Turizmcilerin Türkiye'de görülmeye değer en güzel 100 doğa cenneti arasında gösterdiği Gökova'daki Boncuk Koyu, köpekbalıkları için turizme kapatıldı. Koyda 30 yıldan bu yana karavan turizmine hizmet veren turistik tesis mühürlenirken, dünyanın çeşitli yerlerinden gelen turistler çevrilmeye başlandı. Yöre sakinleri, insanlara zarar vermeyen kumsal köpekbalıkları korunurken turizme darbe vurulduğunu öne sürdü.

Muğla'nın Marmaris İlçesi'ne bağlı Çamlıköy'de, 1990'da birinci derece doğal sit ilan edilen Boncuk Koyu'nda geçen yıl da Çevre ve Orman Bakanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik ve Su Ürünleri Fakültesi ve Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD) bünyesindeki Ekoloji Grubu (EKOG) tarafından inceleme yapıldı. ‘Boncuk Köpekbalığı Koyu İzleme ve Gözlem Tesisleri Projesi’nin geçen yıl başlatılması ardından koy Özel Çevre Koruma Başkanlığı tarafından ‘Kumsal Köpekbalığı (Carcharnius Plumbeus) Koruma Alanı’ ilan edilip kapatıldı. Koy içine şamandıralar yerleştirilirken ‘Çevre ve Orman Bakanlığı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Kumsal Köpekbalığı (Carcharnius Plumbeus) Koruma Alanı. Şamandıralarla belirlenmiş alanda tekne ile seyretmek, balıkçılık, yüzme, aletli veya aletsiz dalış faaliyetleri yasaktır’ tabelası konuldu. Özel Çevre Koruma bölgesi ilan edilen koya deniz ve karadan giriş yasaklandı.

Turizme 30 yıldan bu yana hizmet veren koydaki tek tesis ‘Boncuk Kamping Turistik Tesisleri'ne tuvaletini izinsiz yenilediği gerekçesiyle 18 bin YTL para cezası kesildi, ardından ruhsatı yenilenmedi. Özel İdare Müdürlüğü tesisi mühürlerken buna gerekçe olarak koyun koruma alanı ilan edilmesi gösterildi.

İnsanlara saldırmayan kumsal köpekbalıklarının Akdeniz'deki tek, dünyadaki ikinci üreme merkezi olduğu saptanan Boncuk Koyu'na 30 yıldır tatile gelen, koyun kapalı olması nedeniyle Fethiye'ye giden Alman rehber 47 yaşındaki Klaus Rossdeutscher, şöyle dedi:

“17 yaşından beri bu koya tatile gelirim. Köpekbalıklarını izlemek bizi mutlu ediyordu. 15 yıldır Avrupalı turistleri bölgeye getirip, gezdiriyorum. Köpekbalıklarından zarar gören kimseye rastlamadım. Denetimli olarak koy dalış turizmine açılmalı, inceleme yapmak isteyen uluslararası kuruluşlara atölye ve laboratuvar çalışmalarına ortam sağlanmalı. Önemli olan köpekbalıklarının huzurlu ve güvenli bir ortamda yaşamlarını sürdürmeleri ve bu güzelliklerin tüm dünya ile paylaşılması. Bence yasağın dozu biraz fazla kaçırılmış.”

Boncuk Kamping ve Turistik Tesisleri işletmecisi 65 yaşındaki Fatma Merzifonlu, Nisan ayı başından bu yana, tesislerinin kapatılması nedeniyle yerli ve yabancı turistleri çevirdiklerini söyledi. Merzifonlu, 30 yıldan bu yana 3 odalı pansiyon ve kampingde turizme hizmet ettiklerini, tesise her yıl jandarmadan ruhsat alarak faaliyet gösterdiklerini anlatırken “Her yıl binlerce karavanlı turistin tatile geldiği, yüzdüğü, dalış yaptığı koyda köpekbalıkları insana, insanlar balıklara zarar vermiyor. Bölgenin özel çevre koruma alanı ilan edilmesinin ardından bu yıl ruhsatımızı Özel İdare Müdürlüğü'nden almamız gerektiği söylendi. Ruhsat için başvurduğumuzda İl Özel İdare Müdürlüğü'nden gelen ekipler ‘Tuvaleti yenilediniz’ diyerek 18 bin YTL ceza yazdı. Cezayı ödedik. Bu kez ruhsatı vermediler. Koyu ve tesisi kapattılar. Köpekbalıkları koya sadece haziran ayında gelip yavruladıktan sonra gidiyor. Artık Boncuk Koyu'na kimse giremiyor. Bu zihniyetin turizmle ilgisi yok” dedi.

TURLAR İPTAL

Çamlıköy eski muhtarı ve tekne kaptanı 45 yaşındaki Ali Savaş da, koyun köpekbalıkları sayesinde tanındığını söyledi. Savaş, “Bir zamanlar dünyaca ünlü sualtı araştırmacısı Kaptan Costeau'nun burada yaptığı araştırmalarda köpekbalıklarına dikkat çektiğini, yetkili makamlara bildirdiğini ancak, ciddiye alınmadığını biliyoruz. Geçen yıl Ege'nin birçok yerinden Boncuk'a köpekbalıklarını görmek için turlar düzenlenmeye başlamıştı. Koy kapanınca turlar iptal edildi” diye konuştu.

Muğla'nın Valisi Dr. Ahmet Altıparmak, köpekbalıkları ile ünlü Boncuk Koyu'ndaki turistik tesisin mühürlendiğini ve koya girişin yasaklandığını DHA muhabirinden öğrendiğini söyledi. Vali Altıparmak, şöyle dedi:

“Bölgenin birinci derece doğal sit alanı olması ve ÖÇK (Özel Çevre Koruma) alanı ilan edilmesinin ardından böyle bir karar alındığını öğrendim. Ancak üç turist getirmek için dünyanın tanıtımını yaparken, bir yandan tesis kapatmak çok doğru değil. İzinsiz tadilat nedeniyle tesise ceza yazılmış. Ancak, neden ruhsat verilmediğini detaylı olarak araştıracağım. Konuyla ilgilenen kurumlara sorunun kısa zamanda çözülmesi için talimat verdim.”

Kumsal köpekbalıkları-Carcharhinus Plumbeus 100-350 kilo ağırlığında, 1-3.5 metre uzunluğunda, bir defada 12-15 yavru doğurabiliyor. 1- 80 metre derinlikte yaşayabiliyor. Dünyada üreme alanının Boncuk Koyu dışında sadece Amerika'nın güney sahillerinde olduğu biliniyor.