PO CEO’su Türker bütün hazırlıklar ve ön izinlerin tamamlanmasına karşın Ceyhan’a rafineri yatırımına sürekli mevzuat değiştirilerek engeller çıkarıldığını belirtti

Petrol Ofisi CEO’su Melih Türker, Türkiye’nin acil ihtiyacı enerjiye, 5 milyar dolarlık dev bir yatırım için bütün hazırlıkları tamamladıklarını belirtti. Türker, “Bizim hazırlıklarımız tamam. Ancak Enerji Piyasası Denetleme Kurulu’nca (EPDK)?hazırlandığı söylenen bir tebliğ taslağı bazı endişelere yol açtı” dedi.
Ceyhan’ın dünyanın önemli enerji merkezlerinden biri olma yolundaki iddiasını destekleyecek olan PO’nun bu yatırım için proje, finansman ve ön izin gibi bütün hazırlıklarını tamamladığını ifade eden Türker şöyle dedi:
“Dünyanın önde gelen ajanslarından Reuters, bu yönetmelikle ilgili yetkililerden görüş alarak derlediği haberini, ‘Petrol Ofisi’nin önünü kesmek için hazırlanan bir proje’ olarak yayınladı. Buna ihtimal vermek istemiyoruz. Ancak, 2 yıllık sürede karşılaştığımız zorluklar, bu yorumlara yol açan yanlışlıkların ortaya çıktığını gösteriyor. Dünyanın çok ağır bir ekonomik krize girdiği, en güçlü şirketlerinin yatırım planlarını askıya aldığı bir dönemde, yatırım azmimizi aynen koruyoruz.”
Bu dev yatırımın geçirdiği aşamalar konusunda hem yetkilileri, hem de kamuoyunu bilgilendirmek istediklerini belirten Türker’in açıklamaları şöyle:
10 BİN KİŞİYE İŞ İMKÂNI SAĞLAYACAK: Proje 2005’te planlandı, 2006’da resmi başvurusu yapıldı. 5 milyar doların üstünde bir yatırım olarak planlanan rafineri yılda 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesinde olacak. 10 bin kişiye iş imkânı sağlayacak.
İLK BAŞVURUYU YAPAN BİZ OLDUK: Başvurudan sonra normal olmayan durumlarla karşılaştık. Her şeyden önce ilk başvuruyu biz yaptık. Petrol Piyasası Dairesi ‘Uygun’ bularak kurul onayına sundu. İlk zorluk burada çıktı. Başvurunun 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekirken, bu yapılmadı. O güne kadar EPDK faaliyet alanında lisans öncesi ÇED raporu istemiyordu, ÇED raporu zorunluluğu getirildi.
DAĞITICI LİSANSINA YASAK: Mayıs 2007’de ikinci engel girişimi oldu. O güne kadar dağıtıcı şirketlerin rafineri kurmasında hiçbir engel yokken, bu konuda hukuk dairesinden görüş alma yoluna gidildi. Haziran 2007’de PO’nun dağıtıcı olması nedeniyle rafineri başvurusu reddedildi. Bürokratik nedenlerle 1 yıl zaman kaybeden PO, 13 Haziran 2007’de PO Akdeniz Rafinerisi AŞ’yi kurarak başvurusunu yeniledi. EPDK 27 Haziran 2007’de 90 günlük süre içinde ÇED raporunun sunulması şartıyla rafineri lisansı verilmesini uygun buldu, arazinin tahsis edildiği yazılı olarak bildirildi. 90 gün içinde ÇED’in olumlu raporunu aldık. Alan başka şirket yoktu.
İKİNCİ GÖRÜŞ ZORUNLULUĞU GELİYOR: Bu girişimleri tamamladığımızda ‘Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi’ kurularak yeni bir uygulama daha getirildi. Deniz Müsteşarlığı’ndan ikinci defa görüş alınması istendi. Bu talebi de yerine getirdik. Ancak bu defa başka bir zorlukla karşı karşıya bırakıldık. Kasım 2007’de başka bir şirketin termik santral başvurusu olduğu ileri sürülerek, 5 milyar dolarlık yatırımın izni tekrar beklemeye alındı.

Son engel arsa sorunu
Türker, arsa sorunu ile ilgili olarak da şunları belirtti:
“Son olarak karşımıza çıkarılan sorun arsa meselesi oldu. Oysa bu konudaki mevzuat ve Milli Emlak’ın şirketlere arsa tahsisine ilişkin uygulamaları son derece açık ve objektif kriterler içermektedir.
Durum böyleyken, 8 Nisan 2008’de EPDK tarafından internet sitesine görüşe açılan tebliğ taslağı enerji yatırımı yapan şirketler tarafından hayretle karşılandı. Çünkü mevcut düzenlemelerde yer almayan sübjektif kriterlere dayalı bir tebliğ taslağı tartışmaya açılmıştı.
Rafineri kurulmak üzere PO’nun coğrafi koordinatları ile belirttiği ve EPDK’nın uygun gördüğü arazide, PO’nun mülkiyetine sahip olduğu taşınmazlar mevcuttur. Ancak tebliğ taslağında ortaya konan kriterlerin, Türkiye’nin kadastrol yapısından kaynaklanan özellikler nedeniyle teknik olarak kimse tarafından yerine getirilmesi mümkün gözükmemektedir. Böyle kriterlerin hangi amaçla taslağa konulduğu spekülasyonlara yol açmaktadır.
Basında yer alan yorumların da bu spekülasyonlardan kaynaklandığını tahmin ediyoruz. Bu yorumların, Türkiye’nin enerji siyasetine ve yatırımlarına gölge düşürmemesi için herkesi sorumlu davranmaya davet ediyoruz.