Niğde’de 2006 yılında kurulan Mübadele Derneği Başkanı Ferudun Bilge -‘İnsanlar karşılıklı at gözlüğünü çıkarıp yaşadığı yere ait tarihi değerlerin gün ışığına çıkması ve korunması için çalışmalıdır.’dedi.Sleanikte düzenlenen Türkiye’den göç etmiş Mislililer derneğinin konuğu olarak Yunanistan’a gide Ferudun Bilge karşılıklı olarak dayanışma ve turizm için daha çok işbirliği içinde olunması gerektiğini söyledi. Ömer Fethi Gürer sorularını yanıtlayan Ferudun Bilge –Niğde içinde ve kasaba köylerde çok sayıda tarihi eserin bakımsız ve harap durumda bulunduğunu özellikle Mübadele döneminden kalan birkaç yapının kurtarılarak yerel müzelere dönüştürülmesini istediklerini anlattı. 2007 yılında Misli-Konaklı da bir festival düzenlemek için çalışmalarda başladıklarını söyleyen Başkan Bilge Öncelikle Misli-Ballı ve Hasaköy Kiliselerinin yerel müze yapılması için çalışma başlatılmasını önerdi. 

Ömer Fethi Gürer sordu. Ferudun Bilge yanıtladı. 

ÖMER FETHİ GÜRER: Niğde Muhtarlar Dernekler başkanlığı, Tüm Muhtarlar Derneği Genel Başkan Vekili, İnönü Mahallesi Muhtarı son olarak ta Niğde’de kurulan ilk Mübadele Derneği Mislililer Derneği Başkanısınız.Her çalışmanızda başarılı faaliyetleriniz biliniyor öncelikle Kısaca sizden bahsedermisiniz.? 

FERUDUN BİLGE: Osmanlı Döneminde Balkanların Türk ve Müslüman olması için Konya Karaman’dan dedem Şahabettin Bilge ailesi ile Selanik-Kozaniye-Kırmızı köy’den göç ediyorlar. Çok acılar çektikleri bir süreçten sonra bu kere 1924 yılında ise bu kere Mübadele ile Anavatana geri dönüp Derinkuyu bölgesine yerleşiyorlar. Konaklı- Misli’de akrabalarımız var imiş onlarında orada olması üzerine bu kere bir arada yaşayalım diye Misli köyüne göç ediyorlar. 450 hane olarak bu bölgede iskan oluyor.Çiftçilik ile yaşamlarını devam ettiriyorlar. 1985 yılında ise bu kere ailece Niğde Merkeze göç edip burada yerleştik. Bizler Anavatanda doğup büyüdük.Ancak dündeki gelenek görenek aile yaşamını büyüklerimiz bizlere aktardı. Yunanistan’da çekilen sıkıntılar,orada kalan mal mülk eşyanız ile dünü büyüklerim hep eziyet çektikleri dönem diye anlatılar. 

ÖMER FETHİ GÜRER: Niğde yaşamınızın önemli bölümü muhtarlıkla geçti desek yanlış olmaz.Sanırım 16 yıla ulaşan bir muhtarlık süreciniz var. Bu dönemi konuşup sonrası tekrar Mübadele derneği ile ilgili konuşalım. 

FERUDUN BİLGE: evet 16 yıldır İnönü Mahallesi Muhtarıyım. Mahalleninde kurucusu sayılırız. 3 bin kişi ile başladık.20 bin nufusa gidiyoruz. Muhtarlığım dönemimde mahallede ne gerekir ise o konuyla ilgili çalıştım çabaladım. Mahallelide sağolsun taktir etti. Hayırsevelerinde mahallemize desteği çok oldu. 2 sağlık ocağı da hayırseverler yaptırdı. Niğde’de 2 sağlık ocaklı tek mahalle biziz. Belma – Mümtaz Çankaya Sağlık Ocağı, Aydoğanlar Sağlık Ocağı Mahallemizde hizmet veriyor. Cumhuriyet Ana Okulu, Cumhuriyet Kız Yatılı Okulu, Hacı Zekiye Lisesi, Murtaza –Naile Uyanık İlköğretim Okulu, Behzat Ecemiş İlköğretim Okulu,Ali Ulvi Arıkan İlköğretim Okulu mahallemizde. 18 araçlık özel halk otobüsü filosu mahallemize geliyor. Nazife-Varol Cami,Murat Doğan Cami’de hayırseveler yaptırdı. Nazife Varol Cami yapımında eski başkan Ahmet Oğuz Özmen Belediye olarak büyük katkı yaptı.800 kamyon hafriyat çektirdi.İnşaat bir türlü bitmedi. Hayırsever Nazif Varol malını mülük’ünü satıp bu camiyi yaptırdı ve kendisi kiraya çıkıp kirada oturdu. Bunlar gibi mahallemizde hayırseverlerin katkısı ile yapılan güzel hizmetler var. Ayrıca muhtarlıkta Asker aileleri ile ücretsiz internet görüşmesi sağlayan tek mahalleyiz. 

