Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü tarafından bulunan taşlar Bursa'nın tarihine yeni bir ışık tuttu. Bursa'da ilk insan topluluğunun Milattan Önce 400 bin yıl önce yaşadığı tespit edildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın izniyle Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü tarafından "Bursa ve Çevresi Kültür Envanteri Projesi" çerçevesinde yapılan araştırmada, Bursa tarihine ışık tutan taşlar bulundu. Üniversite, 15 Haziran 2009 tarihinde başlayan yüzey araştırmasının ilk bölümünde Keles ilçesinin ikinci bölümünde ise Orhaneli ilçesinin taranması ile çalışmalarını tamamladı. Yapılan araştırmayla iki önemli hipotez çürütülmüş oldu. Şu ana kadar var olan hipotezlerde, Uludağ yöresinde prehistorik çağa ait yerleşim yerleri bulunmadığı ve alt paleolitik çağ ismi verilen insanoğlunun dip tarihine ait kültürlerin Orta Anadolu'nun batısında, Akdeniz bölgesinin ise kuzeyinde bulunmadığı söyleniyordu.

Yeni elde edilen bilgiler ışığında şu ana kadar ortaya atılan her iki hipotezin de yeninden gözden geçirilmesi gerektiğini söyleyen Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin, söz konusu keşfin Keles'in Kıranışıklar köyünün yaklaşık 1 kilometre batısında bulunan Belen Tepe mevkiinde yapıldığını söyledi. Burada bulunan alt paleolitik çağa ait taş aletlerin sadece Bursa'nın değil, tüm Batı Anadolu'nun tarihini yeniden yazdıracak kadar büyük bir öneme sahip olduğunu ifade eden Şahin, "Belen Tepe'de keşfedilen bu kalıntılar, yaklaşık 1 milyon yıl ile 400 bin yılları arasında görülen Acheul kültürünün Bursa'da da yaşamış olduğunu açık bir şekilde göstermektedir. Bu özelliğiyle bugüne kadar Bursa'nın tarihiyle ilgili öne sürülen hipotezlerin tamamı çürütülmüş ve Bursa'nın geçmişi konusunda yeni bir sayfa açılmış olmaktadır. Bununla birlikte, tarafımızdan 2007 yılında keşfedilen Şahinkaya Mağarası'ndaki buluntuların da tesadüfi olmadığı artık çok açık bir şekilde
anlaşılmaktadır" dedi.

Belen Tepe buluntularının, Bursa ve çevresinin en eski tarihini ortaya koyduğunu belirten Şahin, bu dönemde genel olarak, insanların avcı-toplayıcı bir hayat tarzına sahip olduklarını, bu insanlarla ilgili en önemli kalıntıların zamana karşı dayanıklı olan taş aletler olduğunu söyledi.

TARİH KİTAPLARI DEĞİŞİYOR
Şahin, söz konusu buluntuların Bursa'nın tarihini değiştirdiğini, şu ana kadar Bursa'nın tarihiyle ilgili yazılan kitapların değişeceğini söyledi. Şimdiki tarih kitaplarında Bursa'da ilk insan yaşantısının İsa'dan önce 3 bin yıllarda olduğunun belirtildiğini hatırlatan Şahin, yeni bulunan taşlar incelendiğinde Bursa'da ilk insanların Milattan Önce 400 binli yıllarda yaşadığının görüldüğünü söyledi.

İnsanoğlu tarihinin bu dönemlerinde henüz metali tanımamadığını belirten Şahin, "Araştırmamız, kuzeybatı Anadolu'da hiç bilinmeyen bir alt paleolitik kültürün keşfedilmesini sağlamıştır. Bu keşfin arkeoloji bilimine en önemli yansıması, bugüne kadar üretilen teorilerin tümünü tartışılır hale getirmiş olmasıdır. Ayrıca, böylece Bursa'nın tarihinin bu güne kadar bilinenin aksine yüz binlerce yıl önceye gittiğini kanıtlamış olmaktadır. Belen Tepe mevkiinde keşfettiğimiz buluntular, alt paleolitik çağın en önemli kültürlerinden olan Acheul kültürüne aittir. Acheul kültürünün en belirgin aletleri de el baltası olarak bilinen, iki yüzeyden işlenmiş taş aletlerdir.

Bugüne kadar bu kültürün, yakın coğrafya olarak sadece Yakındoğu ve Batı Avrupa'da bulunduğu, buna mukabil kuzeybatı Anadolu da dahil olmak üzere, Doğu Avrupa'da bulunmadığı sanılmaktaydı. Yaptığımız keşifle bu hipotezin yanlış olduğu, Yakındoğu'yu Batı Avrupa'ya bağlayan yollardan birisi olarak Anadolu'nun, özellikle Marmara Bölgesi'nin de düşünülmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, Güneydoğu Anadolu ve Orta Anadolu'dan gayet iyi bilinen Acheul kültürünün yayılım alanının güney Marmara'yı da içermesi, bilimsel anlamda, önceki teorilerin artık yeniden gözden geçirilmesi gerektiği sonucunu ortaya çıkartmıştır. Tespit ettiğimiz malzemenin, Yakındoğu kültürleri ile yakın ilişki içerisinde olması da, ayrıca dikkate değerdir" diye konuştu.

Projeye, Kültür ve Turizm Bakanlığı, TUBİTAK, Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü, Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Araştırmaları Merkezi, Keles Kaymakamlığı, Keles Belediye Başkanlığı, Orhaneli Kaymakamlığı, Orhaneli Belediye Başkanlığı ve Uludağ Üniversitesi Keles ve Orhaneli Meslek Yüksekokulu Müdürlükleri destek veriyor.

iha

Yayın Tarihi : 26 Haziran 2009 Cuma 17:32:19