Ayazma
İznik Roma Tiyatrosunun güneydoğusunda yer alan yapı kalıntısını C.Texier Ayazma olarak tanıtmış ancak, yeterli bir bilgi vermemiştir. A.M.Schneider bu ayazmanın bir planını yayınlamış ve duvar tekniğine dayanarak da XII.-XIII.yüzyıla tarihlendirmiştir. Yard.DoçBedri Yalman 1974 ve 1975 yıllarında burada bir kazı yapmış ve bu yapıyı kilisenin alt yapısı olarak tanımlamış ancak kesin bir tarih ileri sürmemiştir. Bununla beraber mezar odasındaki freskoları IV.yüzyılın sonlarına tarihlendirmiştir. Çevredeki keramik ve iskeletleri de XI.-XIII.yüzyıla tarihlendirmiştir.
Bu yapı 17.80x11.90 m. ölçüsünde dikdörtgen planlı olup, doğu-batı doğrultusunda uzanmaktadır. Doğusunda yuvarlak bir apsit çıkıntısı bulunmaktadır. Kuzey ve güney duvarları içerisinde de üçerden altı tane dikdörtgen mezar odası vardır. Yapının duvarları tuğla ve taşla örülmüş, tuğlaların düzenli sıralar halinde olmasına karşılık taş sıraları düzensizdir. Ayrıca kemer ve tonozları da tuğladan yapılmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu
