Geçtiğimiz yıl Nokta Dergisi’nde Mardin’in Nusaybin ilçesinde toplu mezarlar bulunduğuna ve bu mezarların Ermenilere ait olduğuna dair iddialar yer aldı.

İsveç Södertörns University College’de soykırım uzmanı olarak görev yapan Prof. David Gaunt da bu toplu mezarlarda tehcirde katledilen Ermenilerin veya Süryanilerin bulunduğunu savunarak konuyu İsveç Parlamentosu’na taşıdı. Bunun üzerine, Türk Tarih Kurumu (TTK) Başkanı Prof. Yusuf Halaçoğlu, gerek Prof. David Gaunt’a, gerekse konuyla ilgilenen diğer bilim adamlarına bir çağrıda bulunarak, söz konusu mezarları birlikte açmayı teklif etti. Prof. Halaçoğlu, bu çağrı üzerine Prof. David Gaunt’tan olumlu bir cevap aldıklarını belirterek şunları söyledi:

"Prof. David Gaunt, Mardin Nusaybin’deki mezarları açmak üzere işbirliği yapmaktan memnun olacaklarını söyledi. Ancak, Prof. Gaunt’un bazı şartları vardı; Kazı esnasında kendilerine bölgede tam bir özgürlük tanınmasını istiyordu. Ayrıca, toplu mezar hakkında bilgisi veya fikri olanlarla konuşulmasına imkán ve fırsat tanınmasını talep ediyordu. Bunların yanısıra, toplu mezarın bulunduğu mağaraya herhangi bir engelle karşılaşmadan girmeyi ve çevrede var olduğu söylenen diğer toplu mezarları da görmeyi arzu ediyordu. Biz doğal olarak bu taleplerin hepsini kabul ettik. Hatta kendilerinin ve delegasyonun her türlü ihtiyaçlarını karşılayacağımızı da söyledik. Kazı için de havaların uygun olacağı mart sonunu önerdik. Şimdi gelecek cevabı bekliyoruz."

İLK KEZ OLACAK

Prof. Halaçoğlu, söz konusu mezarların Ermenilere veya Süryanilere ait çıkması durumunda ortak basın toplantısında kendilerinin özür dileyeceğini, aksi durumda ise Prof. David Gaunt’un özür dilemesini beklediklerini de vurguladı. Bugüne kadar böyle bir şeyin yaşanmadığını, bir toplu mezarın ilk kez çeşitli ülkelerden bilim insanların katılımıyla açılacağını belirten Prof. Halaçoğlu, başta Ermenistan olmak üzere başka ülkelerden bilim insanlarının da kazılara katılabileceğini söyledi.

Prof. Gaunt’un Nusaybin’deki toplu mezarlar konusunu İsveç Parlamentosu’na taşıdığı, iskeletlerin kimlik tespiti ve ölüm sebeplerinin araştırılması için adli tıp uzmanları ve tarihçilerden oluşacak bağımsız bir heyet kurulması yönünde önerge verdiğini hatırlatan Prof. Halaçoğlu, her şeyin kazı ile ortaya çıkacağını söyledi.

DİNK’İN ÖLÜMÜ KAYIP

Prof. Halaçoğlu, Agos Gazetesi Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesinin Türkiye’nin aleyhine olduğunu belirterek, şöyle konuştu: "Hrant Dink’i kim, hangi düşünceyle öldürmüş olursa olsun, en büyük zararı Türkiye’ye vermiştir. Dink, Ermeni meselesinin gerisinde Batılı ülkelerin bulunduğunu biliyor ve Kürtleri uyararak, ’Biz oyuna geldik, siz gelmeyin’ diyordu. Kendisini konferans vermesi için TTK’ya davet edecektim. Türkiye için kayıptır."