TBMM Patates Araştırma Komisyonu Başkanı ve AK Parti Niğde Milletvekili Erdoğan Özegen, Türkiye'de patatesin sadece yemeklik olarak kullanıldığını, gelişmiş ülkelerde ise üretimin yüzde 50'sinden fazlasının sanayide kullanıldığını söyledi. 

4. Ulusal Patates Kongresi, Niğde'de başladı. 3 gün sürecek kongrenin açış konuşmasını yapan Niğde Patates Araştırma Enstitüsü Müdürü Hüseyin Onaran, Türkiye'de son yıllarda patates sertifikasyon ve tohumluk patates üretimi yapılmaya başlandığını, ancak geçtiğimiz yıllarda ortaya çıkan patates siğili hastalığı nedeniyle Nevşehir'de 133 bin, Niğde'de ise 25 bin dekar alanın karantina altına alındığını belirtti. Patates sorununun çözümü için TÜBİTAK ve Patates Araştırma Komisyonu tarafından Tohumluk Patates Üretiminin Geliştirilmesi Projesi başlatıldığını ifade eden Onaran, çalışmalar sonunda başarının sağlanacağına inandıklarını kaydetti. 

TBMM Patates Araştırma Komisyonu Başkanı ve AK Parti Niğde Milletvekili Erdoğan Özegen ise, patatesin 81 ilin 72'sinde üretilmeye başlandığını, iklim ve toprak şartlarına göre en kaliteli verimin ise Niğde ve bölgesinde alındığını belirterek, "Bu potansiyeli kaybetmeden nasıl koruyabilir ve geliştirebiliriz?" sorusuna en iyi cevapların bu kongrede alınacağını ifade etti. Özegen, "TBMM'de uzun yıllar ihmal edilen patates sorunuyla ilgili komisyon kuruldu. Geçtiğimiz yıl da önemli çalışmalar yaptık. Komisyon raporu TBMM'de kabul edildi ve alınması gereken birçok tedbir alındı. Bizim yaptığımız çalışmalar sonucunda, patates yetiştiriciliğinde yaşanan tohumluk, münavebe, üretim ve sulama teknikleri, depolama-nakliye-pazarlama gibi sorunlar; üretici sorunlarında ise maliyet, birikmiş borçlar, alternatif ürünler, sanayi tipi patates üretimindeki rekolte düşüklüğü ve bu alanda sanayinin gelişmemesi ve dış ticaret sorunları olarak ortaya çıkmaktadır" dedi. 

Türkiye'de patatesin 150 yıllık bir geçmişi olduğunu vurgulayan Özegen, gelişmiş ülkelerde, üretilen patatesin yüzde 50'sinden fazlasının sanayide kullanıldığına dikkat çekerek, "Amerika'da üretim 22 milyon ton, bunun 13 milyon tonu sanayilik patates olarak ortaya çıkıyor. Hollanda'da üretilen 7.7 milyon tonun 4 milyon tonu, İngiltere'de 7.1 milyon tonun 4 milyon tonu, Fransa'da 6.5 milyon tonun 3 milyon tonu, Almanya'da 12.1 milyon tonun ise 7 milyon tonu sanayilik ürün olarak üretiliyor. Ülkemize baktığımız zaman 5.2 milyon ton patates üretiminin sadece 0.12 milyon tonu sanayide kullanılmaktadır. Demek ki bu ürünle ilgili biz sanayimizi geliştirememişiz. Zaman zaman pazarlama konusunda çıkan sıkıntıların temelinde de bu yatmaktadır. Yani patatesi sadece yemeklik olarak kullanmaya devam ediyoruz, sanayisi gelişmiş ülkeler ise üretimin yüzde 50'sinden fazlasını sanayide üretip pazarlama imkanına sahip" diye konuştu.
Patates üreticisinin, ekmek teknesini kaybetmekle karşı karşıya olduğunu ifade eden Özegen, buna rağmen üreticilerin kongreye gerekli ilgiyi göstermediklerinden yakınarak, bu konuda akademisyenlere, devlete ve çiftçilere çok önemli görevler düştüğünü, bu alanda herkesin üzerine düşeni yapması durumunda çiftçilerin ekmek teknesini kaybetmeyeceğini belirtti. 

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdür Vekili Dr. Mesut Keser de, tarımsal üretim konularında dünyada değişik çalışmalar yapıldığını, az gelişmiş ve gelişmiş ülkeler arasındaki farkların burada kendini gösterdiğini kaydetti. Ülkedeki Ar-Ge çalışmalarına ayrılan her 1 liralık yatırımda geri dönüşümün 5-6 kat olarak gerçekleştiğini, ancak gelişmekte olan ülkelerde bu rakamın 15-20 misli, gelişmiş ülkelerde ise 30-40 katına kadar ulaştığını vurgulayan Keser, "Gelişmekte olan ülkelerde Ar-Ge çalışmalarının çok fazla geri dönüşünün olmamasının en önemli nedeni, potansiyele henüz yaklaşılmamış olmasından kaynaklanmaktadır. Ülkemize baktığımızda özellikle tarımsal araştırmalar konusunda yapmış olduğumuz her bir birim harcamaya karşılık 'Bizim geri dönüşümüz ne oluyor?' diye Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü olarak bir çalışma yaptık. Bu çalışma sonucunda harcanan her 1 liranın geri dönüşü 6 lira olmaktadır. Bu rakamın çok daha yukarılara çıkartılması gerekmektedir. Ülkemizdeki geri dönüşleri çok daha yukarılara çıkarmak için var gücümüzle çalışmamız ve çaba göstermemiz gerekiyor. Patates konusuna gelindiğinde maalesef istediğimiz yerde ve düzeyde değiliz. Ar-Ge çalışmaları konusundaki çıktılara baktığımızda, düşük yoğunlukta çalışmalar yapmaktayız. İstatistikler sonucu yaptığımız değerlendirmelerde maalesef Ar-Ge geri dönüşü Türkiye ortalamasının da çok altında. Gelişmiş ülkelerin az gelişmiş ülkelerden en büyük farkı, önceliklerini çok iyi yapabilmeleridir. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı olarak patatesi önemsiyoruz. 5 yılda bir yaptığımız Ar-Ge çalışmalarında patatesle ilgili araştırmalar en ön sıralarda yer almaktadır. TÜBİTAK destekli 1 milyon 700 bin YTL bütçesi olan yeni bir proje başlatmış bulunmaktayız. Gelecek yıllarda bu projenin faydası patates konusunda düşük olan çalışmaları çok daha iyi seviyelere getirecektir" şeklinde konuştu.