Van Dağları
Van ili 3000 m. yüksekliği olan volkanik dağlarla çevrilidir. Van gölü bu volkanik alanın ortasında bir çöküntü havzasıdır. İl topraklarının % 53’ü dağlarla, %33’ü platolarla, % 14’ü ovalarla çevrilidir.
Van yöresinin %53’ünü kaplayan dağlar çeşitli jeolojik dönemlerde kıvrılma ve kırılmalar sonucunda oluşmuştur. Bunların başında ilin kuzey kesiminde, dorukları il sınırları dışında kalan Aladağ (3255) ve Tendürek Dağı (3542) bulunmaktadır. Bunlardan Tendürek Dağı'nın doğusunda İran sınırına kadar uzanan dağ sıraları bulunmaktadır. Bu dağların yüksekliği 2600–2900 m.ye ulaşmaktadır. Bu dağların belli başlı yükseltiler; Dumanlıdağ, Elegen Dağları, Kırklar Dağı, Tavur Dağı ve Kotur Tepesi'dir. Bu dağlar arasındaki Bendimahi Havzası ile Karasu havzası yakınında kuzeyde, Alikelle Dağı (2850 m.) yer almakta olup dağın uzantıları Abaza düzlüğüne kadar inmektedir. Buradaki en yüksek dağ Pirreşit Dağı'dır (3200 m.). Bu dağ sıralarını sırasıyla Manda dağı (3020 m), İsabey Dağı (3000) izlemektedir. Bunlar düzenli bir sırt halinde güneybatı yönüne uzanarak Karasu Vadisi ile Van Gölü arasında, Şoli Dağı (2900 m.) ile devam eder.
İl alanındaki yükseltiler güneydoğuya gittikçe artar ve düzgün sıra dağlara dönüşür. Bu sıra dağların en önemlileri; Ahlat Dağı (2810m) ve Korahal Dağı (2700m) dır. Tendürek Dağı'nın uzantısı olan sınır dağları, Gündizin Dağı (3100m), Koçalan Dağı, Bilecik dağı, Melek Dağı yörenin belli başlı dağlarıdır. Kesiş gölünün bazı kesimlerinde başlayan dağlar arasında Şuşanıs Dağı (2750m), Narkut Dağı (2800m), İspiriz Dağı (3688m) bulunmaktadır. İlin güney kesiminde ise, Güneydoğu Torosların uzantısı Kavuşahap Dağları yer almıştır. Gökdağ (3604 m.), Müküs Dağı (3414 m.) Arnos Dağı (3547 m.), Artos Dağı (3537 m.) da buradaki diğer önemli yükseltilerdir.
Kenthaber Kültür Kurulu
