29
Mayıs
2024
Çarşamba
İZMİR

İsmail Hakkı İzmirli


İsmail Hakkı İZMİRLİ   (1868-1946) 

Yazar, din bilgini.İzmir’de doğdu. Babası yüzbaşı İzmirli Hasan Efendi’dir. İlk ve Orta tahsilini İzmir’de yaptı. İkiçeşmelik İbtidai Mektebi’ni ve Rüştiye’yi bitirdi. Medrese derslerine devam etti, Kamil Efendi’den Farsca dersleri aldı. Bu arada Şazeli Tarikatı’ndan da icazet aldı. Rüşdiye’yi bitirdikten sonra bir süre İzmir’de Farsça muallimliği yaptı. Ahmed Asım Bey adlı bir zattan 10 yıl Tasavvuf dersleri aldı.
İstanbul’a geldi ve yeni açılan Daru’l- Muallimi Aliye’ye girdi ( 1892).

Aynı zamanda Şakir Efendi’nin Yavuz Selim Camii’ndeki derslerine devam etti ve Hadis icazeti aldı. Daru’l-Muallim’i birincilikle bitirdi (1894). Maarif Nazırı Rüşdü Paşa, İzmirli’nin İstanbul dışına gitmesine razı olmadı. Mercan idadisi’ne Din Dersleri Tarih ve Ahlak hocalığına tayinini yaptı.1908’ de çıkmaya başlayan Sıratı Müstakim ekibine katıldı, daha sonra Sebilürreşad adıyla yayımını sürdüren Mecmua’da pek çok yazısı çıktı, özellikle tartışma ve cevap türü yazılarını burada neşretti. 

Mülkiye Mektebi’nde Arapça, Kelam, İslam Tarihi, Fıkıh Usulü, Mecelle ( 1904-1908), Daru’ş-Şafaka’da Mantık, Kelam, İslam Tarihi, Daru’l-Funun’un İlahiyat’ta Fıkıh Usulu, ilmi-Hılaf, Hikmeti-Teşri, Siyer, Arap Felsefesi, Hadis ve Hadis Tarihi, Fıkıh Tarihi, İslam Tarihi, Daru’l-Funun Edebiyatta Felsefe, Felsefe Tarihi, İslam Felsefesi, Mantık, Metafizik, Arap Edebiyatı ( 1911-1915), Mektebi Hukuk’da Fıkıh Usulu; Sahnı Süleymaniye’de Felsefei ilmi-Hilaf, Hikmeti Teşri; Medresetü’l-Mütehassısın’de İslam Felsefesi Tarihi, Metafizik, Dinler Tarihi, Medresetu’l-Vaizin’de Kelam, Felsefe, Dinler Tarihi, İstanbul Üni. Edebiyat Fakultesi’nde ( 1933’ den sonra) Hadis ve Tefsir Tarihi, Müslüman Türk Alimleri dersleri okuttu.Ordunaryus Prof.luğa yükseldi.

İzmirli, bu hocalıkları yanında idarecilikler ( Daru’ş-Şafaka, Daru’l-Muallimin, Daru’l-Funun İlahiyat ve Edebiyat, Medresetu’l- Mütehassısin, İÜ İslam Tetkikleri Enstütüsi.. müdürleri) ve birçok ilmi komisyonda üyelikler ( Maarif Nezareti Teftiş ve Muayene Heyeti, Medreseler Teftiş Heyeti, Daru’l-Hikmetil- İslamiyye, Maarif Nezareti Tedkiki Kütub, Istılahatı İlmiye Encümeni, Şeriye ve Evkaf Vekaleti Tedkikat ve Telifatı İslamiye Heyeti...) de bulundu. 

1932 ve 1937’ de yapılan Tarih Kongrelerine katıldı, tebliğler sundu. 1939’ da emekliye ayrıldı. İslam Ansiklopedisi’ne tepki olarak düşünülen İslam Türk Ansiklopedisi’nin ilim heyeti başkanlığını yaptı ve bu ansiklopediye birçok madde yazdı. 3700 ciltlik Kütüphanesi ve basılmamış eserleri Süleymaniye Kütüphanesi’ne vakfetti.

Esrelerinden bazıları:

Yeni İlmi Kelam, 
Miyaru’l-Ulum, 
Mantıki Tatbiki ve Fenni Esalib, 
Kitabu’l-İfta ve’l-Kaza, 
İlmi Mantık, 
Hikmeti Teşri, 
Usuli Fıkıh Dersleri,
 Arab Felsefesi, 
Fenni Menahic, 
Muhtasar Felsefei Ula, 
Mizanu’l-İtidal, 
Felsefe Dersleri ,
İlmi Hılaf, 
Siyeri Celilei Nebeviyye,
Gazilere Armağan.

Vekilinize soru sormak/sorununuzu iletmek ister misiniz?
Sorular/Cevaplar