Mimarlar, tarihi kentte buluştu

Türkiye Mimarlar Odası’nın 2005’te İstanbul’da düzenleyeceği "Dünya Mimarlar Zirvesi" öncesinde Türkiye genelinde tertiplenen kongrelerin 4.’sü Mardin’de yapıldı.

Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) tarafından organize edilen ve kentleri daha iyi, daha güvenli, daha yaşanabilir kılmanın yol ve yöntemlerinin tartışıldığı "Kent ve Mimarlık" kongresine Türkiye Mimarlar Odası Genel Başkanı Oktay Ekinci, Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) önceki Dönem Başkanı Vassillis Sguotas, Mardin Valisi Temel Koçaklar, Mardin Belediye Başkanı Metin Pamukçu, Van Valisi Niyazi Tanılır, Van Belediye Başkanı Burhan Yenigün, Gaziantep Belediye Başkanı Asım Güzelbel, Diyarbakır Vali Yardımcısı Erol Uzer, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Yusuf Akgün, çok sayıda mimar, inşaat mühendisi ile sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı.
"Dünya Mimarlar Zirvesi" öncesinde Büyük Mardin Oteli’nde gerçekleştirilen kongrede söz alan Mardin Mimarlar Odası Başkanı Yılmaz Altındağ, katılımları beklenen Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu ile Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Kemal Nehrozoğlu’nun kongreye katılmamasına tepki gösterdi.

İnsanlığın kültürel mirası olarak UNESCO’ya aday olan, açık hava müzesi görümündeki tarihi dokusu ile dünyada Kudüs ve Venedik şehirlerinden sonra 3. sit kenti olan tarihi Mardin’in, UNESCO’nun hazırlamış olduğu aday listesine girmesi için verilen mücadelede Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kendilerine destek olmadığını ifade eden Altındağ, "Son 4 yıl içinde Mardin’e Cumhurbaşkanımızdan Başbakanımıza kadar pekçok devlet adamı, siyasi partilerin genel başkanları, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, dış ülkelerin başbakanları, prensleri, temsilcileri başta olmak üzere günde 20 bine yakın ziyaretçi geldiği halde Kültür ve Turizm Bakanımızın gelmemesi bizi son derece üzmüştür. Bugün geleceğini düşünüyorduk ama bu önemli toplantıya bile katılmadı. UNESCO davamızda Kültür Bakanlığı bize destek olmadığı için dosyalarımız geri çevriliyor" dedi.

Kongrede konuşan Mardin Belediye Başkanı Metin Pamukçu, Mardin’in tarihi anlamda dünya kenti olduğunu ifade ederek, dünya kenti olan Mardin’e çarpık kentleşmenin yakışmadığını ifade etti. Pamukçu, "Var gücümüzle çarpık kentleşmenin önüne geçmeye çalışıyoruz. Mardin’e yakışır mimari dokuyu ortaya koymak için kampanya başlattık. İlk çalışmamız şehir merkezine beton, demir ve çimentonun girişini yasaklamaktı. Şu an için ise eski tarihi binaların üzerine inşa edilen betonarme evleri yıkarak tarihi dokuyu ortaya çıkarmaya çalışıyoruz" diye konuştu.

"KÜLTÜREL MİRASA SAHİP ÇIKMAK HEPİMİZİN GÖREVİDİR"
12 yıllık geçmişi ile Mardin’in bir uygarlık beşiği görünümünde olduğunu belirten Mardin Valisi Temel Koçaklar, İstanbul’da yapılacak Dünya Mimarlar Zirvesi öncesi mimarların Mardin’de biraraya gelmesinin büyük bir anlam ifade ettiğini söyledi. Vali Koçaklar, "Tarihin tanığı olarak Mardin, 12 bin yıllık tarihi peşinden bugünlere getirmeyi başarmıştır. İlimizde birbirinden ayrı inanç ve kültürlere mensup insanlar huzur ve barış içinde yaşıyor. Binlerce yıllık tarihe sahip dinlerin, dillerin ve kültürlerin harmanlaştığı güzel Mardin’de aslına uygun olarak restorasyon çalışmalarımız devam ediyor. Restorasyonu biten tarihi mekanlarımız Mardinimizin güzelliğine güzellik katıyor. Kültürel mirasa sahip çıkmak hepimizin görevidir" şeklinde konuştu.

Türkiye Mimarlar Odası Genel Başkanı Ekinci ise konuşmasında, özellikle son 15 yıldır süren pişmanlığın getirdiği dinamizm ile kentlerin kimliğini koruyan bir çalışma içinde olduklarını belirterek, ’’Göçü ağırlayan kentlerden Diyarbakır, Mardin, Van ve Gaziantep herhangi bir kent değil, binlerce yıl geçmişi olan kentlerdir. Böylesine köklü kentlerin değerlerine sahip çıkmamız gerekirken, onları çarpık yapılaşmayla karşı karşıya bırakıyoruz. Bu çarpık yapılaşma bu kentlerimizin aldığı göçten kaynaklanmaktadır. İstanbul ve Ankara gibi değil. İstanbul’a göçle gelenlerin İstanbul’u talan ettiği, rant elde ettikleri, kaçak yapılaşma alanlarında apartmanlar diktikleri, hatta arazi mafyasının gerçekleştiği her platformda tartışılmaktadır. Oysa, Mardin’e Diyarbakır’a göç edenlerin bırakın kaçak yapı yapmayı, gecekondu yapacak parası dahi yok" diye konuştu. 12 bin yıllık tarihi kent olan Mardin’de belediye dahil olmak üzere bütün kamu kuruluşlarının tarihi binaları terk ederek sahipsiz bıraktığını ifade eden Ekinci, çağdaş gereksinimleri karşılayan binaların yeni kentte yapılmasının doğru olduğunu ancak tarihi kentin terk edilmesinin tamamıyla yanlış olduğunu vurguladı.

Kongre sonunda Mardin’in restorasyon çalışmaları hakkında sinevizyon gösterimi sunuldu. Mardin’in kültürel yapısı ile ilgili olarak ulusal basında yer alan haberlerin gazete kupürleri, Mardin fotoğraflarının yer aldığı sergi toplantıya katılanlar tarafından ilgiyle gezildi.