Çardak köyü Muhtarı Ahmet Özcan, yaptığı açıklamada, M.S. 5.- 6. yüzyılda bölgede yaşayan Bizanslılar tarafından kilise olarak yapılan tarihi yapının, Türklerin Anadolu'ya yerleşmelerinin ardından Karamanoğulları'nın Ürgüp Uç Beyi tarafından camiye dönüştürüldüğünü söyledi.

Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar cami olarak ibadete açık bulundurulan tarihi yapının daha sonra ikiye ayrılarak bir taraf cami ve bir tarafı da kilise olarak yıllarca kullanıldığını belirten Özcan, dünyada aynı kapıyı kullanarak aynı mekanda hem Müslümanların ve hemde Hristiyanların ibadet ettikleri başka bir dini mekanın olmadığını kaydetti. Özcan, bölgedeki Hristiyanların 1924 yılındaki Mübadelenin ardından Yunanistan'a göç etmeleri ile birlikte cami-kilisenin ortadaki ara bağlantı duvarının yıkılarak tarihi yapının tamamen camiye dönüştürüldüğünü ifade etti.

1960'lı yıllarda tarihi yapının kilise olarak kullanılan tavan bölümünün önemli bir hasar görmesinin ardından Nevşehir Senatörü Ragıp Üner tarafından onarımının yaptırıldığını söyleyen Özcan, Çardak köyündeki bu temel değerdeki eserin sonraki yıllarda ihmal edilen yapılar arasına girdiğini söyledi.

1985 yılından sonra caminin Nevşehir İl Müftülüğü tarafından imam-hatip atanmak suretiyle yeniden ibadete açık hale getirildiğini anlatan Özcan, halen ara bağlantılarının oldukça belirgin olduğu Cami-Kilise'nin kubbe bölümünde yağan yağmur ve kar suları ile adeta tehdit altında olduğunu kaydetti.

Cami-Kilise'deki bu sorunun aşılması için önemli girişimlerde bulunulmasına rağmen, bürokrasiyi aşamadıklarını dile getiren Çardak Köyü Muhtarı Ahmet Özcan "Tarihi cami-kilise tapu kayıtlarında Nevşehir Milli Emlak Müdürlüğü'nün mülkü arasında görülüyor. Milli Emlak Müdürlüğü ilgililerine bu caminin mutlak surette geniş çapta bir onarıma ihtiyacı olduğunu belirtmemize karşın böyle bir ödeneklerinin olmadığını ifade ediyorlar. Bu kez çare olarak Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne başvuruda bulunuyoruz onlarda, Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak tarihi yapının restorasyonu için öncelikli olarak tarihi yapının tapusunun kendilerine aktarılmasını istiyorlar, ancak Nevşehir Milli Emlak Müdürlüğü mülkiyetinde bulundurduğu tarihi yapıyı vermekte kararsız gözüküyor. Konu Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ne kadar ulaşmasına karşın, bürokrasinin kurbanı oluyoruz, sonuç bir türlü çıkmıyor. Çardak köyü muhtarlığı olarak kendi imkanlarımızla caminin onarımını yapalım istiyoruz, bu kez 2863 sayılı Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Kanunu buna engel oluşturuyor. Ne yapacağımızı, hangi ilgiliye başvuracağımızı bilemez olduk. Ancak yaşanan bu gelişmeler sonrasında olan tarihi yapıya oluyor, caminin kubbe bölümü önemli bir hasar ile karşı karşıya. Dünyanın ilk ve tek eseri hızlı bir tahrip ile karşı karşıya. Yakın bir gelecekte Cami- Kilisenin çöktüğünü görürseniz kesinlikle şaşırmamak gerekiyor. Bu konuda yardımcı olunmaması halinde sayın Cumhurbaşkanımıza ve sayın Başbakanımıza mektup yazıp yardım isteğinde bulunacağız" diye konuştu.