O, dünyanın en eski evi

Amerikalı uzmanların yaptığı inceleme sonrasında dünyanın en eski evi olarak tescillenen 14. yüzyıla ait kerpiç eve restorasyon için sponsor aranıyor.

Yüksek Anıtlar Kurulu üyeliği görevinde bulunan ve halen Mimar Sinan Fakültesi’nde ders veren Mimar Hüsrev Tayla, 1300’lü yıllarda yapıldığı Amerika’da yapılan toprak analizleri ile kesinleşen Bursa’nın Molla Fenari semtindeki kerpiç evin kamulaştırılıp, elden geçilerek tamirinin yapılmasının evin uzun yıllar daha ayakta kalmasını sağlayacağını söyledi.

Kazım Baykal sempozyumu için Bursa’ya gelen Mimar Hüsrev Tayla, Ulucami’de ilk hutbeyi irad eden Hamidullah’ı Veli Hazretleri’nin halkın işçilere her gün ekmek getiren Somuncu Baba tarafından verildiğine işaret ederek, "Hamidullah’ı Veli Hazretleri’nin 1396 olan vefat tarihi de evin onun tarafından yapıldığını doğruluyor. Büyük evliyalardan olan Somunca Baba’ya ait bu kerpiç ev ile yine yanında bacaları bir olan eski evin kamulaştırılarak bakımının belediye tarafından yürütülmesi büyük önem arz ediyor. Bu evlerin röleve çalışmalarını bizzat ben hazırladım. Böyle bir gönüllü kuruluş çıkar ise her türlü yardımı vermeye hazırım" dedi.

FIRINLARI HALEN DURUYOR

Bursa’da Molla Fenari semtinde Somuncu Baba tarafından yapıldığı tahmin edilen 665 yıllık kerpiç bina, Amerikalıların evin toprak örneklerini incelemesiyle dünyanın en eski evi olarak kabul edilerek tescillendi. Ulucami’nin Yıldırım Beyazıt Han tarafından inşa ettirildiği dönemde, yaptığı küçücük fırınlarda bütün işçilere yetecek kadar ekmek pişiren halk arasında Somuncu Baba olarak bilinen Hamidullah Veli Hazretleri’nin yaptığı evin, günümüzde halen ayakta durması, toprağın zamanla taşlaşmasına bağlanıyor. Hamidullah’ı Veli Hazretleri’nin Ulucami’nin işçilerine somun yapmak için inşa ettiği 2 küçük fırın ise halen günümüzde duruyor.
Bu arada çevre halkı ise, kayalık bir zemine yapılan ve günümüzde halen kullanılan dünyanın en eski evinin temelinin dualı eller ile atılmasının da bu kadar depreme rağmen ayakta kalmasını sağladığı görüşünde.

Duvar kalınlığı 80 santimetre olan eve bir pencere açtırmak için yıllar önce bir ustanın 17 gün çalıştığını belirten ev sahipleri de, evin bakımını her yıl mutad olarak yaptıklarını belirtiyor. Son olarak 1997 yılında evin dış cephesi bir kerpiç ustası tarafından yine samanla karılan toprakla elden geçirilip sıvandı.

Diğer yandan Amerika’da zengin ailelerin, son yıllarda topraktan inşa edilmeye başlanan kerpiç tipi iki-üç katlı müstakil evleri yüksek fiyatlarla satın aldıkları öğrenildi. Bu arada kerpiç evler duvar kalınlığı sebebiyle yazın çok serin ve kışın sıcak oluyor. Uzmanlara göre, ısı dengesini doğal olarak sağlayan kalın toprak duvarlar, insan vücudunun elektriğini de alarak dinçlik veriyor.