Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi'nden Yard. Doç. Dr. Hakan Ergül'ün yürütücülüğünde Sosyoloji Bölümü'nden Yard. Doç. Dr. Emre Gökalp ve İletişim Bilimleri Fakültesi'nden Doç. Dr. İncilay Cangöz, TÜBİTAK tarafından da desteklenen "Yoksulların Günlük Yaşamında Medya: Eskişehir Bağlamında Bir Alan Araştırması" başlıklı projeye imza attı.

Yoksul aile bireylerinin günlük hayatlarında medya tüketimine odaklanan ve kullanılan etnografik yöntemler açısından ülkede bir ilk olma niteliği taşıyan araştırma, 18 ay sürdü. Eskişehir'de yoksulluğun derin biçimde yaşandığı Yıldıztepe ve Gültepe mahallelerinde gerçekleştirilen proje süresince, 200'ün üzerinde yoksul hane üyelerinin tümüyle (yaklaşık 550 kişi) anket ve yüz yüze görüşmelerin yanı sıra, 15 hanede de altı ayı aşkın süre boyunca katılımlı gözlemler gerçekleştirildi. Araştırmaya katılanların yüzde 57’sini kadın, yüzde 43’ünü erkekler oluştururken, annelerin yüzde 77.8’inin, erkeklerin ise yüzde 60.3’ünün ilkokul ve altında bir eğitime sahip olduğu saptandı. Araştırma kapsamındaki ailelerin yüzde 84.6'sının hane gelirinin bin TL'nin altında olduğu belirlendi. Araştırmaya katılan yoksul hanelerinin yüzde 47'sinin modem sahibi olduğu ve hane üyelerinin yüzde 43'ünün İnternet kullandığı bildirildi.

"TELEVİZYONSUZ HAYAT DÜŞÜNÜLEMİYOR"

Araştırma sonucuna göre, yoksul hanelerde yeni iletişim teknolojilerine yönelik önemli bir eğilim görülse de, televizyon en çok izlenen araç olma özelliğini koruyor. Televizyon, yoksul aileler için eğlencenin, haberin, yakın ve uzak dünyaya ilişkin bilginin, fantastik olanla iletişime geçmenin temel kaynağı durumunda. Bu hanelerde hayat, uygun bir mutfak, sağlıklı bir soba olmadan da bir şekilde sürerken, televizyonsuz bir hayatın tahayyülü bile son derece güç gözüküyor.

Araştırma kapsamındaki aile üyeleri toplamında, cep telefonu sahipliği yüzde 70.1 ve yoksul hanelerdeki ortalama cep telefon sayısı 2.68 olarak tespit edildi. Bu oranın babalarda yüzde 89.6, annelerde yüzde 58.5, kız çocuklarda yüzde 69.1 ve oğlan çocuklarda yüzde 63 düzeyinde olduğu açıklandı. Ancak, konu cep telefonu olunca yoksulluğun aynı zamanda kontörsüzlük olarak da tezahür ettiği kaydedildi. Ancak, cep telefonları ve evlerdeki "Caller ID" özelliğine sahip telefonların özel olarak kontörsüzlükle, genel olarak da yoksullukla mücadelede çok işlevsel bir biçimde kullanıldığı ortaya çıktı. Bir kere çaldırınca "camdan bak", iki kere çaldırınca "buraya gel" ve benzeri anlamlara gelecek şekilde ve hiç kontör ücreti ödemeden gerçekleşen bu haberleşme biçiminin yoksullukla baş etmede oldukça kayda değer bir strateji olduğu ifade edildi.

İHA

Yayın Tarihi : 20 Şubat 2010 Cumartesi 13:58:02

Güncelleme :20 Şubat 2010 Cumartesi 17:27:03