Kırklareli (Aşağıpınar,Kanlıgeçit)

Kırklareli’nde yapılan arkeolojik kazılar buradaki ilk yerleşimin Neolitik, Geç Kalkolitik ve Tunç çağlarından başladığını göstermiştir. MÖ.1200’lerde Trakya’dan gelen göçmen grupları buraya yerleşmiştir. Çeşitli kabilelerden oluşan Trak Krallığı yöreyi egemenliği altına almıştır. Trakların Ast, Madiaten,Melandit, Odris, Tin ve Tranipsa kolları Trakya’nın tümünde olduğu gibi Kırklareli yöresine de hakim olmuşlardır. MÖ.750 yılında Avrupa’dan Anadolu’ya yönelen Frigler buradan geçmiştir.

MÖ.VI.yüzyılın ortalarında Atinalılar, Perslerin (MÖ.513) yöreye yerleştikleri görülmektedir. MÖ.V.yüzyıl ortalarında burada kurulan Trakların Odrys kolunun kurduğu devletini Makedonya Kralı II.Phillip yıkmış bunu Bithynia Krallığının egemenliği izlenmiştir. MÖ.46’da Roma İmparatoru Cladius Trakya ile birlikte Kırklareli yöresine de hakim olmuşlardır. Kırklareli, MÖ.IV.yüzyılda Gotların,İskitlerin, VII.yüzyılda Avarların, VIII.- X.yüzyıllarda da Bulgarların sürekli saldırılarına uğramıştır.

Bizans döneminde Kırklareli yöresine 40 kilise anlamına gelen “Saranta Ekklesiai” ismi yakıştırılmıştır. Bizanslıların Bulgarlarla olan mücadelesinde yöre zaman zaman saldırılara uğramış, 1190’da Haçlılar, 1204’te Latinler burayı ele geçirmiştir. Kırklareli 1264’te Bulgarlar ve tatarlar tarafından yağmalanmıştır.

Aşağıpınar

Aşağıpınar yerleşimi, Yakın Doğu ve Anadolu'dan başlayarak gelişen tarım ve hayvancılığa dayalı köy yaşamının Avrupa'ya aktarımı ve bu bölgenin doğal çevre koşullarına uyum sağlamak için geçirdiği değişiklikleri arkeolojik kanıtları ile ortaya çıkartmıştır.

Aşağıpınar'da yerleşim ilk olarak M.Ö. 6200 yıllarında, Güneydoğu Avrupa'da avcı-toplayıcı göçebe yaşam biçiminden yerleşik köy düzenine geçiş süreci ile başlamış ve M.Ö. 4200 yıllarına kadar kesintisiz olarak süregelmiştir.

Bu nedenle, Aşağıpınar bulguları yalnızca Anadolu ile Avrupa toplumları arasındaki ilişkinin anlaşılması açısından değil, Avrupa uygarlığının temellerini oluşturan sürecin tanımlanması bakımından da büyük bir önem taşımaktadır.

Aşağıpınar Kazısı, İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı adına TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özdoğan tarafından 1980 yılında başlatılmış olan Marmara-Trakya Tarihöncesi Araştırmaları Projesi kapsamında, 1993'de başlamıştır. 1993 yılından bu yana devam etmekte olan Arkeolojik Kazıların bu yılki programı İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Özdoğan’ın başkanlığında 21 Temmuz 2008 Pazartesi günü başlamıştır. Prof. Dr. Özdoğan Aşağı Pınar Mevkii’ndeki kazılarla ilgili şunları söyledi:

“Kırklareli’ndeki bu yerleşim alanı M.Ö. 6000 yıllarına kadar gitmektedir. Yani burada 8 bin yıllık tarihi gün yüzüne çıkarıyoruz. 15 yıldır burada kazılar yapıyoruz. Bu süre zarfından 2 bine yakın kişi burada yapılan çalışmalarımıza katıldı. Ancak buna rağmen halen Kırklareli’nde yaşayanlar burada böyle bir kazı alanının olduğundan habersizler. Bu durum da beni çok üzüyor. Yıllardan beridir burada gerçekleştirdiğimiz işleri anlatan bir sergiyi düzenlemek üzere çalışmalarım devam ediyor. Kazının yapıldığı alanda yapacağım sergi için burada yapılan işleri anlatan broşürleri ve maketleri hazırlattım. 25 bin YTL bütçe ile gerçekleştirdiğim sergide bu alanın kıymetini Kırklarelililere anlatmak için uğraşacağım.

Sergiyi Kırklarelililerin göstereceği ilgi doğrultusunda açık tutacağım. Gördüğüm kadarı ile buranın halkı yanı başında duran bu tarihi kazıdan habersiz. Bundan haberdar olmaları ve buraları gezip görmeleri için ben şahsi olarak girişimlerde bulunacağım, bunu yetkililerden de bekliyorum.

Kırklareli ili sınırları içerisinde bulunan bir diğer kazı alanı olan Kanlıgeçit’te de çalışmalarımızı devam ediyor. Yapılan çalışmalarımıza Araştırma Görevlisi ve Arazi Sorumlumuz Eylem Özdoğan’ın önderliğinde 20 Arkeolog ile 60 kişiden oluşan kazı ekibimiz ile başlamış bulunuyoruz. Kanlıgeçit’teki kazılarımız bu yıl sona erecek. İstimlâk ve imar durumlarının yetkililer tarafından halledilmesi halinde burasını Açıkhava Müzesi haline getirmeyi düşünüyorum.”


Kanlıgeçit

Kanlıgeçit yerleşimi, Kırklareli il merkezinin hemen güneyinde, Aşağıpınar’ın 500 metre kadar batısında, Haydardere’nin iki yakasında yer almaktadır. 1994 yılında Aşağı Pınar projesi kapsamında başlayan Kanlıgeçit kazıları halen sürmektedir.

Kanlıgeçit’in ilk olarak Son Kalkolitik Çağ’da (İ.Ö. 3600), Aşağıpınar’ın terk edilmesinden sonra yerleşildiği anlaşılmaktadır. Kanlıgeçit’teki esas yerleşim İlk Tunç Çağı’na aittir. Burada yaklaşık olarak M.Ö. 3000 yıllarında, yerel özellikler gösteren, dal ve ahşap kulübelerden oluşan büyükce bir yerleşme kurulmuş, ancak İlk Tunç Çağı’nın sonlarına doğru giderek Anadolu etkileri artmıştır.