ÖMER FETHİ GÜRER: Mahalle ile ilgili güzel hizmetleriniz var. Mübadele Derneği olayı nasıl doğdu? 

FERUDUN BİLGE: Niğde’de merkez ve kasaba köylerde Mübadele ile göç etmiş çok sayıda hemşehrimiz var. Onların gelenek görenek ve dünde kalan anılarını canlı tutmak için yıllardır bir dernek kurma düşüncem vardı. Mübadele Derneği her yerde var ama Niğde’de yoktu. Niğde için bu eksikliği gördüm ve 16 yıla uzanan bir süreçte bu uğraşı verdim ama dernek kuramadık. Bu kere arkadaşlarımla bu işi yaşama geçirme kararı almayı başardık ve derneği kurduk. Benden başka Şahin Mecitkurt, Mümin Kılınç,Yüksel Erdoğanöz, Arif Mutlu, Erol Tezel,Ünal Bata dernek kurucusu oldu.Üye kayıtları başladı. Kültürel kimliği yaşatmak adına çaba ve çalışmalar yapacağız. Belediye Başkanımız bina konusunda yardımcı oldu. 

ÖMER FETHİ GÜRER: Dernek olarak bu yıl kurulmanıza karşın ilk yurt dışı gezinizi de yaptınız ve Selanik’te Misli Derneği etkinliğine katıldınız. Bu konuyla ilgili izlenimleriniz neler? 

FERUDUN BİLGE: Yunanistan’ Misti derneği tarafından davet edildik. N. Ayöneri (Misti Kasabası sakinleri) 1924 yılında Niğde’den Mübadele dönemi gidenlerin festivali vardı. Bizleri güzel karşıladılar. Festival süresince gördüklerimiz ilginçti. Niğde’de yaşamı orada canlandırıyorlardı.Üçetekli kızlar vardı. Konyalı,kaşık havaları çalıp oyunlar oynadılar. Göç edenler gibi yeni kuşakta Türkçe biliyordu.Niğde’ye özlemleri vardı. Selanik köyleri Türkçeyi iyi bilen köylerdi. Selanik’te Atatürk doğduğu eve gidip duygulu anlar yaşadık. Yunanistan’da da bizdeki gibi göç sonrası çoğu eser bakımsız ya da yıkık idi. Kimi yerleri ise temizleyip kaldırmışlar. Yunuslar köyü kısmen daha sağlam olarak dedelerimizden kaldığı gibi idi. Kozanda bulunan cami onarılmıştı. Diğer yerlerde bazı mescitler duruyordu. Türklerden dedelerimizden kalan mezarları ise geçmişte Rumlar toprak yığınları ile örtüp yerlerini belirsiz kılmışlar. Bir yerde onlarda olan ile bizde olanlar benzeşiyor. Son yıllarda yeni oluşan bir bilinç ile geçmişteki gibi eserler tahribat edilmediğini öğrendik. Bizi güzel misafir ettiler. Batı Trakya gittik. Dr. Sadık Ahmet mezarını ziyaret ettik. Batı Trakya Türkleri ile görüştük.Son yıllarda geçmişe oranla daha rahatız dediler. Cami serbest, sünnet, mevlit mahallede düğüne izin verir olmuşlar. Türkçe radyo Tv var. Türkiye’den izler taşıyan bölgede kuzu tandır ikram ettiler. 

ÖMER FETHİ GÜRER: Mübadele derneği olarak neler yapmak istiyorsunuz? 

FERUDUN BİLGE: Öncelikle 2007 yılında Misli- Konaklı’da bir festival düzenlemek amacımız. O arada Yunanistan’da da gördüğümüz gibi dünden kalan değerler yok edilmiş. Niğde’de kısmen korunan yerler var. İnsanlar karşılıklı at gözlüğünü çıkarıp yaşadığı yere ait tarihi değerleri gün ışığına çıkarma ve koruma çalışması yapmalıdır. Ben Kozana camine orada gittim. Burada da o insanlar Misli ibadet yerlerine geldiğinde temiz düzenli yerel müze yapılmış bulsunlar. Misli Konaklı Kiliseye gelen biri ile karşılaştık. Misli gezmeye gelmiş 2 çocuk para istemiş o da babanıza söyleyin burada para çok demiş.bir gelişinde kilise kazıldığını görünce çok üzülmüş sözünün yanlış anlaşıldığını fark etmiş. O turist dediği siz iyi bakarsanız bu yer turizm için çekim alanı olur sizde para kazanırsınızmış onlar ise bu yerde çok para gömülü anlamış ve ne yazık ki kilise kazmışlar. Yunanlı Kilise sahiplenilirse para kazanılır diyor bizde kazılırsa para çıkar anlaşılıyor. Bu konularda yapılması gerekenler var. Dernek olarak eselerin korunması yerel müze olması ve mübadele ile gelenlerin dayanışma gelenek görenek yaşaması için çalışacağız.