3
Mayıs
2024
Cuma
MİLAS - MUĞLA

Turhan Selçuk


Turhan SELÇUK   (1922- ) 

Çizgi romancı, karikatürcü. Milas`da (Muğla) doğdu. İlk karikatürleri 1941`de Adana`da Türk Sözü, İstanbul`da Kırmızı Beyaz ve Şut`ta yayımlandı. 1948`de Şaka, Akbaba, Tasvir ve Aydede dergilerinin kadrolarında yer aldı. Ertesi yıl Yeni İstanbul gazetesine girdi. ABD`li karikatürcü Saul Steinberg`in “çizgiyle mizah” anlayışını benimsedi. Aynı gazetede karikatür tarihini ele alan yazılar kaleme aldı.
 
“Grafik mizah”ın karikatürün evrensel anlatımı olduğunu savundu. 1951`de ilk sergisini açtı; 1952`de, kardeşi İlhan Selçuk ile birlikte öncülerinden olduğu 1950 Kuşağı`nın ilk yayını 41 Buçuk adlı mizah dergisini, 1953`de de Karikatür`ü yayımladı. İlk kitabı Turhan Selçuk Karikatür Albümü`nü çıkardığı 1954`de Milliyet gazetesine baş karikatürcü olarak giren sanatçı, oluşturduğu karikatür üslubunu bu dönemde geometrik bir estetiğe oturtmaya başladı ve bu tür yapıtları, kardeşiyle birlikte çıkardığı mizah dergisi Dolmuş`ta ivme kazandı.
 
1957`de Milliyet`te “Abdülcanbaz” adlı ünlü çizgi roman kahramanının maceralarına başladı; 1959`da 140 Karikatür`de yeni dönem yapıtlarından bir seçki düzenledi. 1960`larda İtalyan mizah dergisi II Travaso`nun kadrosuna girdi. 1961`de haftalık politika dergisi Yön`de çizmeye başladı; 1962`de Turhan 62, 1964`te ise Hiyeroglif, 1969`da Hal ve Gidiş`i yayımladı. 

Aynı yıl ikinci kez Yeni İstanbul`a döndü, daha sonra Akşam`a geçti, 1972`de ise Cumhuriyet gazetesinde haftalık panaromik politik karikatürler çizmeye başladı. 1979`da ansiklopedik albümü Söz Çizginin`i yayımladıktan sonra 1980`de Milliyet`e döndü. Halen Cumhuriyet gazetesinde çalışmaktadır. 

1992`de on üçüncü kişisel sergisiyle 50. sanat yılını kutladı. “İnsan Hakları” adını taşıyan bir karikatür sergisi, birçok büyük kentte (Strasbourg, İzmir, 1992; Nürnberg, Dortmund, Duisburg, Stuttgard, Mannheim, Munih, 1993; Leipzig, Üsküp, Lefkoşe, 1994; Frankfurt, 1995) açıldı. 

İstanbul Gazeteciler Cemiyeti`nin Gazetecilik Başarı Armağanı Yarışması`nda 1955`te Birincilik Ödülü`nü, 1983, 1986, 1987, 1989 ve 1990`da Başarı Ödüllerini; İtalya`da Uluslararası Bordighera Karikatür Yarışması`nda 1956`da Altın Palmiye ile Aero Club Gümüş Kupası`nı, 1962`de Gümüş Hurma`yı; 1970`te İtalya`da Ippocampo-Vasto Karikatür Festivali`nde Ippo Campo Ödülü`nü, 1971`de Türkiye Sanatçılar Birliği`nin Halkın Sanatçısı Ödülü`nü ve 1975`te İtalya`da Vercelli Karikatür Bienali`nde Gümüş Kupa`yı kazandı.
 
Yapıtları ABD, Kanada, İtalya, Bulgaristan, İsviçre ve Polonya`da karikatür müzelerine alındı. 1992`de Sivas Cumhuriyet Üniversitesi`nin Onursal Bilim Doktoru unvanına, 1997 yılında da Anadolu Üniversitesi Fahri Doktora unvanına layık görüldü. 

Yayımladığı karikatür albümlerinden bazıları: 

Turhan Selçuk Karikatür Albümü (1954),
140 karikatür (1959), 
Turhan 62 (1962), 
Hiyeroglif (1964), 
Hal ve Gidiş Sıfır (1969), 
Söz Çizginin (1980).

Vekilinize soru sormak/sorununuzu iletmek ister misiniz?
Sorular/Cevaplar