Ellerinizi Polisin Yakasından Çekin

Bir an için şöyle bir sahneyi gözünüzde canlandırabilir misiniz?

Mesela; tek başınıza büyükçe bir kavganın ortasına düşmüşsünüz.

Bağırış-çağırış, tekme-yumruk, feryat-figan arasında kendinizi kollamaya, yumruklara hedef olmamaya ve bu arada tarafları sakinleştirmeye ve kavgayı ayırmaya çalışıyorsunuz.

Ama sizi “otorite” olarak görüp de dinleyen olmadığı gibi; arada, bir iki yumruk da size sallıyorlar; belki bilmeyerek, belki de bilerek?

Bu kavgayı bitirmek, sizin göreviniz aynı zamanda.

Neler yapardınız?

Böyle bir durumda, ne kadar soğukkanlı kararlar verebilirsiniz?

Kavganın tarafı olmamanıza rağmen, yediğiniz tekme ve küfürler karşısında, ne kadar sakin olabilirsiniz?

“Ben asla olamazdım; ama polis olmalı.” diyenler “teoride” haklı olmakla birlikte, onlara bir çift sözümüz var:

Siz olamazsanız, polis de olamaz!

Çünkü; polis de sizin yetiştiğiniz aynı kültürle, aynı hamurla yetişti; sizin mahallenizden, hatta akrabalarınızın arasından çıktı.

Siz nasıl etten - kemiktenseniz, duygularınız varsa; o da öyle.

Hasbelkader, siz kendi mesleğinizi; o da polisliği seçmiş.

Bu seçiminden dolayı, ondan, mesleğinin gerektirdiği disiplin ve kurallara uymasını bekleyebilirsiniz; ama her olay karşısında bir “superman” olmasını bekleyemezsiniz.

* * *

“Yok efendim öyle olmamalıymış da, böyle olmalıymış” diye masa başından ahkam kesenlerin, yukarıda anlattığımız gibi bir durumla kendileri karşılaştıklarında, kendilerini kaybedip, neler neler yapmak istediklerine; eminim herkes defalarca şahit olmuştur.

Şunu hepimiz iyi biliriz ki, yaşanan olayın sıcaklığını ve sorumluluğunu hissetmeyen kimse, o anda orada yaşananları asla tam anlamıyla bilemez!

Medyamızın bir kısmı, son günlerde bir stadyumun koridorunda polisle gazeteci arasında geçen tatsız bir olayı diline dolamış, durmadan polise vuruyor!

Zaten Adliye’ye intikal etmiş olan bu konuda, suçlu taraf mutlaka ortaya çıkarılıp, cezaları verilecektir.

İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da, televizyon canlı yayınına bağlanarak, en alt seviyede görev yapıyor olsalar dahi, kendi memurlarını korumaya; kamuoyunu olayın doğrusu hakkında bilgilendirmeye çalışmıştır.

“Sezar’ın hakkı Sezar’a” misali, kendisini bu kez takdir etmek gerekiyor.

Aslında bu gibi konuları takip etmek üzere, gazetecilikten gelen sivil birisini “basın sözcüsü” olarak görevlendirmek, zaten ağır bir görevi olan İstanbul Emniyet Müdürü’nü gereksiz polemiklere girmekten korumak için bir yöntem olarak düşünülebilir.

Sistemini genel itibarıyla oturtmuş ülkelerde, polis –gazeteci çatışması bu kadar sık gündeme gelmez; çünkü kendini bilen vatandaş polisle çatışmaz.

Polisin, kamu düzeni için konan kuralları uyguladığını; bu kurallara uymanın bir vatandaşlık gereği olduğunu bilir.

Sabırla beklemek, gerekirse yolunu uzatmak veya değiştirmek veya emredildiğinde bulunduğu ortamı terk etmek gibi olaylar, sokaktaki bir insanın gocunmayı asla aklına bile getirmeyeceği hususlardır.

Bu konuya daha önce, “Polisten Başbakana Karakolda Fırça” başlıklı yazımda etraflıca değinmiştim.

* * *


Bizde ise gazeteci ile polis karşı karşıya geldiğinde köşelerde göze çarpan ilk klişe söz şudur:

“Polisler eğitimsiz, ondan böyle yapıyorlar!”

O zaman, hep birlikte bir göz atalım ve kim ne kadar “eğitimsizmiş” bir görelim:

Şu an görev yapan müdürlerin hepsi; amirlerin hemen hemen hepsi “üniversite mezunudur”.

Ben, genç komiserlerin Polis Akademi’sini bitirir bitirmez göreve değil de“yüksek lisansa” atlamalarına kesinlikle karşıyım ama; alt kademe amirlerin külliyatlı bir kısmı da görevi başında iken, bin bir zahmete katlanarak, fırsat yaratıp okula gidiyor ve “master” ve “doktora” yapıyor.

Bunun yanında; bir çok Emniyet Genel Müdürlüğü personeli, dünyadaki çeşitli önemli üniversitelerde, “doktora” eğitimlerine devam ediyorlar.

Memurlar derseniz; son yıllarda mesleğe başlayıp da, şu an en çok eleştirilen Çevik Kuvvet’te çalışanların hemen hepsi, en az 2 yıllık “yüksek okul mezunu”.

