Bingöl Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Arıcılık Programı Öğretim Görevlisi Mehmet Ali Kutlu, arıcılığın diğer tarımsal faaliyetlere göre daha az sermaye ile yapılabilen, kısa sürede kazanç sağlayan bir uğraş olduğunu ve kırsal kesimlerde bacasız fabrika görevi yaptığını söyledi.

Arıcılık yapmak için kapalı bir alan yapımına veya arazi satın alınmasına gerek olmadığını ifade eden Kutlu, iyi planlandığı veya diğer arıcılarla işbirliği yapıldığı takdirde ikinci bir meslek olarak boş zamanlarda bile bu işin yapılabileceğini kaydetti. Kutlu, bu işin aile fertlerinden herhangi birisinin kolaylıkla yapabileceği bir faaliyet olduğunu da belirterek, "Her yönüyle, aile ekonomisi için asıl veya yan gelir kaynağı olabilir. Özellikle kırsal kesimde aile bütçesine önemli katkılar sağlar.

Arıcılık sayesinde bal, balmumu, arı, arısütü, çiçek tozu, arı zehiri, ve propolis ürünleri üretilmektedir. İçindeki şekeri, vitamin ve diğer besleyici maddeler ile beslenme ve sağlığımız yönünden çok besleyici bir madde olan bal, sanayide ve çeşitli yerlerde kullanılan bal mumu, günümüzde ilaç olarak da kullanılan ve her geçen günde önemi artan arı sütü, insan beslenmesinde önem arz eden polen, tıpta rağbet gören arı zehiri ve propolis arı ürünleri olup sadece arılardan elde edilmektedir.

Yine oğul arı satışı ve ana arı üretimi de bu sektör uğraşanlarına büyük kazançlar sağlamaktadır. Arıcılık ekonomik olduğu kadar da ek gelir kaynağı olması bakımından da önemli bir yere sahiptir. Ek veya yan gelir bakımından arıcılık diğer tarım kollarının en önünde bulunmaktadır. Her türlü meslek grubu ek gelir olarak arıcılık yapabilmekte olup özellikle merkez dışında yaşayan kişiler arıcılık yapabilirler. Arıcılık ailenin yegane gelir kaynağı olarak yapılabildiği gibi tarımsal faaliyetin olduğu işletmelerde de ek gelir kaynağı olarak da yapılabilmektedir. İster ek gelir, ister ana faaliyet olsun arıcılık işletmelerde başlı başına bir üretim kolunu oluşturmaktadır. Arıcılık tarla, bağ-bahçe ve hayvancılık gibi tarım işletmeleri içinde ikinci üretim dalı olarak yapılabilir.

Bu yolla işletmenin kazancı artırılmış olur. Aslında, tarla ve bağ-bahçe ürünleri üreten işletmelerde bal arılarına ihtiyaç da vardır. Bilindiği üzere, arılar bitkisel üretimde bitkilerin tohum ve meyve üretebilmeleri için ihtiyaç duydukları tozlaşmayı sağlayarak ürün miktarı ve kalitesinde çok büyük artışlara neden olurlar. Arı buralardan kendisi için nektar temin ettiği gibi bitkileri de dölleyerek onların devamlılığını ve ürün artışını sağlamaktadır. Dolayısı ile arı sahibi olan tarımsal üreticiler hem bal hem de pollinasyondan olmak üzere arıdan iki yönlü kazanç sağlamaktadırlar. Sadece bu nedenle bile tarım işletmelerinde arıcılığa yer verilebilir. Özellikle, zengin bitki örtüsüne sahip olan tarımsal işletmelerin arıcılığa da yer verilmesi hem işletmenin kazancında artışlara neden olur hem de bal veya diğer arı ürünleri üretiminden dolayı işletme bütçesine katkı sağlar" dedi.

