İlin, turizm merkezlerinin başında Cudi Dağı gelir. Nuh Tufanı sonucu ,Nuh Gemisinin konduğu yerdir. Bu olayı Kuran’ ı Kerim’ de doğrulanmaktadır. İlin kuzeyinde aynı istikamette – Cudi Dağı ile yüzleşircesine Namaz Dağı vardır. Cudi Dağında Hz.Nuh (A.S.) ın gemisine ait mıt dediğimiz büyük büyük çiviler ve tahta kalıntıları mevcuttur. İlimize bağlı Kasrik Beldesinde Gutilerden kalma köprü, taştan yontulmuş sulama kanalı, ata binmiş adam resmi vardır. Ayrıca İlimizde Besta Meryem Kaplıcaları vardır. İlimize bağlı Cizre İlçesinde Hz. Nuh Türbesi, Mem-u Zin Türbesi, Kırmızı Medrese, İsmail Ebul–İz müzesi, ve Birca Belek Kalesi vardır. Güçlükonak İlçesinde Fenikelerden kalma Finik Kalesi ve meşhur Hista Kaplıcaları ile Firheşin Yaylası oldukça görünmeye değer yerlerdir. Ayrıca İdil İlçesinde Merkez Cami ve Süryanilerden kalma çok sayıda kilise bulunmaktadır.
Cizre Kalesi:
Günümüzde büyük bir kısmı harap durumda olan Cizre Surları’nın Guti’ler tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Surlar üzerinde yer alan Bağdat, Diyarbakır-Mardin ve Sarayburnu kapıları kente girişi sağlamaktaydı. Cizre Kalesi ise surların kuzeyinde ve Dicle Nehri kıyısında bulunmaktadır. Develer Hanı, Saray ve Zindan Binası gibi yapıları barındıran kale bugün Sınır Jandarma Tabur Komutanlığı tarafından kullanılmaktadır.
Cizre Ulu Cami
639 yılında kiliseden camiye çevrilen yapı çeşitli dönemlerde yenilenmiştir. 1156 yılında inşa edilen dörtgen minarenin üzerindeki firuze kaplamalar dökülmüş durumdadır. Yapının kapısı üzerinde, insan ve hayvan motiflerinin bir arada tasvir edildiği kapı tokmakları Kopenhag Müzesi’nde sergilenmektedir.
Nuh Peygamber Türbesi ve Camii:
Nuh Peygamber’in mezarı olduğu ileri sürülen yer önemli bir ibadet yeri olmuştur. Orijinal de kilise kalıntısının üzerine yapılan eski cami yıkılarak Şırnak Valiliği tarafından tekrar inşa edilmiştir.
Abdaliye Medresesi ve Mem-u Zin Türbesi
Cizre Dağkapı Mahallesi’nde Cizre Surları’nın üzerinde yer almaktadır. Mem-u Zin Türbesi de medresenin idare odalarının altında bulunmaktadır. Yapı, 1437 yılında Emir Abdal İbni Abdüllilah Seyfettin Bohti tarafından yaptırılmıştır. Medrese bir mescit, iki adet öğrenci odası ve müderris odalarından oluşmaktadır.
Kırmızı Medrese ve Ahmed El Cezeri Türbesi
Ahmed El Cezeri ve bazı yakınlarının türbelerinin yer aldığı medrese 15.yüzyılda inşa edilmiştir. Kırmızı tuğlaların yapı malzemesi olarak kullanıldığı medrese de mescit, idare, müderris ve öğrenci odaları yer almaktadır.
Finik Ören Yeri
Cizre yakınlarında Damlarca ve Eskiyapı köyleri arasında bulunan Finik Ören yerinin tarihi M.Ö. 4000 yıllarına kadar inmektedir. Saray, zindan, sarnıç ve çok sayıda mağara evlerinin yer aldığı kentte çeşitli kaya kabartmaları mevcuttur.
Babil Ören Yeri
Cizre’nin güneybatısındaki Kebele köyünde bulunan kentin çevresi surlarla çevrilidir. 1992 yılında yapılan çalışmalarda ele geçirilen Asur hükümdarına ait bir Heykel Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kasrık Ören Yeri
Cizre’nin 6 km kuzeyinde bir boğaz içinde bulunan yerleşmede çeşitli yapı kalıntıları mevcuttur. Ören yeri günümüzde Cizre halkı tarafından mesire yeri olarak kullanılmaktadır.
Dirheler (Dev Evleri)
Kayalara oyulmuş dört büyük yapıdan oluşan Dirheler (Dev Evleri) Beytüşşebap İlçesi’nin Fargoşin yaylasında bulunmaktadır. Bu evlerin Asur saldırılarına karşı haber alma kuleleri veya yaylaya göç sırasında barınmak için yapıldıkları tahmin edilmektedir.
Şırnak'ta El Sanatları
Şırnak’ta şal-şapik ve rençberi denilen dokuma türlerinde üretim yapılmaktadır. Ancak son yıllarda dokuma tezgahlarında önemli ölçüde azalma görülmektedir. Halı, kilim dokumacılığı, keçecilik kentteki diğer el sanatlarının başında gelmektedir.
