Donma vakalarına dikkat

Eskişehir Sağlık Müdürü Hüseyin Fidan, donma vakalarında kişinin doğrudan ısı kaynağı ya da radyant ısıyla ısıtılmaması gerektiğini söyledi.

Fidan, hava sıcaklıklarının iyice düştüğü şu günlerde donma vakalarına rastlanabileceğine dikkat çekti. Donmaların seviyesine göre farklılık gösterdiğini belirten Fidan, "Ellerin ve burnun üşümesi dışında yüze yel soğuk çarpmalarında, deri mumsu bir görünüm alır. Dokunulduğunda serttir. Ellerde küntlük hissedilir. Benekli bir morarma vardır. Şişlik ve kabarcık söz konusudur. Böyle durumlarda, hastanın oda sıcaklığında bir yere alınması gerekir. Üşüyen bölge yine vücut ısısı korunarak ısıtılmaya

çalışılır. Doğrudan ısı kaynağı ya da radyant ısıyla ısıtılmamalıdır. Donan bölgenin ovulmasından, masajdan kaçınılmalıdır. Kabarcıkların, kuru steril bezlerle örtülmesi yararlıdır. Soğuktan donan bölgelere herhangi bir merhem sürülmemelidir" dedi.

Derin soğuk çarpması ya da kısmi donmalar hakkında da bilgi veren Fidan şöyle devam etti:

"Bölge, sert ve soğuk görünümündedir. Dokunmakla hissedilmez. Hastanın taşınması sırasında donan bölgeyi donmuş olarak bırakmalı, travmaya (çarpma, vurma vs) uğraması engellenmeli ve hemen bir sağlık kuruluşuna iletilmelidir. Eğer yakında sağlık kuruluşu yoksa ya da ulaşım saatler sürecekse ılık suda (tercihen 37.7-40.5 derecelik bir ısıda) donan bölge yeniden ısıtılmalıdır. Isıtıldıktan sonra üzerine steril sargı bezi konur. Varsa travmaya uğrayan bölge yastıkla kalp seviyesinden yukarıya kaldırılır.

Donan bölge soğuktan ve soyulmaktan korunmalıdır."

Sağlık Müdürü Fidan, halkın yanlış bilgilendirmeler ya da geleneksel inanışlar sonucu çok yanlış tedavi yöntemleri uygulayabileceğine işaret ederek şu uyarılarda bulundu:

"Soğuktan donan bölgenin karla ovulmaması, masaj yapılmaması, doğrudan ısı kaynağına tutularak ısıtılmaması, kabarcıkların patlatılmaması, merhem sürülmemesi, sıkı bandaj yapılmaması, hastanın sigara ve alkol içmemesi çok önemlidir. Donan bölge, üşütülmemeli, soğuğa maruz kalmaması için gerekli önlem hemen alınmalıdır. Ayrıca, vücut iç ısısının 35 derecenin altına düşmesi durumlarında genel vücut donmasından (hipotermi) söz edilebilir. Böyle bir durumda hasta, solunum, kalp ve dolaşım yönünden kontrol

edilir. Hasta kapalı ve rüzgarsız bir yere alınır. Giyecekleri ıslaksa çıkartılır. Soğuk geçirmeyen bir battaniye ve benzeri ile sarılır. Eğer sağlık kuruluşu çok uzaksa hasta ılık bir su ile ısıtılır. Gövdeye sıcak su torbaları ya da şişeleri konabilir. Ağızdan şekerli, sıcak içecekler verilmesi yararlıdır. Alkol verilmesi çok tehlikelidir. İyice sarılarak sağlık kuruluşuna sevk edilmelidir."