İlk ortak gümrük kapısı geliyor

Gümrük Müsteşarlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) iş birliğinde, yap-işlet-devret modeli ile yapılması planlanan Türkiye'nin ilk ortak gümrük kapısının temel atma töreni, Mardin'in Nusaybin ilçesinde gerçekleştirildi.

Bu yıl içinde bitmesi planlanan Nusaybin yeni gümrük kapısı için 31 milyon lira yatırım yapılacağını, yıllık 16 bin araç ve 200 bin yolcuya hizmet verilirken, modernizasyon sonrasındaki kapasitenin 500 bin araç ve 2,5 milyon yolcuya çıkacak. Yeni sınır kapısı, Irak'a geçişlerde de önemli bir alternatif olacak ve Habur üzerindeki yükü hafifletecek. Zira Nusaybin Sınır Kapısı'ndan Suriye'ye girdikten sonra, Suriye-Irak arasındaki El Rabia (Yarbiye) kapısına sadece 76 kilometrelik bir mesafe bulunuyor. Bu

da hem nakliyeciler hem de ihracatçılar açısından büyük bir avantaj olacak. Mayınlı alandan temizlenerek sınır kapısı için ayrılan alanda düzenlenen temel törenine Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, Suriye Maliye Bakanı Muhammed Al Hüseyin, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Mardin Valisi Hasan Duruer, aralarında Mardin Milletvekilleri Mehmet Halit Demir, Gönül Bekin Şahkulubey, Cüneyt Yüksel ve Süüleyman Çelebi'nin de bulunduğu bölge milletvekilleri, Belediye Başkanı Beşir Ayanoğlu ve çok

sayıda vatandaş katıldı.

Temel atma töreninde bir konuşma yapan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, temelini attıkları sınır kapısı sayesinde hem ticaret tarihine hem de insanlık tarihine önemli bir not düştüklerini söyledi.

Konuşmasında Türkiye'nin komşu ülkelerle olan komşuluk ilişkilerine verdiği değere dikkat çeken Bakan Yazıcı, "Mezopotamya Toprakları tarihe, medeniyete tanıklık eden topraklar. Bu topraklar insanlık değerlerinin yoğrulduğu, tarihin derinliklerinde iz bırakan topraklar. Bereketli topraklar. Bugün insanlık tarihine ticaret tarihine farklı anlamlı bir not düşüyoruz. Ve bugün burada gerçekten Nusaybin'de, Kamışlı'da dostumuz kardeş ülke Suriye ile Türkiye arasında bu önemli gümrük kapısının yenilenmesinin

temelini atmak üzere buradayız. Gel de söyleme, nereden nereye. Biz bu sözcüğü kullanırken boşuna söylemiyoruz. Bunun içeriği var, derinliği var. Bakın Türkiye Suriye tarafından devlet başkanı düzeyinde 58 yıl sonra ziyaret edilmiştir. Ne zaman? 2004 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, AK Parti iktidarında Tayyip Erdoğan başkanlığındaki cumhuriyet hükümeti döneminde Türkiye'yi ziyaret ediyor. Tam 58 yıl sonra. 2004'ten önceki ziyaret hangi tarihte olmuş biliyor musunuz? 1946'dan sonra o düzeyde bir

ziyaret vaki olmamıştır. Bunun anlayabiliyor musunuz? Çözebiliyor musunuz? Akrabalıklarımız var, dostluklarımız var, komşuluk hukuku var. Ama kapılar kapalı, ziyaretler yok. Türkiye'nin sorunlarına bir bir el attık, çözüm yoluna koyduk" dedi.

Yazıcı, açılacak kapının zincirlime bir şekilde Ortadoğu'ya açılacağına dikkat çekerek, "Türkiye'den çıkış yaptığınızda Suriye'ye giriş yapıyorsunuz. Buradan da Irak'a geçiş yapıyorsunuz. Burası Irak'ın tam ortasına giden bir güzergah. Değerli dostlar bunlar çok önemli olaylar. Türkiye artık bölgesinde her alanda önemli bir aktör konumunda. Bunu kardeşleri ile birlikte yapıyor. Ve biz bugüne kadar çok zaman kaybetmişiz. İlişkilerimizi daha tempolu bir şekilde sürdürmemiz lazım ki bunu yerine koyalım"

şeklinde konuştu.

Yazıcı, Nusaybin Ortak Gümrük Kapısı sayesinde gümrüklerden çıkışta beyan ve girişte kontrol uygulaması ile bekleme sürelerinin azaltılarak işlemlerin basitleştirileceğini söyledi.

Yazıcı, ortak gümrük kapısının güven esasına dayalı olacağı için ikili ilişkilerde de işbirliğinin gelişeceği kaydederek Suriye sınırında, 6 kara gümrük kapısı ile 3 demir yolu gümrük kapısı olmak üzere toplam 9 gümrük kapısının faal halde bulunduğunu ifade etti.

Türkiye'nin dünyaya açılan yüzü olan gümrük kapılarının çağdaş bir yapıya kavuşturulması için yoğun çaba harcandığını dikkat çeken Yazıcı, "Bu doğrultuda, her yıl milyonlarca dolarlık dış ticaret işlemlerinin gerçekleştiği, milyonlarca turistin ve aracın giriş-çıkış yaptığı gümrük kapıları, kamu-özel sektör işbirliğinin en güzel örneklerinden birini oluşturan, ülke kaynaklarının daha verimli ve etkin bir şekilde kullanımını sağlayan Yap-İşlet-Devret modeliyle yeniden inşa edilmektedir'' dedi.

