Bayburt doğunun Afyon'u olacak

Bayburt Mermerciler Derneği Başkanı Cihangir Yıldız, Baybut'un Doğu Anadolu Bölgesi'nin Afyon'u olabilecek potansiyele sahip olduğunu söyledi.

Yıldız Teknik Üniversitesi mezunu olan İnşaat Mühendisi Cihangir Yıldız, 2006 yılından beri Bayburt'ta Doğal Taş ve Mermer konusunda kurulmuş olan derneklerin başkanlığını yaptığını belirterek, "Yöremizde ocaklarla, doğal taşlarla ilgilenen firmalara danışmanlık hizmetinde bulunuyoruz. Bunun yanı sıra Bayburt'tan ilk sevkiyatımız 2006 yılında gerçekleşmişti. Bu sevkiyatta Trabzon Limanı'nda büyük sıkıntılar yaşamıştık. Dernek olarak Trabzon Limanı'ndaki işletmecilerle, armatörlerle, gümrük firmalarıyla

görüşmeler yaptık, bu sıkıntıları da aştık. Derneğimiz 2007 yılından itibaren sektöre yönelik birçok raporlamalar yapmıştır. Bunların çeşitli resmi kurumlara iletmiştir. 2008 yılı başında da Avrupa Birliği (AB) desteklerinden faydalanmak için Türkiye çapında bir proje açılmıştı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı çerçevesinde. Buraya bir proje hazırladık. İl Özel İdaresi ve 21 Şubat Sanayi Sitesi'ni de ortak olarak aldık. Proje Türkiye genelindeki 530 adet başvurudan ilk 25'in içerisinde ve 5 milyon euro bütçeye

sahip bir projedir. Bununla alakalı faaliyetlerimiz de devam ediyor. Son olarak 2010 yılında Bayburt Üniversitesi Rektörümüz Murat Bey'in (Prof. Dr. Murat Mollamahmutoğlu) davetleri üzerine toplantılar düzenledik. Bayburt Üniversitesi bünyesinde 'Doğal taş' bölümü açılacak. Nasip olursa bu yıl faaliyete geçecek. O bölümün eğitim yapılanmasında danışmanlık hizmeti yapmaya çalışıyoruz. Hedefimiz Bayburt'ta güzel bir şey oluşturmak ve Bayburt'u eski güzel günlerdeki haline kavuşturmak" dedi.

"BAYBURT DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU'NUN EN BÜYÜK TRAVERTENLERİNE SAHİP"

Bayburt'taki doğal taş rezervi hakkında 30-40 yıl öncesinde Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) tarafından yapılmış çalışmalar bulunduğunu hatırlatan Yıldız, "Yakın bir tarihte 2000 yılında Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) Doğu Anadolu Projesi (DAP) kapsamında Bayburt taşı ile alakalı bir işletmenin fizibilite analizi gerçekleştirilmiş. Bu fizibilite analizinde rantabl olduğunun ispatı yapılmış. Fakat reel anlamda bizim yöremizde ilk çalışma Bayburt Valiliği tarafından Maden Tetkik Arama'ya (MTA) 2005

yılında yaptırılmış. Bu analizler sonucu 400 sayfalık bir rapor oluşturulmuş. O rapor teşkil edilirken de bizden ve ocakçı arkadaşlarla işbirliği içerisinde bulunuldu. Çıkan sonuçlar çok ilginç. Şöyle ki, direkt rapordan okuyorum. Bayburt'taki doğal taş rezervleri yıllık 15 bin ton üretin yapan 10 adet işletmeyi 20 yıl boyunca besleyecek potansiyele sahiptir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun en büyük travertenlerine sahip olduğu bu raporda belgelenmiştir. Bu çalışma devam ederken 2005 yılında Birleşmiş

Milletler'in (BM) DAKA Kalkınma Planı çerçevesinde Bayburt'ta Girişimciliği Destekleme Merkezi'nin şubesi açıldı. Doğal taş ve mermer sektörünün asıl zıplama rampasıdır bu çalışma. Bu çerçevede Dokuz Eylül Üniversitesi'nden danışmanlar Bayburt'a getirildi. Danışmanlarla beraber MTA'nın ekibi Bayburt yöresinde çalışan tüm ocakları dolaştı. Çeşitli analizler yapılarak atölyecilere gidildi. Sektörün sorunları ve çözüm yolları hakkında çok güzel bir rapor oluşturuldu. Zaten bu rapor derneğimizin tüm

