3
Mayıs
2024
Cuma
GÜNCEL

Sonunda bu da oldu

Erciyes Üniversitesi (EÜ) Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Aksoy, botanik alanında tüm dünyada tek referans kabul edilen "Flora Of Turkey" isimli ana kaynakta bitkiler aracılığıyla bölücülük yapıldığını belirtti.

11 ciltten oluşan ve İngiltere Edinburg Üniversitesi'nden P. H. Davis tarafından kaleme alınan "Flora Of Turkey" isimli kaynağın birinci cildinin 10. sayfasında yer alan haritada; Doğu Anadolu "Kürdistan", Güneydoğu Anadolu "Ermenistan", Karadeniz Bölgesi ise "Lazistan" olarak belirtilmiş.

Doç. Dr. Ahmet Aksoy, bitki sistematiği çalışan herkesin bu kaynağı kullanmak zorunda olduğunu ve bölgelerde yetişen bitkilere de, bu isimleri çağrıştıran bölücü isimler verildiğini kaydetti. Bu kitabın başka alternatifi olmadığı için 1965'ten beri kullanılmak zorunda kalındığını belirten Aksoy, "Flora Of Turkey isimli kaynak 11 ciltlik ve bu kitabın sadece son cildi Türkler tarafından yazılmış. Diğer 10 cildi İngiltere Edinburg Üniversitesi'nden P. H. Davis tarafından kaleme alınmıştır. Bu kitapta Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi 'Ermenistan,' Doğu Anadolu Bölgesi 'Kürdistan', Karadeniz bölgesi ise 'Lazistan' olarak belirlenmiş bir harita çizilmiştir. Burada bulunan bitkilere de bu isimlere benzer bölücü isimler verilmiştir. Bu eserde bitkilere; 'Centaurea Kurdica', 'Verbascum Kurdicum', 'Symphytum Armeniacum', 'Silene Lazica' gibi isimler verilmiştir. Bu bitkiler Türkiye'nin başka yerlerinde de var. Bu bitkilere bölücü isimler yerine, bölgesel veya kişisel isimler verilebilirdi. Bu bölücü isimleri birçok yerde gördüğümüz için, bu durumun kasıtlı olarak bölücülük amaçlı kullanıldığı ortaya çıkıyor. Bu durum beni rahatsız ediyor. Maalesef bu isimleri ve haritayı kullanan 'Flora Of Turkey' isimli kaynağı bitki sistematiği çalışan her hoca kullanmak zorundadır. Çünkü bu kaynakta Türkiye'deki bitkinin bilimsel adı, tanımlanması ve nerelerde yaygın olarak bulunduğu gibi bilgiler yer alıyor" dedi.

"GEREKLİ ÇALIŞMALARIN BAŞLATILMASI GEREKİYOR"
"Dünyanın her yerinde bu kitap referans alınıyor" diyen Aksoy, "Mesela Türkiye'deki bitkiler üzerinde herhangi bir çalışma varsa bu kaynağı kullanmak zorundasınız. Botanik çalışan bir kişi için bu kitap şu anda vazgeçilemez bir referans durumundadır" ifadesini kullandı.
Türkiye'deki ve dünyadaki bütün botanikçiler tarafından kullanılan bu kaynaktan başka bir alternatifi olmadığı için yararlanıldığını ve bir kısmının değiştirilebileceğini vurgulayan Aksoy, bu konuda gerekli çalışmaların başlatılması gerektiğini belirterek,

"Türkiye'nin bitki çeşitliliği çok yüksek. Günden güne de bu çeşitlilik artıyor. Bu kitabın bir kısmı değiştirilebilir. Bunun için devletin TÜBİTAK önderliğinde bir çalışma başlatması gerekiyor. Türkiye'de çeşitli üniversiteler bir araya gelerek yeni çalışmalarla en azından bu bölücü haritanın verdiği bilgileri yok edebilir. Bitkilere verilen isimlerin hepsini belki yok edemeyiz ama onlara yakın bitkiler varsa onlara kendi bulduğumuz isimleri koyabiliriz. Mesela şu anda bizler yeni bulduğumuz türlere Anadolu'yu ve o yörenin ismini çağrıştıran Latince adlar koyuyoruz. Bu duruma da kimse itiraz etmiyor ve işi bölücülüğe taşımadığımız için rahatlıkla kabul ediliyor" şeklinde konuştu.

Aksoy, botanik alanında bu kaynağın dışında, yasal olmayarak satılan "Bilim Dilinde Kürtler ve Kürdistan" isimli kitaptan söz ederek burada yazan bilgilerin çoğunun çarptırılmış olduğunu belirtti. Bu tür kitapların kasıtlı olarak kaleme alındığının altını çizen Aksoy, "Yazılan bilgilerin çoğu çarptırılarak yazılmış. Bu kitap bizlere bir şekilde ulaşıyor. Sanıyorum piyasada korsan olarak satılmaktadır. İçinde ciddi anlamda incelenmesi ve gerçekten çok şeye cevap verilmesi gereken noktalar var. Bazı yalan şeyler kaleme alındığı ve biyoloji ile uzaktan yakından alakaları olmayan insanlar tarafından yazıldığı için bence çarpıtılmış ve bu kitapta tamamen bölücülük ön plana çıkarılmıştır" diye konuştu.

.
Yayın Tarihi : 29 Kasım 2005 Salı 12:21:59


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?