"ARILAR BİTKİLERİN MEYVE VERMESİNDE ÖNEMLİ ETKENDİR"
Arıcılığın ekonomiye katkısının yanı sıra bitkilere ve insan yaşamını sürdürmesine büyük fayda sağladığını belirten Mehmet Ali Kutlu, bitkilerin çiçek içermekte olup, çiçeklerin de erkek ve dişi organların varlığına göre bir evcikli, iki evcikli veya erselik olabildiklerini söyledi. Kutlu, "Bitkinin meyve verebilmesi için her durumda erkek organın dişi organı döllemesi yani polenin dişi organa taşınması gereklidir. Bu olaya pollinasyon denmekte olup pollinasyon doğada rüzgar, su, insan faktörleri ve böceklerle gerçekleşmektedir.

Böcekler içerisinde de bu işi en iyi yapan bal arıları olup yapılan çalışmalar bal arılarının oranının yüzde 80 ciıvarında olduğunu göstermektedir. Bir bitkinin dişi organı kendi cinsinin çiçek tozu yerine benzer bir başka birinin çiçek tozu ile döllendiğinde (krospollinasyon) ürünün niteliği ve niceliği büyük oranda artmaktadır. Nasıl ki yakın akraba evliliklerinde çok kere zayıf ve arızalı yavru meydana gelirse bir bikrinin kendi çiçek tozu ile döllendiğinde genellikle kalitesiz ve az ürün elde edilmiş olur. Bir örnek vermek gerekirse ayçiçeğinde hiç döllenmeyen tarlalardaki verime göre, arılarla yeterli döllenen tarlalardaki verimin beş kat arttığı görülmektedir.

İdeal döllenme için her üç dekar ayçiçeği tarlasında bir arı kolonisi bulundurulması gerekmektedir. Bu bir koloni üç dekarlık alandan 20-30 kilogram arasında bal toplayabilmektedir. Bir koloninin üç dekarlık ayçiçeği tarlasında sağladığı ürün artışının değeri ürettiği balın değerinin en az 15 katıdır. Yeni dünya
meyvesinde arılarla döllenmeyen ağaçlarda çiçeklerin yüzde 4'ü meyve tuttuğu halde arılarla döllenmiş çiçeklerin meyve tutma oranı yüzde 83 olmuştur. Elma bahçelerinde arıların olmaması halinde çiçeklerin meyve tutma oranı yüzde 5, bal arıları ile döllenmiş bahçelerde çiçeklerin meyve tutma oranı ise yüzde 22 olarak gerçekleşmiştir.

Yoncada arılarla döllenmeyen tarlada tohum bağlama yüzde 1-2 oranında iken arılarla döllenen tarlada bu oran yüzde 53'e çıkmıştır. Böceklere karşı kafes içinde korunan 1 metrekarelik korunga alanından 9 gram tohum alınmasına karşın, arılarla tam olarak döllenen 1 metrekarelik alandan 179 gram korunga tohumu elde edilmiştir. Bu örnekleri teyit eden binlerce bilimsel araştırma vardır ve polinasyon olarak bilinen bir bilim kolu gelişmiştir. Bu nedenlerle bitkisel üretimde arıcılık gübre, tohum ve su kadar önemli bir girdidir" şeklinde konuştu.

Arıların çiçek tarafından salgılanan nektarı almak amacı ile çiçeği ziyaret ettiğini belirten Kutlu, bu ziyarette çiçeğin polenini üzerine alarak nektar toplama işini sürdürdüklerini ifade etti. Kutlu, "Böylece çiçekten çiçeğe ziyaretler sırasında değişik çiçek polenlerini de üzerine alır ve değişik çiçekler taşıyarak onların döllenmesini sağlarlar. Bal arılarının pollinasyonla yolu ile ekonomiye katkısı bal ve arıcılık ürünlerinden sağlanan değerin 10 ile 20 katı kadar olduğu belirtilmektedir.

Ülkemizde 4.5 milyon arı kolonisinden yaklaşık olarak 80 bin ton ballın elde edildiği, bunun parasal değerinin ortalama 15 katı kadar da ekonomiye bitkilerin pollinasyonu ile katkı sağladığı bacasız bir fabrika gibi ülkeye katkı sağladığı görülmektedir" ifadelerini kullandı.

İha

Yayın Tarihi : 9 Haziran 2009 Salı 16:05:03