelerde Fransız işgal süresince bölgede Ermeni komitacılarının sebep olduğu toplu katliamlar hakkında ayrıntılı bilgiler yer aldığını belirten Yurtsever, belgelerin ışığında ortaya çıkarılan ilginç olaylardan bazılarını şöyle sıraladı:

"- Kozan'da Mayıs 1920 tarihi içinde katliam fırınında yakılarak öldürülen Emniyet Komiseri Hamdi Bey'e Fransız kumandan ile işbirliği yapan Ermeni kamavorların (komitacılar) attığı iftiralar.

- Adana şehir merkezinde Abidinpaşa Caddesi üzerindeki Amerikalıların açtığı Protestan Ermeni Kilisesine götürülen 'İslamiyet'e geçmiş ve Türklerle evlenmiş kadınların yeniden Hıristiyanlık ve Ermeni kimliğine döndürülmesi' çalışmaları sonrası çok sayıda ailenin parçalanması.

- Adana'daki okulların giriş kapısına 1915-1918 yıllarında Doğu Anadolu vilayetlerinde Rus işgal sahası içinde kalan bölgede 500 bini aşkın Türk insanının ölümünden sorumlu Rus Ordusunun yardımcı milis gücü olan Ermeni İntikam alay kumandanı Antranik'in fotoğraflarının asılması.

- Adana yakınlarındaki Camili Köyü ve Kahyaoğlu'nda Müslüman halkın topluca öldürülmeleriyle ilgili olarak Mustafa Kemal'in kaleminden çıkan belgeler."

Cezmi Yurtsever, Adana'da çalışmalarını sürdüren Çukurova Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği olarak hazırlanan Adana Valiliği'nin savaş günleri Arşiv belgelerinin "Çukurova'da Savaş Günleri" adıyla yayınlanması ile bütün kamuoyu ve bilim dünyasının birinci elden belgelerin ışığında Osmanlı'nın çöküşü, Fransız işgali ve Ermeni komitacıların sebep olduğu toplu katliamlar hakkında bilgi sahibi olacaklarını vurgulayarak, "Sözde Ermeni soykırımını savunanların bu belgeleri okumaları ve gerçekleri kabul etmeleri, olaya sebebiyet verenlerin de özür dilemesi gerekir" diye konuştu.

İHA

Yayın Tarihi : 19 Aralık 2008 Cuma 16:00:30