Kızılırmak Deltası'nın yumuşak toprağı üzerinde yükselen Gökmedrese onarılıyor. Görkemli Selçuklu yapısındaki çalışmaya temelden başlayan ekip, 736 yıllık bir sırla karşılaştı: Ardıç ağacından kazıklar. Bataklık toprağının üstünde bunca yıl boyunca ayakta kalan medresedeki ardıç kazıkların bir kısmının, medreseden de eski, 900-930 yıllık olduğu belirlendi.

Onarım çalışmalarını yürüten firmanın yetkilisi inşaat yüksek mühendisi, Coşkun Kahraman, Gökmedrese'nin temelinde günümüzden 736 yıl önce yapılan teknik çalışmaları görünce, "Ecdadımızla gurur duydum" dedi.

Ecdadımızın zemin problemi

Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahreddin, yedi asır sonra doğacak torunlarının 17 Ağustos depreminde un kurabiyesi gibi dağılan binalarda oturacağından habersiz, Sivas'a kalıcı bir eser bırakmak için Konyalı mimar Kaluyan'a başvurdu. Kaluyan, mavi çinileriyle göz kamaştıran Gökmedrese'yi 1271 yılında bitirdi.

736 yıl boyunca zamana direnen medrese sonunda onarıma alındı. İnşaat yüksek mühendisi Coşkun Kahraman, temelde bir kısmı 900-930 yaşında ardıç ağacından kazıklarla karşılaştı.

Daha önce Tokat ve Erzurum'da Gökmedrese benzeri binaların restorasyonunda çalıştığını, ancak ilk kez böyle bir teknik gördüğünü belirten Kahraman şaşkındı: "Yapının tabanı yumuşak zemin. Ardıç, suyun içine bıraktığınız zaman hiçbir özelliğini kaybetmiyor. Ardıçlar, zeminin gerilme katsayısını artırarak, zeminin taşıma gücünü yükseltmiş. Mühendislikte şu an 'fore kazık', yani betonarme kazık sistemi uygulanıyor. O günün şartlarında en uygun teknoloji olarak ardıcı uygun görmüş ecdadımız. Kızılırmak Havzası'nda olan medresenin zemininin bataklık olduğu kesin. Yatay ve dikey kullanılan ardıç kazıkları sıra sıra çakıp zemini güçlendirmişler. Bu işi bilen bir ecdadın torunu olmaktan gurur duyuyorum."

Altta bir medrese daha var

Temelden çıkarılan 900-930 yıllık ardıç kazıkların Sivas'a kurulacak arkeoloji müzesinde sergileneceğini belirten Kahraman, Gökmedrese'nin altında, 8.5 metre yüksekliğinde, yani neredeyse medresenin kendisi kadar bir temel çalışması olduğunu vurguladı.

Gökmedrese'de temel takviyesi çalışmaları büyük oranda tamamlandı. Binayı korumak için üzerine çelikten geçici çatı örtüsü kuruldu. Onarımda kullanılacak taşlar belirlendi. Sonraki aşamada taş ustalarıyla çalışma sürecek. Dökülen çinilerin yerine Kütahya ve İznik'ten çini getirilecek.