Türkiye'de her gün 6 milyon bayat ekmek çöpe giderken, bunun faturası ise Türkiye'ye yıllık 1 milyar 300 milyon liraya mal oluyor. Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin ucuz ve kaliteli ekmek üreten fabrikası Besaş'ın bayat ekmeklerle yapılacak yemek ve tatlı tarifleri ise büyük ilgi görüyor. Ekmekleri çöpe atılmaktan kurtarmak için yemek tarifleri:

Ekmek Kavurması: Ekmeleri elinizle kopartarak doğrayın. Tavaya biraz sıvı yağ koyun ve ekmekleri ilave edin. Biraz kavurun. Bir kasede yumurtaları çırpın, birden yumurtaları ekmelerin üzerine dökün, sürekli karıştırarak pişirin. Baharatlarını ilave edin. Bir fincan su ile salçayı ezin ekmeklerin üzerine dökün, yarım dakika daha karıştırarak pişirin. En son peyniri ilave edin, karıştırın ve tavanın altını söndürün.

Papara: Lokma lokma doğranmış ekmek dilimlerini bir tepsiye yerleştirin. 2 kaşık tereyağı koyduğunuz bir tavada ince kıyılmış soğanı 4 dakika çevirin. Sonra et suyuna atıp kaynamaya bırakın. Et suyunun 1 bardağını ayırıp, kalanın soğanlar iyice ölünce ekmeklerin üzerine gezdirerek dökün, 3 yumurta sarısını iyice çırparak ayırdığınız et suyuna katın va ekmeklerin üzerine gezdirin. En son 2 kaşık kızgın tereyağına katacağınız kırmızı biberi üzerine dökerek sofraya getirin.

Tirit: Ekmekleri küp küp küçük küçük doğrayıp teflon tava da yakmadan az yağla kızartıyoruz. Yumurtaları kasede kırıp kaşarla karıştırdıktan sonra kızaran ekmeklerin üzerine döküp pişiriyoruz.

Ekmek Oğması: Bayat ekmeklerin içi istenirse kabuğuyla birlikte ufalanır. Bir kapta eritilen tereyağı dökülerek kavrulur. Sonra üzerine bir yumurta kırılıp ekmek ufakları ile alt-üst edilir. Ardından bir bardak süt dökülüp yeniden karıştırılır. Çok hafif ateşte süt çekilinceye kadar bekletilir. Süt çekilince ateşten alınır ve üzerine bir bez konularak demlenir. Soğuyunca yenir.

Kalacuş: Bayat ekmek, küpler şeklinde bıçakla kesilerek derin bir kaba konulur. Margarin tavada kızdırılır. Soğan, kızgın yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Çalkalanarak ayran kıvamına getirilen yoğurt ile su, yağ ve soğanın bulunduğu tavaya ilave edilir. Birkaç dakika kaynatıldıktan sonra, oluşan karışım derin kapta bulunan doğranmış bayat ekmeklerin üzerine dökülür. Kabın kapağı kapatılır. Bir süre ateşin üzerinde tutulur ve hemen servise sunulur.

Bayat Ekmek Pizzası: Ekmekler dilimlenip küp kesilir. Margarin ile yağlanmış ve un serpiştirilmiş fırın tepsisine yayılır. 4 yumurta çırpılır, içine 2 su bardağı süt, 1 paket kabartma tozu, 1/2 çay bardağı sıvı yağ katılır. Tekrar çırpılıp ekmeklerin üzerine dökülür. 1 gün bekletilebileceği gibi hemen de pişirilebilir.Fırına verilmeden önce, üzerine dilimlenmiş sucuk, salam veya sosis yerleştirilir. Domates, biber dilimleri de yerleştirilebilir. Bunların üzerine de kaşar rendesi serpiştirilir.

Tahinli Ekmek Salatası: Sarımsaklar ezilir. Tahin, su, limon suyu ve sarımsak derin bir kasede karıştırılır. Kimyon, kırmızı toz biber, 1 kahve fincanı ceviz içi, zeytinyağı ve tuzu ayrı bir kasede karıştırılıp tahinli karışıma eklenir. Malzemeler birbirine yedirinceye kadar iyice çırpılır. Ekmek içi tahinli karışıma ilave edilip harmanlanır. Servis tabağına alarak kaşığın sırtı ile düzeltilen salata maydanoz yaprağı ve kalan cevizle süslenir.

Muhammara: Ceviz, sarımsak ve galeta unu robota konur. 2 veya 3 kere pulse modunda karıştırılır. Limon suyu, biber salçası veya közlenip küçük doğranmış kırmızı biber, kimyon ve pul biberi ilave edilir. Robotta karıştırılırken zeytin yağı ilave edilir. Fırında ısıtılmış pide parçaları veya kızarmış ekmek dilimleri üzerinde servis yapılır.

Bayat ekmekten yapılacak tatlılar ise şöyle:

Sütlü Bayat Ekmek Tatlısı: 1.5 bayat ekmeğin içi derin bir kaba ufalanır. Üzerine 1.5 su bardağı süt gezdirip karıştırılır.Yarım saat bekletildikten sonra ekmek içleri el ile sıkılıp süt süzülür. Buna eritilmiş 3 çorba kaşığı margarin, 3 yumurta ve 1 çorba kaşığı toz şeker eklenip karıştırılır.Yüksek kenarlı bir tepsi yağlanır. Hazırlanan karışım tepsiye 1.5 cm. kalınlığında olacak şekilde dökülür. 180 derecede ısıtılmış fırında 40 dakika pişirilir. Şişip kabaracak olursa, bıçak ile birkaç yerinden

delinir. Tatlı fırında pişerken, bir tencerede 1 su bardağı toz şeker, aynı miktarda su ve 1 tatlı kaşığı limon suyu kaynatılır. Fırından çıkarılan tepsi üzerine gezdirilerek dökülür.Tatlı soğuyunca baklava şeklinde dilimlenir. Hindistancevizi veya iri kıyılmış ceviz ile süslenerek servise çıkarılır.

Ekmek Helvası: Bir tencerede 3 su bardağı dolduracak kadar ufalanmış ekmek içi, yarım su bardağı erimiş tereyağında sürekli karıştırılarak, hafif bir esmerlik alana kadar kavrulur. Ayrı bir tencerede 1 su bardağı toz şeker ve 1.5 su bardağı süt kaynatılıp ılıtılır. Vanilya eklenir.Ilık süt şerbeti, ekmekli malzemeye katılır. Tencere kapağı kapalı olarak 15 dakika beklenir. Tane tane olan helva, servis tabağına alınıp çekilmiş antepfıstığı ile süslenir.

Bayat Ekmek Tatlısı: Şekerden iki kaşık ayırıp, kalanı ile kıvamlı şurubu hazırlayınız. Bayat ekmek içlerini sütle ıslatınız. Yumuşayınca ezerek koyu bir bulamaç yapınız. Erimiş yağa yumurtaları katıp, karıştırınız. Sonra bu karışıma ekmekleri ilave ediniz.Küçük yağlanmış tepsiye karışımı koyup, yayınız. Üzerine ayırdığınız şekerleri dökünüz. Isıtılmış orta hararetli fırında katılaşıncaya kadar pişiriniz. Fırından çıkarıp, üzerine ılık şurubu dökünüz. İstenilen şekilde kesip, servis yapınız.