Dr. Fatma Erzengin, ergenlerde görülen sınav stresinin çok etkenli olduğunu belirterek, "Sınava hazırlanma sürecinde ve sınav sırasında yapılacakların yanı sıra, ailenin imtihandan beklentileri de ergen üzerinde stres oluşmasına sebep oluyor" dedi.

Aile ve öğretmenlerin iyi iletişim kurması ve iş birliği yapmasının başa çıkma süreçlerini kolaylaştırdığını anlatan Erzengin, "Sınav stresini yaşamamak için alınabilecek tedbirlere bakarsak, uygun bir program hazırlayarak düzenli çalışılması başta gelmekte. Zamanın düzenlenmesi kaygıyı azaltır. Gerçekçi çalışma hedefleri konularak öğrencinin kendi kapasitesi oranında saat ayarlamalarına gidilmelidir. Öte yandan çalışmaları sosyal faaliyetlere ara vermeden düzenli bir şekilde sürdürmek de çok önemli.

Yoğun çalışma temposu zamanla bıkkınlık ve tükenmişliğe sebep olur. Başkalarının yorum ve telkinlerine kapılmak sınav stresine kapı açar" dedi.

Sınava çok az zaman kala bilinmeyen konuları çalışmaya başlamanın kaygıyı artırabileceğine işaret eden Erzengin, "Yeterli süre yoksa bu konulara girmemek en uygun olanıdır. Bu dönemlerde özellikle yürümek gibi fiziki faaliyetleri artırmak, sınav heyecanının getirdiği hareketlilik hissi ve huzursuzluğu önlemede işe yarayabilir. Önemli bir diğer konu da beslenmedir. Beslenme ve uyku düzeni aslında sürekli dikkat edilmesi gereken önemli fizyolojik ihtiyaçlardır. Tıpkı ders programı gibi bu ihtiyaçların da

belirli bir düzeni ve ritmi olması gerekir. Artan kaygılar bu ritmi bozabilir. Daha çok çalışma düşüncesi, acelecilik, zaman baskısı da özellikle sınavın yaklaştığı günlerde bu düzeni bozan faktörlerdir" şeklinde konuştu.

AİLELERE DÜŞEN GÖREVLER

Erzengin, sınav stresinin oluşup derinleşmesinde ailelerin de rolü olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:

"En önemli basamaklardan birisi, sınavın her ebeveynin kendisi için ne anlama geldiğini anlamasıdır. Çoğu zaman anne babanın istekleri, beklentileri ve hayalleri çocuğunkilerle karışabilir. Bütün yönlendirmeler bu istekler doğrultusunda şekillenebilir. Beklentileri çocuğun yeteneklerine ve seviyesine göre belirlemek akademik ve sosyal uyum için oldukça önemlidir. Bunları düşünmeden atılacak adımlar zorlanmaları ve hayal kırıklıklarını birlikte getirir."

Sınav stresinin anksiyete bozuklukları ve depresyona sebep olabileceğini vurgulayan Fatma Erzengin, "Sınav kaygısı genelde ders çalışma, sınavı düşünme gibi durumlar akla geldiğinde ortaya çıkan bir kaygıdır. Ancak bazı durumlarda bu kaygı kendini bütün güne yaymaya başlayabilir. Tükenmişlik hissi, keyifsizlik ve isyan duyguları sınava hazırlanan çoğu insanda zaman zaman ortaya çıkabilecek doğal belirtilerdir" açıklamasını yaptı.

Bu belirtilerin uzamasının tehlikeli olduğunu belirten Erzengin, şöyle devam etti:

"Daha uzun süren bir hal almaya başlayıp belirtilere yoğun isteksizlik, hayattan zevk almama, sınava çalışamayacak seviyede huzursuzluk, konsantrasyon güçlüğü, derslere dikkatini verememe, uyku ve iştah problemleri eklenmeye başlarsa depresyondan şüphelenmek gerekir. Bu sıkıntıların çok yoğunlaştığı durumlarda, 'Ölsem de kurtulsam' düşünceleri ön plana çıkabilir. Bu düşünce ve duygular ders çalışma ve sınavla ilgili performansı kötü yönde etkileyerek başarıyı düşürür. Bu gibi durumlarda zaman kaybetmeden psikiyatrik yardım almak son derece önemlidir."

İHA

Yayın Tarihi : 9 Nisan 2010 Cuma 16:45:04

Güncelleme :9 Nisan 2010 Cuma 17:23:28