Osmanlı Devleti'ni sembolize eden dev çınarları ile ünlü Bursa, her yıl birkaç çınarını lodosa teslim etmenin üzüntüsünü yaşıyor. 600 yıllık çınarları bağrında taşıyan tarihi kent, yöneticilerinin aldığı tüm önlemlere rağmen çınarları korunamıyor.

Dış etkenlerden korumak amacıyla özel bir macunla kaplanan, köklerini korumak için etrafı mantarlara karşı sterilize edilen tarihi çınarlar, saatteki hızı zaman zaman 80 kilometreyi bulan şiddetli lodosa yenik düşüyor.

Her yıl yerli ve yabancı turistleri kente çeken 600 yıllık İnkaya Çınarı dışında 870 anıt ağacı bulunan Bursa'da, çarpık kentleşme nedeniyle her geçen gün yeşil örtüsünü kaybettiği gibi, tarihi çınarları da bir bir kaybediyor. Uludağ Yolu üzerinde bulunan 600 yıllık tarihi inkaya Çınarı dışında bu çınarla aynı yaşlarda Hürriyet Mahallesi'ndeki bir çınar ve yaşı 400 ile 500 yıl arasında değişen onlarca çınar bulunuyor. Bunlar arasınde en bilineni ise, 3- 4 metreyi bulan dalları, 35 metrelik boyu ve 9.2 metrelik çevresiyle kentteki en ihtişamlı çınar olan İnkaya Çınarı.

"ÇINARLAR ÖZEL MACUNLA KAPLANIYOR"

Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen çalışma kapsamında, tarihi çınarların tedavi ve restorasyonu yapılıyor. Bu bağlamda, ağaçların dış etkenlere açık kısımları, daha uzun yıllar dayanmasını sağlamak amacıyla özel bir macunla kaplanıyor. ''Pansukesen izolasyon'' adı verilen su geçirmez, dış etkilere karşı dayanıklı ve ağacın bozulmasını engelleyen özelliğe sahip bu macunla, çınarların ömrünün uzatılması amaçlanıyor.

Ayrıca, çınarların kök çevresindeki toprak da mantarlara karşı sterilize edilerek, mantara ve çürümeye engel olan suda eriyen bir ilaç veriliyor. Tüm bu çalışmalara rağmen, tarihi çınarlar yıkılmaya devam ediyor. Şiddetli lodos ve çevresel faktörlerin yıprattığı dev çınarlar, tüm ihtişamları ile Bursa siluetinden kayboluyor.

"BAKIMI YAPILAN ÇINARLAR YIKILIYOR"

Bursa'da, şimdiye kadar yüzlerce çınarın yıkıldığı biliniyor. Bu çınarların yüzde 80'inin yetkililerce koruma altına alınmış ve bakımı yapılmış çınarlar olması dikkat çekiyor. Bursa'da, şiddetli lodosa teslim olan son çınar ise geçtiğimiz pazar günü Veysel Karani Çocuk Parkı'ndaki 500 yıllık dev çınar oldu. Daha önce belediye tarafından onarımı ve bakımı yapılan çınar, saatteki hızı 60 kilometreyi bulan şiddetli lodos nedeniyle köklerinden çıkarak büyük bir gürültüyle devrildi. Haftasonu ve sabahın erken saatleri olması nedeniyle parkta çocuk bulunmaması büyük bir faciayı önledi.

Bir diğer çınar vakası da Cemal Nadir Caddesi'ndeki Timirtaşpaşa Otobüs Durakları'nda yaşandı. Daha önce onarılan tarihi çınarın kopan dalı, çınarın altında oturan insanların üzerine düştü. İnsanların, dalın kopacağını farkederek erken kaçması sayesinde yine büyük bir faciadan dönülmüş oldu. Çınarların yoğunlukla bulunduğu Çekirge Mahallesi ve diğer semtlerde, şiddetli lodosun devirdiği ya da dallarını koparıp evlerin çatılarını yıktığı, park halindeki araçları kullanılamaz hale getirdiği olumsuz görüntüler dayanılmaz boyutlara ulaştı.

"ÇINARLARIN BAKIMLARI ÇOK GEÇ YAPILIYOR"

Koruma altına alınan çınarların bir bir yıkılması vatandaşların tepkisine neden oluyor. Bursa'da doğup büyüyen bir başka çınar 70 yaşındaki Hurşit Uzunkurt, tarihi çınarların dış yüzeylerine yapılan makyajın, çınarları korumaya yetmediğini belirtiyor. Veysel Karani Mahallesi'nde bulunan onlarca çınarın, dış yüzeyleri özel macunla kaplanmasına rağmen teker teker yıkıldığını vurgulayan Uzunkurt, çınarların korunması adına alınan önlemlerin çok geç alındığını dile getiriyor.

Uzunkurt, bakımsızlıktan kökleri kuruyan, içi çürüyen çınarların, sonradan yapılan makyajla uzun süre yaşatılmasının mümkün olmadığını belirtiyor. Kendi mahallelerinde bakımı yapılan ancak, her an yıkılacak diye korkuyla izledikleri onlarca çınar olduğunu ifade eden Uzunkurt, bu çınarları korumanın neredeyse imkansız hale geldiğini savundu. Uzunkurt, her lodos estiğinde devrilmesi muhtemel çınarların, kimseyi yaralamaması ya da bir cana mal olmaması için dua ettiklerini aktarıyor.