Hasan Bey Hamamı

Kilis Çaylak Mahallesi’nde, Hasan Bey Hamamı Sokağı’nda bulunan bu hamamı, Kilis Zabıtı Candaroğulları’nın kâhyası Hasan Bey yaptırmıştır. Hamamın kitabesinin üzeri sıvanarak kapatıldığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber Hasan Bey’in 1599 yılında öldüğü dikkate alınacak olunursa hamamın XVI.yüzyılın sonlarında yapıldığı anlaşılmaktadır. Hamamın mimarı bilinmemektedir.

Hamam, tek hamam olarak soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Kesme taş ve moloz taştan yapılan hamamın sıcaklık bölümü dört eyvanlı, köşeleri halvetli haçvari bir plan şeması göstermektedir. Ilıklık bölümü ise tek halvetli ve bir eyvanlı olup, bu özelliğinden ötürü de Kilis’teki diğer hamamlardan ayrılmaktadır. Hamamın bölümleri aynı eksen üzerinde bulunmamaktadır.

Hamamın girişi kuzey cephesinde olup, dilimli bir kemer içerisinde basık kemerlidir. Bu kapıdan on iki basamaklı bir taş merdivene, oradan da beşik tonozlu dehlize girilmektedir. Soğukluk bölümü 9.20x8.80 m. ölçüsünde dikdörtgen planlı olup, üzeri 6 m. çapında bir kubbe ile örtülüdür. Bu kubbeyi sivri kemerlerle birbirine bağlanmış köşelerdeki dört paye taşımaktadır. Kubbenin üzerinde aydınlık feneri, altında da sekizgen taştan fıskiyeli şadırvanı yer almaktadır. Soğukluğun zemini siyah, beyaz ve kırmızı taşların geometrik şekilde düzenlenerek döşenmiştir. Soğukluktan düz lentolu kapı ile bir dehlize, oradan da ılıklığa geçilmektedir. Ilıklık dikdörtgen planlı olup, üzeri basık bir kubbe ile örtülüdür. Bu kubbe de pandantifler üzerine oturtulmuştur. Hamamın eyvan, sıcaklık ve halveti doğusundadır. Sıcaklığın üzeri kubbe ile, yanındaki eyvanlar beşik tonozlarla örtülüdür. Eyvanların arasına halvetler yerleştirilmiştir. Buradaki dört halvetin üzeri de ayrı ayrı kubbelerle örtülmüştür. Merkezi kubbenin altına beyaz, kırmızı mermerlerden oluşan sekizgen bir göbek taşı yerleştirilmiştir.

Hamam içerisinde bezeme unsuruna rastlanmamaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu