M.Ö. 685 ve 645 tarihleri arasında Urartu Kralı olan II. Rusa tarafından Van Gölü'nün doğu kıyısında kayalık bir tepe üzerine kurulan kalede, 1989 yılında Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu başkanlığında başlatılan kazı çalışmalarında şimdiye kadar önemli bulgulara rastlandı.

Ayanis Kalesi'ndeki kazılar ve kale hakkında basın mensuplarına bilgi veren Ege Üniversitesi Arş. Gör. Atilla Batmaz, Ayanis Kalesi'nde bu yıl 3 farklı sektörde çalışmaların devam edeceğini söyledi.

Batmaz "Bunlardan biri payeli salon denilen alan, diğeri kalenin orta noktasında hemen tapınak alanının batısında yer alan domestik evsel mekanlar ile Orta Çağ mekanı olarak adlandırılan ve daha çok kalenin depo ihtiyacının karşılandığını alan olacaktır" dedi.

Arş. Gör. Atilla Batmaz, Ayanis Kalesi'nin önemli bir ekonomik merkez olarak düşündüklerini ifade etti. Yukarıda güney tepe olarak adlandırılan yere çıkıldığında hem başkentin görmesi, hem de bölgedeki halkların idaresi ve buradan elde edilen vergilerin Urartu ana toprağının çeşitli yerlerindeki diğer kalelere gönderilmesi açısından Ayanıs'ın önemli bir merkez olarak kullanıldığı anlatan Batmaz "Kral II. Rusa ile beraber Urartu ekonomisinde bazı değişimlerin olduğu gözlemlenmektetir. Bu değişimleri her şeyden önce artık bir tablet yapımından anlıyoruz. Bu, Urartularda bu popüler olmayan bir şey ve daha önce bilinmeyen bir gelenektir. Tabletlerin üzerinde çivi yazısıyla gerek sarayda veya kalede çalışan kişilerin görevleri ile ilgili bilgiler olabiliyor. II. Rusa ile beraber Urartu ülkesindeki başka bir bölgeye vergi olarak gönderilmesi gereken saman ve buğday gibi bazı bilgi ve belgelerin artık çok daha fazla yaygın olmaya başladığını görüyoruz " şeklinde konuştu.

Şehirden 35 kilometre uzaklıktaki kalede bulunan çivi yazılı kitabeye göre; Ayanıs Kalesi Argişti'nin oğlu Rusa tarafından M.Ö. 645-643 tarihleri arasında yaptırıldı. İki sur duvarıyla çevrelenmiş kalenin güneyinde giriş kapısı bulunmaktadır. Burada sur duvarları andezit taşı ile diğer kısımlarda kalker taşıyla örülmüştür. Üst kesimde payeli salon ve tapınak önemli bir yer tutmaktadır. Tapınağın ön cephesindeki andezit taşlar üzerine yazılmış olan Urartu yazıtı, Horhor mezar yazıtı ile Analıkız yazıtından sonra Urartu tarihinin en uzun yazıtı olarak bilinmektedir. Yazıt toplam 16 metre uzunluğundadır. Ayanıs Kalesi, mimarisi ve küçük buluntuları yanında, Urartu tarihinin son safhalarını aydınlatması açısından önem taşımaktadır.

iha

Yayın Tarihi : 22 Temmuz 2008 Salı 11:21:57