Yazıcı, "Türk Gümrük İdaresi şimdiye kadar 7 gümrük kapısını bu modelle modernize ederek hizmete açtı. 2001 yılında başlayan çalışmalar kapsamında, bütçeye herhangi bir yük getirilmeden, İran sınırında

Gürbulak, Yunanistan sınırında İpsala, Irak sınırında Habur, Suriye sınırında Cilvegözü, Bulgaristan sınırında Kapıkule ve Hamzabeyli, Gürcistan sınırında Sarp kara gümrük kapıları yenilendi" dedi.

Yenilenen sınır kapılarında saatler süren beklemelerin sona erdiği ve kilometreleri bulan araç kuyruklarının da önüne geçildiğine vurgu yapan Bakan Yazıcı, "Bu şekilde araç ve yolcu geçiş süreleri dört kat hızlandı, yılda 3,5 milyon araca ve 10 milyonun üzerinde yolcuya hizmet verilir duruma geçildi. Bugün temelini attığımız Nusaybin Gümrük Kapısı dahil olmak üzere; Suriye'ye açılan Akçakale, Öncüpınar, Karkamış ve Yayladağı, İran'a açılan Esendere ve Kapıköy, Nahçıvan'a açılan Dilucu, Gürcistan'a açılan

Türkgözü ve Çıldır/Aktaş, Yunanistan'a açılan Pazarkule, Bulgaristan'a açılan Dereköy, Irak'a açılan Ali Rıza Efendi kara gümrük kapılarının ve iç gümrük olan Halkalı Gümrük Müdürlüğünün aynı modelle yapılandırılma çalışmalarına devam ediliyor. Böylece yap-işlet-devret modeli ile inşası planlanan toplam 20 Kara Gümrük Kapısı ve bir iç gümrük idaresinin tamamı yenilenmiş olacak. Yap-işlet-devret modeli ile inşa edilen kapılar için temin edilen finansman kaynağı ise 248 milyon 608 bin 814 liraya ulaştı. Bu

şekilde yeniden yapılandırılan gümrük kapılarında idari ve ticari binalar, giriş-çıkış kontrol üniteleri, arama hangarları, kaçak eşya depoları, peronlar, kantarlar, sosyal tesisler, TIR park alanları inşa edilmiştir. G yaptığınızda Suriye'ye gümrük kapıları ayrıca en modern X-ray araç tarama sistemleri, kartlı geçiş sistemleri, kapalı devre kamera ve güvenlik sistemleriyle donatıldı."

"BAĞLARIMIZ GÜÇLENECEK"

Suriye Maliye Bakanı Muhammed El Hüseyin ise "ortak sınır kapısı" ile çok önemli bir projeye imza atıldığını vurgulayarak, bu proje sayesinde iki ülke arasındaki ticari ve kültürel bağların daha da güçleneceğini vurguladı.

El Hüseyin, Suriye ile Türkiye arasındaki vizelerin kalkmasıyla hem araç hem de yolcu geçişlerinin ciddi oranda arttığının altını çizerek, son yıllarda gerçekleştirilen çalışmalar ile ticaret hacminin önümüzdeki dönemlerde daha da büyüyeceğini ifade etti. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Nusaybin Gümrük Kapısı'nın temel atma ile Türkiye ve Suriye'de ilk olan "ortak sınır kapısı"nın imza töreninde yaptığı konuşmada, TOBB'un İpsala, Habur, Cilvegözü, Sarp, Kapıkule ve Hamzabeyli sınır kapılarının

modernizasyonunu tamamladığını hatırlatarak, bu gümrük kapılarında ortalama bekleme süresinin yarıya indirildiğini, araç geçiş kapasitelerinin ise 3 katına çıktığını söyledi.

Nusaybin ile birlikte 9 sınır kapısının daha proje çalışmalarına devam ettiklerine değinen Hisarcıklıoğlu, gümrük kapılarının modernizasyonu projelerine yaptıkları yatırım tutarının 250 milyon lirayı aştığını belirtti.

Suriye ile ekonomik ve sosyal alanda artan işbirliği ve vizelerin

kaldırılmasının iki ülke arasındaki ticareti hızla büyüttüğüne dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, Suriye ile ticaret hacminin sadece son 3 yılda 2 katına, araç giriş çıkışlarının 3 katına çıktığını, bu artışı mevcut kapıların karşılamasının artık mümkün olmadığını ifade etti.

Yap-işlet-devret modeliyle modernize edecekleri Nusaybin Sınır Kapısı'nın Suriye sınırında modernizasyonu tamamlanan ikinci kapı olacağının altını çizen Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti: "İlk defa bu gümrük kapısında, ülkelerimizin gümrükleri arasında veri akışı sağlanacak, böylelikle işlemler daha hızlı yapılacaktır. Bu yıl içinde bitmesi planlanan Nusaybin yeni gümrük kapısı için 31 milyon lira yatırım yapıyoruz. Böylece yıllık 16 bin araç ve 200 bin yolcuya hizmet verilirken, modernizasyonun

sonrasındaki kapasite, 500 bin araç ve 2,5 milyon yolcuya çıkacaktır. Nusaybin Kapısı ile Türkiye, Ortadoğu'ya daha da yakınlaşıyor. Ortadoğu ülkelerinin yıllık ithalat hacimleri 600 milyar Dolar civarında. Bu hacim içinde bizim aldığımız pay ise sadece yüzde 3,5, yani 21 milyar dolar. Daha kolay ulaşımla bu payımızı da artıracağız. Dünya'da ilk kez yapılan bir uygulama başlattık. Yap-İşlet-Devret modeliyle kamu'ya hiçbir yük getirmeden 6 sınır kapsının modernizasyonunu gerçekleştirdik. Gurur ve sevinç

içindeyiz" dedi