Semercilik yok oluyor

Geçmişin en önemli zanaatlarından biri olan semercilik, gelişen teknolojiyle birlikte son yıllarını yaşıyor.

Kahramanmaraşlı son 5 semer ustasından Ali Özen, "Teknolojiye yenik düştük" dedi.Geçmişte "altın bilezik" olarak nitelendirilen zanaatlardan biri olan semercilik, teknolojide yaşanan gelişmelerle unutulmaya yüz tutuyor. Bir zamanlar 150 ustanın yer aldığı Kahramanmaraş Semerciler Çarşısı'nda bu gün sadece 5 usta faaliyet göstererek semer yapmaya devam ediyor.

İnsanların yük taşımada en büyük yardımcısı olan at ve eşeklerin, motorlu taşıtların gelişmesiyle birlikte yerini bu araçlara bırakması semerciliğin azalmasındaki en büyük etken. Mesleği bitirme noktasına getiren bir diğer sebep ise en ücra dağ köylerinin bile yola kavuşması ve atlarla ulaşımın ortadan kalkması. Bu nedenlerin ardından semere olan talebin azalmasıyla birlikte faaliyet gösteren usta sayısı da bir elin parmakları kadar kaldı. Tarihi Semerciler Çarşısında dayısından öğrendiği mesleğini sürdüren Ali Özen 45 yıldır bu mesleği yaptığını söyledi.

Bir semeri yapmanın ustasının 2 gününü aldığını ifade eden Özen, "Semer 5 maddeden oluşuyor. Bunlar, ahşap kısmı, deri kısmı, ot kısmı, keçe kısmı ve telis kısmı. İşte bu
parçaların birleşmesiyle bu semer oluşuyor. Bu da ustasının 2 gününü alıyor." diye konuştu. Şu anki satışları az sayıda dağ köyüne yaptıklarına dikkat çeken Özen, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu meslek bitti. Bütün köylerden dağlardan yol geçiyor. Teknoloji ilerledikçe bizim mesleğimize ihtiyaç kalmıyor. Maraş'ta şu anda 5 semerci kaldı. Önceden çoktu en az 150 semer ustası vardı. Bu çarşının üstünden alt tarafına kadar hep semerciydi. Şimdi semerciye benzer bir şey kalmadı görüyorsunuz. Yani teknolojiye yenik düştük. Şu anda yaptığımız semerler genelde kırsal kesimlere, dağ köylerine gidiyor. Yakın vilayetlerden de Gaziantep ve Kilis'e gidiyor. İşlerimizin geçmişe oranla yüzde 80 azaldığını
söyleyebilirim."

Özen, oyuncak türü semer imal edip piyasaya sürülüp sürülemeyeceğine ilişkin yöneltilen bir soruya ise bu düşünceden hareketlerle çalışma yaptıklarını ancak istenilen verimi alamadıklarını işaret etti. Özer, "Mesela vatandaş geliyor buna 5-10 lira değer veriyor. Bu gün minyatür küçük bir semeri yapmak bir gün sürer. Bir ustanın yevmiyesi en az 50 TL olsun ki ayakta durabilsin. Onun için talep yok. Yine de yapıyoruz istek olduğu zaman" ifadelerini kullandı.