Elazığ Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, bebeklerde 4 ile 6. aylar arasında alınan anne sütünün dünyada yılda 3.1 milyon oranında yaşanan bebek ölümlerinin önüne geçeceğini söyledi. 

Türkiye'de çocuklarda görülen yetersiz ve dengesiz beslenme sorunlarının en önemli nedeninin bebeklere 4-6 aydan sonra uygun ek gıdaların başlanması olduğuna dikkat çeken Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, bebeklerde 4-6 aydan sonra uygun ek gıdalara başlamasının ilk 4-6 ay tek başına anne sütü vermek kadar önemli olduğunu, aksi takdirde çocuklarda yetersiz ve dengesiz beslenme nedeniyle birçok enfeksiyon hastalığı, protein ve enerji eksikliğine bağlı olarak kavrukluk ya da bodurluk denen kısa boyluluğun oluşabildiğini ifade etti. Prof. Dr. Açık, "Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2003 yılı verilerine göre, ülkemizde 0-3 aylık bebeklerin yüzde 95.7'si anne sütü almaktadır. Ancak tek başına anne sütü alma oranı yüzde 23.7'dir. Bebeklere anne sütünün yanında ek gıda verilmektedir. Bu da bebeğin enfeksiyonlara daha sık yakalanmasına ve çeşitli sağlık problemleri yaşamasına yol açmaktadır. Doğumdan sonra İlk 5-7 gün içinde salgılanan süte kolostrum ya da ağız sütü denir. 

Kolostrum; mineral, protein ve vitaminden zengindir. Yüksek oranda A vitamini içerdiği için sarımsı renktedir. Sarı renkte olduğu için birçok yerde bebeğe zararlı olur düşüncesiyle ve yaşlıların isteği ile sağılıp atıldığı bilinmektedir. Oysa kolostrumun bir damlası dahi ziyan edilmeden bebeğe verilmelidir. Çünkü ağız sütünde bebeği enfeksiyonlardan koruyacak bağışıklık sistemi ile ilgili birçok madde bulunmaktadır. Anne sütünde bebeğin ihtiyacı olan tüm besin öğeleri yeterli ve uygun miktarda bulunur. Diğer bütün gıdalarla alınan demirin yüzde 5-10'u emilirken, anne sütü ile alınan demirin yüzde 50-60'ı emildiği için anne sütü ile beslenen bebeklerde yaşamın ilk 6 ayı içerisinde demir eksikliği anemisi görülmez. K ve D vitamini dışındaki tüm vitaminler anne sütünde yeterli miktarda bulunur. Bebekler, ilk olarak anne sütü almazsa bu koruyucu flora oluşamaz" dedi.

ANNE SÜTÜ AİLEYE EKONOMİK KATKI DA SAĞLIYOR 

Tüm bebeklere doğumdan sonraki ilk 4-6 ay tek başına anne sütü vermenin önemine değinen Prof. Dr. Yasemin Açık, anne sütünün bebeğin ihtiyacı olan tüm besin öğelerini uygun ve yeterli miktarda içerdiğini kaydetti. Prof. Dr. Açık, "Tek başına anne sütü alan bebeklere su dahil hiçbir ek gıda vermeye gerek yoktur. Eğere tüm bebekler yaşamın ilk 4-6 ayında tek başına, 4-6 aydan sonra ise uygun gıdalar ile birlikte en az anne bir yıl anne sütü ile beslenirlerse her yıl 3.1 milyon bebek ölümü önlenecektir. İlk 4-6 ay tek başına anne sütü ile beslenen bebeklerde, ishalden ölmenin 14, diğer enfeksiyonlardan ölme oranının ise 2.5 kat daha az olduğu görülmüştür. Dünya çocuklarının bilgi, zeka ve ruhsal açıdan en uygun şekilde büyümesi sağlanacaktır. Bebeğin biyolojik ve psiko-sosyal gereksinimleri karşılanır. Annede meme ve over kanseri, osteoporoz ve anemi daha az görülür. Gebelikler arası süre doğal yolla uzatılır. Ayrıca tüm bunlar aileye ekonomik katkı da sağlar" diye konuştu.

BAŞARILI BİR EMZİRME İÇİN 8 ALTIN KURAL 

Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, ayrıca başarılı bir emzirmenin ham anne hem de bebek için büyük faydalar sağladığına da değinerek, "Başarılı bir emzirme için bebeğe ilk 4-6 ay tek başına anne sütü vermelidir. Bebek doğar doğmaz anne ile bebeğin teninin birbiriyle temas ettirilmesi gerekir. Bu süt yapımı ve salınımını son derece olumlu etkiler. Bebek doğumdan sonraki ilk 30-60 dakika içinde emzirilmelidir. Emzirme esnasında süt hemen gelmese de bebek emzirilmeye devam edilmelidir, süt gelecektir. Anne ile bebek 24 saat aynı odayı paylaşmalıdır. Emme süt yapımı, duygusal durum - süt yapımı ilişkisi nedeniyle anne ne kadar çok bebeğini emzirirse süt o kadar çok gelecektir. Ancak annenin yorgunluğu, uykusuzluğu ve huzursuzluğu ise, süt yapımını olumsuz etkileyecektir. Anne sütü alan bebeklere yalancı emzik veya meme türünden hiçbir şey verilmemelidir. Her emzirme döneminde her iki memeden de emzirilmelidir. Emzirme döneminde anne, beslenmesine dikkat etmeli ve günde en az 2-3 litre (10-15 su bardağı) sıvı almalıdır" bilgisini verdi.