Artık, 4 yıllık “fakülte mezunları” bile eğitimlerine yönelik bir iş bulamayınca, düz memur olmak üzere polisliğe müracaat ediyorlar.

Üniversite mezunlarının sayıları bir hayli artarken, halen çalışan personelin en düşük eğitim düzeyinin “lise” olduğuna da dikkat çekmek gerekir.

12 ay boyunca sürekli yapılan “hizmet içi eğitimlerle”, teşkilat baştan aşağı yeni uygulamalara adapte edilmeye çalışılmaktadır.

Buradan da görülüyor ki; Emniyet Genel Müdürlüğü, Türkiye’deki ortalama eğitim profilinin çok ama çok üzerinde bir insan kaynağına sahiptir!

Sizin “eğitim” dediğiniz, eğer bundan daha başka bir şeyse, ona da diyecek bir sözümüz yok artık?


* * *

Siyasi suçlular veya terör örgütlerince polis hakkında sıkça yapılan “insan hakları ihlali” iddiaları, ilgili-ilgisiz herkes tarafından sakız gibi çiğnenmek suretiyle, kamuoyunda kafa karıştıran bir jargona ön ayak olunmuştur.

Bu iddiaların bir kısmı gerçek olup, adli ve idari tahkikata konu olmakla birlikte; önemli bir kısmı, polisi sindirmek ve görev yapmaktan yıldırmak amacıyla yapılan kasıtlı ve örgütlü bir takım girişimlerdir.

Bu bilgi kirliliği sonucunda; “insan hakkına” sahip olmanın, kişiye bir nevi ‘suç işleme özgürlüğü’ verdiği gibi, çok yanlış ve tehlikeli bir kanaat, maalesef kamuoyunda yer etmiştir.

Bir süreden beri, Türkiye’de polisin sıradan bir ‘adli olaya’ müdahalesi bile nedense bir “insan hakları ihlali” olarak gösterilmekte ve işin ilginç yanı; siyasi görüşü ne olursa olsun, vatandaş da bunu artık böyle görmektedir.

Polisin aslında; çalışan, okuyan, alışveriş yapan, vergi veren, yekdiğerine saygılı, kanunsuz iş yapmaktan çekinen ve bu şeklide toplumumuzun büyük bir kesimini oluşturan sokaktaki insanın “haklarını” korumak için var olduğu gerçeği ise nedense göz ardı edilmektedir.

“Sanık hakları” tabiri ile her kişinin doğuştan hakkı olan evrensel “insan hakları” tabiri maalesef birbirine karıştırılmaktadır!

Bu ikisi arasındaki farkı, basitçe şöyle açıklayabiliriz:

Suçtan mümkün olduğunca arındırılmış bir ülkede özgürce ve can ve mal güvenliğinden emin bir şekilde yaşamak, çalışmak ve okula gitmek, çocuk büyütmek, insani her türlü haktan faydalanmak “insan hakkı”dır; polise ifade verirken yanınızda avukat bulundurmak ise “sanık hakkı”.

Halkı tarafından, polisin insan haklarını sağlamada en önemli figür olduğu bilinen ülkelerde, toplumsal olaylar hariç, polisle halk genelde karşı karşıya gelmez.

Polis, sokaktaki vatandaşın hakarete varan küstahlıklarıyla karşılaşmaz.

Çünkü “kanun ve düzen” oturmuştur. Bunun dışına çıkan vatandaş da olsa, kamu görevlisi de olsa, cezaya çarptırılır.

* * *

O zaman, madem sırası gelmişken, cevabı zaten belli olan birkaç soru soralım:

Sokakta yapılan gelişigüzel polis uygulamalarına asla taraftar olmadığımı daha önce yazmıştım. Yararı kadar, bir çok sakıncaları da vardır.

Bununla birlikte; elinde mahkemeden alınmış “arama izni” ile adli arama yapmak için kapısına dayanan polise zorluk çıkarıp, demokrasi ve insan haklarından dem vuran, ama; sosyetik alışveriş merkezinin kapısında “temizlikçi” kadrosunda çalışan güvenlik görevlisine “bu çantamın içine bakmadınız ama” diye hararetle uzatanlar kimdir?

Türkiye’de polisi her konuda her daim her eleştirip de; ABD ve Avrupa’da, “polis korkusundan” arabasını adeta milim milim kullananlar kimdir?

Havalimanındaki Amerikalı güvenlik görevlisi “ayakkabılar da çıkacak” diye emrettiğinde, şirin gözükmek için tüm sevimli halini takınıp da “çoraplar da çıkacak mıydı?” diye soranlar kimdir?

ABD otoyollarında durdurulduğunda, yanlış anlaşılıp da polis tarafından vurulmamak için ellerini direksiyonun üzerinden hiç ayırmadan gerekirse saatlerce beklenmesi gerektiğini birbirlerine sıkı sıkı tembih edenler kimdir?

Evet, doğru tahmin ettiniz:

Kendi polisine her fırsatta söylenmeyi artık alışkanlık haline getirmiş olan, biz Türkler!


( Devam edecek… )


feramuzerdin@kenthaber.com