Beyşehir mantar zengini

Alternatif besin kaynağı olması, tadı ve lezzeti nedeniyle insanoğlunun yüzyıllardır ilgi gösterdiği mantarlar Konya’nın Beyşehir ilçesinde araştırma konusu oldu.

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Anabilim Dalı akademisyenlerinin ilçe genelinde yaptığı araştırmada, yörede yetişen 21 mantar türü tanımlanırken, bunlardan 4’ünün zehirli olduğu belirlendi.

Prof. Dr. Ahmet Afyon ile Yrd. Doç. Dr. Dursun Yağız’ın yöredeki mantar türlerinin belirlenmesine yönelik yaptığı araştırmalara ilişkin çalışmanın sonuçları 1.Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu’nun bildiriler kitabında yer aldı. Yörede yapılan arazi ve laboratuar çalışmaları sonucu 21 tür mantar tespit edildiği, bunlardan 4’ünün zehirli olduğunun ortaya çıktığı belirtildi. Zehirli türler; ‘Sarcossphaera coronaria, Lepiota brunneoincarnata, Coprinus atramentarius ve Clitocybe” olarak açıklandı.

Bu çalışmanın, yörede yetişen, yenen ve zehirli mantarların tespit edilmesi ile halkın yararlanma durumunun belirlenmesi amacıyla yapıldığına dikkat çekildi. Kitapta, doğadan toplanan bu türlerin morfolojik ve ekolojik özelliklerinin arazide kaydedildiği, mikroskobik özelliklerinin ise laboratuar ortamında belirlenerek yenilebilir ya da zehirli olup olmadıklarının tespit edildiği belirtildi.

YÖRE HALKI MANTARLARI YETERİNCE TANIMIYOR

Beyşehir çevresindeki arazi ve laboratuar çalışmaları sonucunda 5’i Ascomycetes, 16’sı Basidiomycetes sınıfından olmak üzere toplam 21 tür yenen ve zehirli mantar türü tanımlandığı kaydedilirken, yenen 16 mantar türünden 9’unun yöre halkı tarafından lokal ya da yaygın olarak tanınmakta olduğunun belirlendiği, bu türlerin bir kısmının yemeklik, bir kısmının da ticari maksatla toplandığının tespit edildiği bildirildi.

TİCARİ AMAÇLI TOPLANAN TÜRLER, YOK OLMA TEHLİKESİ İLE KARŞI KARŞIYA

Araştırmanın sonuç bölümünde ise, yaygın olarak ticaret maksatlı toplanan türlerin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunduğu belirtildi. Araştırmada, yörede toplanarak yenen ve zehirli olduğu belirlenen mantarların halk tarafından yeterince tanınmadığının da ortaya çıktığı bildirilirken, şu bilgiler kaydedildi: “Bazen zehirli mantarlar yenenlerle karıştırılmaktadır. Örneğin gübreliklerde ve harman yerlerinde yetişen türler ile çayırlıklarda yetişen türlerin özellikle şapka üstü bölümlerinde benzerlikler bulunurken, bu benzerlik dikkat edilmediği takdirde tehlikeli sonuçlara yol açabilmektedir. Halkın mantarlar hakkında yeterli bilgiye sahip olması için eğitici çalışmalar yapılmalı, Avrupa ülkelerinde olduğu gibi uzmanların gözetiminde mantarların bol olarak yetiştiği mevsimlerde arazi gezileri düzenlenmelidir. Böylelikle mantarların bilinçsizce toplanması önlenir ve mantarlardan yararlanma oranı artmış olur. Yapılan bu çalışma ile araştırma yöresinin bazı yenen ve zehirli mantar türleri belirlenmiş olup, mantarlardan daha bilinçli olarak yararlanılmasına katkı sağlanmıştır.”