Portale yansıyan aşk mı acaba ? -Ö. Fethi Gürer

NİĞDE İÇİN ÇOK ÖNEMLİ BİR ŞAHESER!ALADDİN CAMİ KAPISINDAKİ GÖLGE İLE DOĞAN KADIN YÜZÜ. Gözünüzü kapatıp bir düşleyin,. padişahın varlığında Şeriat kurallarının uygulandığı, resim olgusu olmadığı bir süreçte bir yapı ustası olarak size bir cami ,işinde görev veriliyor ve siz Portalinde yer alan ince taş işçiliği yaparken o bölgede aşkınızı resimleyecek bir gölgenin oluşumuna olanak sağlayacak mimariyi yaratıyorsunuz.

Bu ne Ferhat ın dağları delmesine benzer ,ne Mecnunun hikayesi gibidir. Bu bambaşka bir olay. Denir ki Cami inşaatında çalışan ustalardan biri Niğde beyinin kızına aşık olur.Ancak aşkının karşılığı yoktur. Aşk yarası ile aşkını yüreğine sevgisini caminin portaline işlediği söylence olarak anlatılır.

Alaaddin cami portalindeki Taçlı Kadın yüzünden bahs ettiğimi anlamışınızdır. AŞK İLE BU PORTALDE SABAH SAAT ONDA GÖLGE İLE DOĞAN YÜZÜN YAPILDIĞI bilinendir. Farklı olasılıklar düşünülemez mi?

Toplum olarak ilk aklımıza aşk geldiği için bu olayı böyle görmemiz olası. Bey kızı ile usta aşkı olabileceği gibi farklı olasılıklarda olmaması için bir neden yok?

Örneğin karısı yada kızı beklenmeyen biçimde ölen bir ustada aynı duygularla sevdiklerini resim etmesi olası olamaz mı?Keza bu kızın saçları örülü, saç örmek ise daha çok halkın izlediği bir yol, padişah kızları da saç ördürür mü idi.Çünkü saç çalışan bayanın işini kolay yapması içinde izlenen bir yol.

Farklı bir bakışla da ansiklopedilerde de yer bulan ‘Geçti Bor’un Pazarı ,Sür Eşeğini Niğde’ye’ olayındaki ayrı anlatımdaki bey kızının acısı ile böyle bir işe izin vermiş olamaz mı?

O hikaye biliyorsunuz köylünün köyden Bor’a geç kalması nedeni ile anlatılır ama bir farklı anlatımda da özetle Uzak diyarlarda Kızı dert sahibi bir bey vardır. Kızının hastalığı için her türlü yola başvurur kızını hastalıktan kurtarmaz . Bir gezgin tesadüfen yolu yolu o uzak diyara düşer.

Beyin kızının hastalığını duyar. Gider der ki "bu kızınızı Bor diye bir şehir var oraya götürün havası, suyu şifadır" Çaresiz bey kızına olan sevgisi ile yola düşer Bor’a gelir ve Bor’da gerçekten bir süre sonra kızının hastalığı iyileşir; ancak bunu duyan hastalarda Bor’a akın edince Bor’da denge bozulur ve bey kızı ile Niğde’ye göç eder.

Bor’a gelipte beyin kızını merak edenlere ‘Geçti Bor’un pazarı Sür Eşeğini Niğde’ye ‘denir. Hikaye böyle özetlemek olası. İşte bu hikayedeki beyin Niğde’de yerleşip böyle bir cami için sorumluluk almadığını veya o beyin çok sevdiği kızının portalinde görüntüsünün yaratılmasına göz yummayacağı söylenebilir mi?

Çünkü tarihte var olan farklılıklarda mutlak o bölge bey,inin yada yöneticisinin izni esasta var. Yoksa kelle gidecek. Bu görüntü bir ustanın bilerek yarattığı bir özellik olarak değerlendirildiği için emsali yok bir güzellik içeriyor. Yada bunu yapan usta dahi bir gün bu görüntüye böyle bakılacağını düşünmedi ise ve tamamen tesadüfen bu şahaser ortaya çıktı ise hani şu hatalı para basılırda en değerli o olur ya bilgi dışı bi özellik ile olay doğdu ise.

İşte size Aladdin Cami. ’Taçlı Kadın Başı’ için birden çok düşünülecek değerlendirme sunduk. Gerçek olan muhteşem bir içerik Cami doğu portalinde sizinde görmenizi bekliyor. Yapan usta kimdi.neden yaptı. Kim aşk hikayesini ilk dillendirdi.Acaba bilerek mi yaptı, yada yap diye talep mi açıldı?

Güneş ile doğan yüzdeki bayan kim annemi, kızmı, sevdalımı bir aşk mı? Niğde için tarih yazan önemli değerler var. Biliyorum ki detaylarıda inceliyorlar. Taçlı Kadın Başı acaba cami ile ilgili dünlerde varmı? Selçuklu yada Osmanlı eserlerinde tanım olarak yer buluyormu?


1223 ‘lü yıllara uzanan yapı tarihi içinde anlatılar yorumlar bakışlar ile Alaadin Cami portali özelliğini ve güzelliğini koruyor. Bor’da Kale Cami yanında Sarı Kız Türbesi var. Mağara bir yapıda baba kız yatıyorlar. Denir ki Kale Cami yapılırken baba kız çalışanlara yemek yapar yardım edermiş. Kız o denli güzelmiş ki, görende saçının bir telini alamaya çabalarmış sonuçta camiye yaşadıkları mağaradan bir yol açılmış oradan gidip gelmişler .hikaye uzunda sonuçta öldüklerinde o yolda bir pınar doğmuş ve o su yıllarca kutsal sayılıp içilmiş.

Ne farklı özellik ve güzellikte hikayeler var.Hatta Kale cami temeli bir türlü tutmamış atılamamışta bir kış günü kırağı yağmış salt bügünün temelleri ile cami olan alan işaretli gibi kalmış ve o alana atılan temel tutmuş bu ve benzeri anlatılarla camiler içinde dünden gelen yorumlar var.


Bu nedenle Alaaddin Cami içinde Portaldeki Taçlı Kadın Başı çok yoruma açık bir anlatı içeriyor. Farklı düşüncelerle bakmakta olası esas özü böyle bir güzelliğin günümüze kadar gelecek incelikte yapılmış olması. Yapanın mezarı dahi bilinmese çoktan toprak olup dünya değiştirse de becerisi hala anadolu da tek olarak anılıyor.

Halk inanışı ile TAÇLI KADIN BAŞI bir aşk hikayesi ile özdeşleşiveriyoruz. Ferhattan,Mecnundan gelen anlatılarla hikayesi bol bir toplum olarak ta Bu anlatıda olasılıklardan biri günümüze değin yaşadığı içinde inanılan ama başka bir pencereden de olaya bakarak farklı anlatımlarla da düşler kurmamıza da engel yok.Nasıl olsausta için o benim amcamdı, dayımdı, ben biliyorum diyecek olanda yok. En yakın olasılıkla her yüz o portal de şekil buluyor olabilir doğrusu bir kadın yüzü sabah saat 10.00da güneşte varsa kapının üzerinden size bakıyor.