çalışmalarında bir mihenk taşı. Bu rapor çerçevesinde 2006 yılında Bayburt'taki doğal taş üreticileri İzmir Fuarı'na hep beraber gittik. Güzel bir standımız vardı ve fuar da çok olumlu geçti. Bunun akabinde 2007 yılında Ticaret ve Sanayi Odası yine Avrupa Birliği'ne proje hazırladı, 'Kente Kimliğini Veren Taş: Bayburt Taşı' projesi adı altında. Proje ve imkanları kısıtlıydı. Sadece klasik Bayburt taşı adını verdiğimiz tüflerin el işlemeciliğinde kullanılmasına istihdam sağlaması konusunda bir

projeydi. 2007 yılında tekrar o proje kapsamında doğal taş üreticileri İzmir Fuarı'na gittiler. Yine sonuçlar çok olumlu geçti. Blok satışları başladı. 2008 yılında yine bu sefer Bayburt'taki bu atılım 3 tane firmanın ayrı bir şekilde kendi bünyelerinde İzmir Fuarı'na katılmasıyla gerçekleşti. İstanbul ve Avrupa'daki fuarlarla bu faaliyetlerimiz devam ediyor" diye konuştu.

"YILLIK OLARAK 250 İLE 300 KİŞİNİN İSTİHDAMI SAĞLANABİLİR"

Mevcut ocaklarda yaklaşık 6 bin ton taş işlendiğini belirten Mermerciler Derneği Başkanı Cihangir Yıldız, daha sonra şunları kaydetti:

"Biz rapor artı şu anki reel durumu karşılaştırarak hareket edecek olursak, raporda deniliyor ki 15 bin ton üretim yapan 10 tane firmayı 20 yıl boyunca besleyecek bir rezerv var. Bu da demektir ki yıllık olarak 150 bin ton malzeme var. Şu anki rayiçlere baktığımızda bu taşın hepsinin ihracat yapıldığını düşünecek olursak, en kötü rakam 200 dolardan tonunu hesap edecek olursak, yıllık 30 milyon dolar civarında bir rakamın Bayburt'ta dönmesi demektir. Gözardı edilecek bir rakam değil. 30 milyon dolar bu

sektörde sadece ocaklardan yapılacak satışların karşılığıdır. Bunun yerli piyasaya bile verildiğini düşünsek, yaklaşık yerli piyasaya da tonu 150 dolar civarında verilse, bu seferde 22.5 milyon dolar eder. Bunun atölyelerde işlenme, ihracat yapma çalışmalarını yaptığımızda da rakamlar 50-60 bin dolara vuruyor. Bayburt'a yıllık giren para belli. Esnafın, çalışanların hali belli. Bu olayın sadece parasal boyutu. Şimdi istihdam yönüne gelecek olursak, normalde 150 bin ton malzeme yıllık elde ettiğimizde bu ham

blok malzemeyi işlediğimizde yaklaşık 1.5 milyon metrekare kesilmiş ürün elde edersiniz. 1.5 milyon metrekareyi işleyecek olan tesisin kapasitesine 25 -30 kişinin çalışmasını gerektirir. Ve bunu 10'la çarpıyoruz. Demek ki yıllık olarak 250 ile 300 kişinin istihdamı demektir. Sadece kesim hane, fabrika ve atölyede. Ocak açısından baktığınızda ise şu anki ocaklar ortalama olarak sezonda 5-6 bin metreküp mal üretiyorlar. 7 ile 10 kişi arasında istihdamları deği'sleyecek potansiyele sahiptir. Doğşiyor. 6 bin

ton üreten bir tesisin 15 bin ton üretebilmesi için yaklaşık 2.5 katı gibi bir kapasite artırımı yapması lazım. Bu da demektir ki, 17-20 kişi kadar istihdam gerektirir. Bunu 10 işletmeye vurduğunuzda 170-200 kişi eder. Kısacası istihdam alanıyla bu sektör en kötü ihtimalle yıllık olarak 300 ile 500 kişinin istihdam edileceği bir alandır. Bu sektör tam kapasiteyle işlem yapacak hale getirilirse bin 500 - 2 bin kişinin çalışacağı alan olur. Bunlar göz önündeyken bu sektörün Bayburt için ne kadar önemli

olduğunu görmek zor değil."

Bu doğal taş rezervinin yıllardır Bayburt'ta öne çıkmadığını belirten Yıldız, bunun bazı kurum ve kuruluşların aksaklıklarından kaynaklandığını ileri sürerek, "Şimdi bizim yöremizdeki taş yıllardır işleniyor. Bayburt Kalesi'ni bile incelediğinizde traverten ve bejlerden yapıldığını görebilirsiniz. Fakat son yıllarda yapılmış olan restorelerdeki hatalı, çalışmalar sadece Bayburt'ta sarı taşın kullanıldığı yönünde bir imaj bırakmış. Gerçekte zaten görünüyor. Yöremizde sadece tüfler işlenmiş. İnsanımız

biraz işin kolayına kaçıyor. Tüf dediğimiz taşlar el sanatında çok rahat işlenen taşlardır. Bir de kurum ve kuruluşların bu işin üzerinde tam reel olarak durmaması. İşin nasıl yapılacağının profesyonel manada incelenmemesi sonucu ne yazık ki bizim bu taş sektörümüz geri kalmış durumda" ifadelerini kullandı.