Heyelan ve selin sebebi: İhmal!
Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Tuncay Özarman, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde heyelan ve taşkınları engellemek için heyelan ve taşkın haritası hazırlanarak bu bölgelerin koruma altına alınması gerektiğini söyledi.
Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Tuncay Özarman, bölgede aniden bastıran yağmurun suya doygun olan toprakların akışa geçmesine neden olduğunu belirterek, bölgenin zemin özellikleri dikkate alınmadan yerel yönetimler tarafından verilen yoğun yapılaşma kararlarının istenmeyen olayların yaşanmasına neden olduğunu kaydetti.
Belediyelerin sınırları dışındaki kontrolsüz yerleşimlerin hiçbir mühendislik ölçütü ve imar kuralları dikkate alınmadan yapıldığını ifade eden Özarman, "Dere yataklarının daraltılması, son yıllarda hızla gelişme gösteren sanayi tesisleri ve yerleşim alanlarının yeterli koruma tedbirleri alınmadan akarsu yataklarına yakın taşkın sahası içinde kurulması acı sonuçları beraberinde getirmiştir. Bu konulardaki ihmaller bölgemizde heyelan ve sel gibi büyük doğal afetlere yol açmakta, bunun sonunda can ve mal kayıpları olmaktadır. Sonuç olarak kentleşmede bilinçsiz yer seçimlerinin politik ranta dönüştürülmesiyle bölgemizde heyelan ve sellerden sonra en büyük hasar vadi tabanlarında ve dere yataklarındaki yerleşimlerde görülmektedir. Yerleşim yerini birbirine bağlayan yollar kesinlikle dere yataklarına heyelan riski yüksek olan yerlere yapılmamalıdır. Kent merkezlerinin dışında belde ve köylerde dere yatakları ve kırsallarda inşa edilecek tüm yapılaşmalar içinde yer seçimi esnasında mutlaka jeolojik zemin etütleri yaptırılması şartı getirilmelidir. Erozyon nedeniyle dereler kum, çakıl ve kayalara dolduğundan dere yataklarındaki suyun normal akışının sağlanması için sık sık ilgili kurumlarca temizlenmesi gerekmektedir. Bölgemizdeki tüm yapılaşmalar için belediyeden yapı ruhsatı alma zorunluluğu getirilerek vatandaşların bilinçsizce her istediği konut yerine kontrolsüz konut yapmaları önlenmelidir" dedi.
"Uydudan alınan görüntüler yardımıyla dünyada olduğu gibi bölgemizde de doğal afetlere yönelik CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) yapılması gerekmektedir" diyen Özarman, "Doğal afetler, gerekli bilimsel ve teknik uygulamaların hayata geçirilmemesi sonucu can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır. Bunun nedeni şehir imar planları yapılırken jeolojik-jeoteknik çalışmaların yapılmaması, yanlış yer seçimleri, politik kaygılar, yerel yönetimlerin oy kaygısı, teknik çalışmaların ciddiye alınmamasıdır. Can ve mal kaybını önlemede heyelan ve sellere neden olan faktörlerin belirlenmesinin riskli bölgelerin potansiyel heyelan ve feyezan haritalarının yapılarak yerleşim ve altyapıyla ilgili kararların alınmasında göz önünde bulundurulması gerekir" diye konuştu.
Özarman, sürekli kanayan bu yaraya acil tedbir alınması gerektiğine dikkat çekerek, "Trabzon-Rize il merkezlerinde Afet İşleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı Heyelan Araştırma Bölge ve Şube Müdürlükleri kurulmalıdır. Bölgemizde heyelan ve taşkınları engellemek için en önemli çözüm, bölgeye ait heyelan ve taşkın haritası hazırlamaktır. Bu haritaları hazırlamak biraz masraflı ve yorucu olabilir ancak en kolay yol budur. Bu haritaları oluşturduktan sonra tek yapacağımız şey tehlikeli bölgeleri koruma altına alarak, yöre insanlarını doğal afetlerden korumaktır" şeklinde konuştu.
